Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1 ............................................................................................................................................. 2
1.1 Wat zijn de probleemstelling, de doelstelling en de onderzoeksvraag? ....................................... 2
1.2 Kwalitatief of kwantitatief; een open of gesloten onderzoeksvraag ............................................ 3
1.3 Wat zijn onderzoekseenheden en eigenschappen/kenmerken? .................................................. 4
1.4 Wat is er al bekend over het onderzoeksonderwerp? .................................................................. 5
1.5 Gaat het om beschrijven, exploreren of toetsen? ........................................................................ 5
1.6 Is het onderzoek uitvoerbaar? ...................................................................................................... 6
Hoofdstuk 2 ............................................................................................................................................. 7
2.4 Populatie of steekproef, en bij een steekproef: hoe? ................................................................... 7
2.4.1 Populatie of steekproef .......................................................................................................... 7
2.4.2 Aselecte kwantitatieve steekproef ......................................................................................... 7
2.4.3 Selecte kwantitatieve steekproef ........................................................................................... 8
2.4.5 Kwalitatieve steekproef .......................................................................................................... 8
Hoofdstuk 3 ............................................................................................................................................. 8
3.4.1 Welk bestaand materiaal is er en hoe wordt het gebruikt? .................................................. 8
3.4.2 Welke voor- en nadelen kent het gebruik van bestaand materiaal ....................................... 9
3.5.1 Welke vorm: mondeling of schriftelijk ................................................................................... 9
3.5.2 Welk middel: face to face, telefonisch, verstuurd/uitgereikt of via internet? ..................... 10
3.5.3 Welke benadering: individu of groep? ................................................................................. 11
3.5.4 Wat zijn aandachtspunten voor het maken van een interview of een enquête? ................ 12
Hoofdstuk 4 ........................................................................................................................................... 13
Toetsvraag voorbeelden:....................................................................................................................... 14
,Hoofdstuk 1
1.1 Wat zijn de probleemstelling, de doelstelling en de onderzoeksvraag?
Een onderzoeksplan en een onderzoeksverslag beginnen altijd met een introductie of inleiding. In die
inleiding schets je de achtergrond van het onderzoek.
Bij de vertaling van een probleem in een onderzoeksvraag moet je achtereenvolgens nadenken over
de volgende zaken:
1. De probleemstelling
2. De doelstelling
3. De onderzoeksethiek
4. De onderzoeksvraag
Probleemstelling
In het voorstel dat je schrijft om een onderzoek op te zetten, en ook in het onderzoeksverslag als je
het onderzoek hebt uitgevoerd, begin je met de probleemstelling. De probleemstelling is de
achtergrond waaruit de onderzoeksvraag voortkomt. Hierbij is behoefte aan informatie om het
probleem te kunnen oplossen.
Het analyseren van het probleem is een lastige en ingewikkelde klus.
Het antwoord op een beleidsvraag is meestal een advies wat je als instelling of bedrijf moet doen.
Type vraag Voorbeeld Rol onderzoeker
Beleidsvraag Hoe lossen we het probleem van de relatief grote werkloosheid Nee
onder oudere werknemers op?
Onderzoeksvraag Wat zijn de ideeën van werkgevers over het in dienst hebben of Ja
nemen van oudere werknemers?
Bij de probleemformulering moet je informatie betrekken die al aanwezig is.
In de probleemverkenning speelt literatuuronderzoek een belangrijke rol.
Doelstelling
De doelstelling is het antwoord op de vraag waarom je het onderzoek doet en wat je ermee wilt
bereiken. Uit de doelstelling blijkt ook het verschil tussen zuiver wetenschappelijk en toegepast
onderzoek. Het doel om met onderzoek alleen kennis te verzamelen is een kenmerk van zuiver
wetenschappelijk onderzoek. Op wetenschappelijk verantwoorde wijze onderzoek doen betekent dat
je op een verantwoorde en te controleren manier onderzoek doet.
Bij toegepast onderzoek verzamel je ook kennis, maar die pas je toe.
