Samenvatting Koude Oorlog – Examenbundel
Onderling wantrouwen voor 1945:
- Rusland sloot apart vrede met DU in WOI
- Oprichting Komintern 1919
- SU bang voor kapitalisme
- Stalin na conferentie van München verwachte geen steun bij DU inval 1938
- Hitler-Stalin niet aanvalsverdrag 1939
- Polen verdeeld onder DU + SU 1939
SU in WOII Hitler schond niet aanvalsverdrag
VS in WOII Aanval op Pearl Harbor
Bondgenoten door gemeenschappelijke vijand
- 2e front aanval in FR op last in SU verlichten
- Polen wilde oude grenzen terug, SU officieren vermoord, kwam niet te hulp bij opstand
(VS denkt uitroeien niet-com), SU helpt comm. Partij aan macht
Conferentie Jalta + Potsdam: wat te doen met DU (SU+VS+GB) TIJDELIJK!!
- SU: Militair verzwakken + herstelbetalingen + alleen regering toestaan voor SU
- West: in eigen behoefte kunnen voorzien + democratische regering + geen hoge herstel…
Verdeling DU + Berlijn
Gebied aan Polen afstaan
Oostenrijk weer gescheiden
Reorganisatie politiek op democratische wijze
Vervolging nazi’s
Ontwapend + ontmanteld
Herstelbetalingen (vooral aan SU)
Economische eenheid
Economisch eenheid moeilijk SU afschaffen particulier bezit / VS bevorderen
EU verdeeld in invloedssferen:
- SU wilde veiligheid en buffer tegen het westen
- VS wilde dat het net bevrijde EU in handen van communisme zou vallen
Door propaganda: - eigen optreden verklaren: het goede verdedigen en het slechte aanvallen
- zij geloofden in dit vijandsbeeld en meenden de juistheid te kunnen
bewijzen
VS SU : communistische wereldrevolutie Trumandoctrine (indammen communisme)
SU VS : vernietigen communisme juist communisme aanmoedigen
Trumandoctrine/containmentpolitiek maart 1947
Overtuiging van VS dat SU streefde naar uitbreiding macht:
- SU bezette oost EU + noord Korea hielp communistische partij aan de macht
- In Iran en Griek. Communisten kwamen in opstand
- West EU comm partijen onder invloed SU
, Angst voor expansie door Truman
Bedwang communisme door verzetten tegen iedere communistische aanval of opstand, gericht
tegen vrije volken.
Marshallplan
Financieringsplan voor economisch herstel in EU
SU wees af ‘economisch imperialisme’
Bleek ook onderdeel van Trumandoctrine ( communistische staatsgreep in Tsjecho )
armoede voedingsbodem voor communisme
welvarend west zou VS kunnen helpen communisme te bestrijden
Versterkt eenwording van EU, maar ook de tegenstellingen tussen Oost en West.
Nieuwe D-mark geïntroduceerd in WestDU SU grijpt in
Stalin voelde zich al aangevallen door Marshallplan BLOKKADE VAN WEST-BERLIJN 1948
Oplossing VS + GB : luchtbrug
Stalin gaf na een jaar op 1949
- BRD (west) en als reactie DDR (oost)
- NAVO door VS
- Oprichting Warschaupact en DDR werd lid, BRD werd lid van NAVO
Opstanden:
- DDR, 1953, tegen de strakke leiding + economisch beleid
- Hongarije, 1956, ontevredenheid over beleid, regering treed af, nieuwe uit WRSP, comm
- Praagse lente, 1968, communisme met menselijk gezicht (burgerrechten) (besmettelijk)
Atoombom op Hiroshima door VS 1945 kernwapenwedloop
- Afschrikking massale verdelging, VS enige met kernwapen, SU moest niet aanvallen
- Wederzijdse afschrikking, SU nu ook kernwapen, beiden moesten niet beginnen
- Aangepast antwoord, Kennedy, niet direct aanval beantwoorden met kernwapens
Afbrokkeling macht koloniale mogendheden:
- Tijdens WOII, Japan bezette NL FR GB koloniën
- Groei nationalisme in koloniën in WOII
- Machtsvacuüm na Japanse … , Vietnam en Indonesië onafhankelijk willen worden
- Engeland inzicht koloniale tijdperk voorbij
- Groei communisme in enkele Aziatische landen
VS + SU motieven anti-koloniale bewegingen te steunen
- Ideologisch (SU: wereldrevolutie / VS: to make the world save for democracy)
- Machtspolitiek (SU: mogelijke toenadering comm / VS: voorkomen comm)
- Economisch (SU: eigen macht vergroten / VS: staten openstellen voor handel)
Voor WOII in China burgeroorlog, na oorlog laaide strijd weer op (SU steun in geheim comm + VS
steunde openlijk nationalisten)
Communisten wonnen Mao Zedong riep in 1949 de Volksrepubliek China uit. ( VS groot verlies )