Ondernemingsrecht Christina Hovanesian
Samenvatting ondernemingsrecht
Hoofdstuk 16 – Algemene inleiding ondernemingsrecht
Structuur van een organisatie; de interne inrichting en de externe mogelijkheden (bevoegdheden)
van bepaalde medewerkers (managers).
Rechtspersoon; eigenaren van de organisatie zijn niet aansprakelijk voor de schulden van de
organisatie.
Geen rechtspersoon; eigenaren van de organisatie zijn wel aansprakelijk voor de schulden van de
organisatie.
Privaatrechtelijke rechtspersonen
Rechtspersoon Geen rechtspersoon
Vereniging Eenmanszaak
Coöperatie Maatschap
Onderlinge waarborgmaatschappij Vennootschap onder firma (vof)
Naamloze vennootschap Commanditaire vennootschap (cv)
Besloten vennootschap
Stichting
Publiekelijke rechtspersonen; de Staat, de provincies, de gemeenten en waterschappen. Ook zijn er
kerkgenootschappen.
Handelsnaam; naam waaronder een onderneming wordt gedreven. Ontstaat door de naam als
eerste voor een onderneming te gebruiken. Kan verschillen per sector en soms ook per regio.
- Handelsnaam kan niet worden verkocht zonder de onderneming, andersom wel.
Franchise; een (startende) ondernemer opent een eigen vestiging binnen een bestaande keten. Dan
wordt er gebruik gemaakt van onder andere een bestaande handelsnaam, inrichting van de
onderneming, (centrale) inkoop, reclame en andere door de organisatie centraal geregelde
onderwerpen. De starter is wel zelfstandig ondernemer maar maakt gebruikt van de bestaande
faciliteiten van de keten.
Merk; de benamingen, tekeningen, afdrukken, stempels, letters, cijfers, vormen van waren of
verpakkingen en alle andere voor grafische voorstelling vatbare tekens, die dienen om de waren of
diensten van een onderneming te onderscheiden. Er zijn woordmerken, kleurmerken, slogan en
vormmerken. Het gaat dus om het product of dienst.
Handelsregister; een openbaar register waarin ondernemingen staan ingeschreven die bijgehouden
wordt door de Kamers van Koophandel (KvK). Elke onderneming is verplicht zich in te schrijven in het
Handelsregister.
Bedoeling is dat iedereen die informatie wil hebben over een onderneming, deze
informatie van de KvK kan verkrijgen. Dit biedt bescherming van de persoon of onderneming
die het handelsregister raadpleegt en van de onderneming die zich heeft ingeschreven.
Administratieplicht; elke ondernemer moet een administratie (boekhouding) bijhouden. Privé en
zakelijke administratie moet worden bijgehouden. De ondernemer is namelijk zelf verantwoordelijk
voor de schulden van de organisatie.
Bewaarplicht; de administratie moet voor zeven jaar bewaard worden.
Jaarrekening; administratieplicht voor rechtspersonen. Bestaat uit een balans, winst- en
verliesrekening, een toelichting en geeft inzicht in de omvang van het vermogen, de winst en het
gevoerde beleid van de organisatie. Wordt jaarlijks gecontroleerd door een accountant of de
wettelijke informatie geeft over vermogen en resultaat, solvabiliteit en liquiditeit.
Jaarverslag; tekstuele aanvulling op de cijfermatige jaarrekening. Bevat informatie over de producten
van de onderneming en de ontwikkeling op de markt van de producten, de financieel-economische
ontwikkeling en de gerealiseerde investeringen. Wordt gecontroleerd door een accountant en wordt
uitgegeven aan de raad van commissarissen en het bestuur.
1
Hogeschool Saxion
, Ondernemingsrecht Christina Hovanesian
Ondernemingsgraad; op basis van de WOR is een onderneming verplicht tot het instellen van een
ondernemingsraad als ten minste vijftig personen op basis van een arbeidsovereenkomst of een
publiekrechtelijke aanstelling (ambtenaren) in de onderneming werken (toepassing op de private en
publieke sector). Bestaat uit leden die door de in de onderneming werkzame personen rechtstreeks
uit hun midden worden gekozen. De or kiest een voorzitter, die de or vertegenwoordigt.