Soort onderzoek Omschrijving Eis
Toegepast onderzoek Onderzoek dat kennis oplevert om Wordt op wetenschappelijk
praktijkproblemen op te lossen verantwoorde wijze
uitgevoerd
Zuiver wetenschappelijk Onderzoek dat wetenschappelijke kennis Wordt op wetenschappelijk
onderzoek oplevert, niet noodzakelijk voor de oplossing van verantwoorde wijze
problemen uitgevoerd
Onderzoeksethiek
Voordat je met je onderzoek start, moet je jezelf wel afvragen of het ethisch verantwoord is om het
onderzoek uit te voeren. Soms moet je zelfs schriftelijke toestemming hebben van een ethische
commissie van je opleiding of van de instelling waarvoor je onderzoek doet.
In het kort gezegd komt het erop neer dat je onderzoek alleen uitvoert als je de volgende vijf vragen
positief kunt beantwoorden:
• Doet de respondent vrijwillig mee?
, • Ondervindt de respondent geen negatieve gevolgen van het onderzoek?
• Legt de onderzoeker goed uit wat hij gaat doen en waarom?
• Zijn de onderzoekresultaten minimaal vertrouwelijk, maar het liefst anoniem?
• Wordt het onderzoek op een betrouwbare en valide manier uitgevoerd?
Onderzoeksvraag
Je doet onderzoek om antwoord te krijgen op een onderzoeksvraag of op onderzoeksvragen. De
onderzoeksvraag of –vragen vermeld je meestal als een soort conclusie aan het eind van de inleiding.
Let erop dat de onderzoekvraag ook echt een vraag is.
De onderzoeksvraag is de vraag waarop het onderzoek antwoord moet geven. Een onderzoekvraag
die in eerste instantie globaal is geformuleerd leidt meestal tot deelvragen.
Om de problemen te inventariseren is het handig om een mindmap te maken, waarin je alle
genoemde onderdelen van het probleem overzichtelijk weergeeft.
1.2 Kwalitatief of kwantitatief; een open of gesloten onderzoeksvraag
Open onderzoeksvraag
Een student wordt gevraag om onderzoek te doen naar motieven van ex-klanten om te vertrekken.
Dit is een voorbeeld van een open onderzoeksvraag. De doelstelling van het onderzoek naar de reden
waarom de klanten vertrekken is duidelijk, namelijk inzicht krijgen in de motieven van de klanten om
te vertrekken, zodat de bank daarop kan inspelen. De onderzoeker begint hier met een open vizier.
Zij zal met open vragen aan ex-klanten trachten te achterhalen wat die motieven zijn. Zij stelt open
vragen, omdat zij niet weet wat die motieven zijn. Het is belangrijk dat zij in het open interview en bij
de analyse van het interviewmateriaal onbevangen te werk gaat.
Gesloten onderzoeksvraag
In het onderzoek naar kleding in kledingkasten is er sprake van een gesloten onderzoeksvraag. De
studentenonderzoekers willen weten hoeveel kleding mensen thuis hebben. De onderzoekers weten
wat zij kunnen verwachten. Doordat de onderzoekers weten wat zij willen observeren, kunnen zij
gericht te werk gaan, dit in tegenstelling tot de onderzoeker die erachter wil komen wat de motieven
zijn om een bankrekening op te zeggen.
Kwalitatief onderzoek
In het geval van een open onderzoeksvraag doe je kwalitatief onderzoek. Meestal is de
onderzoeksvraag breed en is er relatief weinig voorkennis. Het gevolg is ook dat je vaak niet met een
vaste vragen- of observatielijst werkt. Bij kwalitatief onderzoek gaat het vooral om het verkrijgen van
inzichten en minder om harde, getalsmatige onderbouwde feiten. In een kwalitatief
onderzoeksverslag vind je dus vooral beschrijvingen en vrijwel geen numerieke tabellen of grafieken.
In kwalitatief onderzoek vormen uitgewerkte gespreks- en/of observatieverslagen het uitgangspunt
van de analyse.
Kwalitatief onderzoek is onderzoek waarbij problemen in en van situaties, gebeurtenissen en
personen beschreven en geïnterpreteerd worden met behulp van gegevens van kwalitatieve aard,
zoals belevingen, ervaringen en betekenisverleningen, die verzameld zijn via open interview en/of
participerende observatie en/of gebruik van bestaande documenten.
Kwantitatief onderzoek
Als de onderzoeksvraag smal is en je weet wat je inhoudelijk kunt verwachten als je gaat interviewen
of observeren, dan doe je meestal kwantitatief onderzoek. In kwantitatief onderzoek leg je aan je
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Oetje3. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,79. Je zit daarna nergens aan vast.