Werknemers hebben actief en passief kiesrecht.
- Adviesrecht; de ondernemer is adviesplichtig, want de or heeft adviesrecht met betrekking
tot door de ondernemer voorgenomen bedrijfsorganisatorische of financieel-economische
besluiten.
o Adviesplichtig; plicht om op tijd een advies aan te vragen.
- Instemmingsrecht; op het terrein van sociale beleid met betrekking tot (secundaire)
arbeidsvoorwaarden. Het is geen vrijblijvendheid: de ondernemer moet
instemmingsaanvragen en krijgen.
o Instemmingsplicht
Wet op de economische delicten; een wet waarmee de overheid de opsporing en vervolging regelt
van handelingen van (medewerkers van) ondernemingen die schadelijk zijn voor het economische
verkeer (publiekrecht).
Wet controle op rechtspersonen; de rechtspersoon en bij de rechtspersoon betrokken natuurlijke
personen, zoals bestuurder, aandeelhouder, leden en familie worden door het ministerie van
Veiligheid en Justitie gecontroleerd op fraude en financieel misbruik (publiekrecht).
Hoofdstuk 17 – De eenmanszaak
Eenmanszaak; een natuurlijk persoon is eigenaar van een onderneming. Wel aansprakelijk voor de
schulden van de eenmanszaak met zijn eigen vermogen. Er is geen officiële oprichtingshandeling
voor nodig. Gewoon (feitelijk) starten met de ondernemingsactiviteiten is de oprichting, van de
onderneming. Boekhoudkundig kan een ondernemer het privé- en zakelijk vermogen wel splitsen,
maar juridisch vormen zij toch samen een vermogen. Eigenaar betaald inkomstenbelasting, het
maximumpercentage bedraagt 52%.
Geregistreerd partnerschap; vermogens (bezittingen en schulden) worden automatisch een
gezamenlijk nieuw vermogen bij huwelijk. Door een huwelijkse of registratievoorwaarde kan deze
gezamenlijke vermogen voorkomen worden.
Curator; is verantwoordelijk voor de afhandeling van de openstaande rekeningen en de afhandeling
van het faillissement. Hij is de enige die namens het failliete bedrijf mag handelen.
Afkoop van schulden; faillissement beëindigd na de goedkeuring door de rechtbank. Hierbij is er
meer dan de helft van de schuldeisers akkoord gegaan met een gedeeltelijke betaling. De rest van de
schulden is dan afgekocht (kwijtgescholden). De eigenaar heeft hierna geen recht op
werknemersuitkeringen.
De eigenaar van een eenmanszaak is eigenaar van verschillende soorten goederen, zoals
bedrijfspand, voorraad en vorderingen op klanten. Deze eigendommen moeten dan ieder op de
formele manier van eigendomsoverdracht aan de koper worden geleverd. Pas dan is de koper de
nieuwe eigenaar van de eenmanszaak.
Zelfstandige zonder personeel (zzp’er); ook wel freelancer, hierbij werk je als zelfstandig
ondernemer voor opdrachtgevers. Bijvoorbeeld een fotograaf of journalist. Een werknemer is in
dienst van zijn werkgever, een zzp’er is juridisch gezien niet in dienst van zijn opdrachtgever, maar hij
heeft een overeenkomst gesloten om diensten uit te voeren als zelfstandig ondernemer. Hiervoor
ontvangt hij een vergoeding die ook wel honorarium of fee wordt genoemd. De zzp’er sluit geen
arbeidsovereenkomst, maar een overeenkomst van opdracht met de klant. Deze klant is zijn
opdrachtgever en huurt als het ware de zzp’er in. Bij ziekte krijgt een werknemer loon, maar een
zzp’er niet want hij is geen werknemer.
Lease; financieringsvorm waarbij de klant van de leasemaatschappij per maand een bepaald bedrag
betaalt voor het gebruik van de bedrijfsmiddelen.
2
Hogeschool Saxion