Thema Ba1A - De gezonde mens (Erasmus Universiteit Rotterdam)
StuDocu is not sponsored or endorsed by any college or university
, lOMoARcPSD|383 406 3
Thema 1.A.2 De gezonde mens
Week 7
Milieu interieur
Uitwisseling van het milieu interieur (extracellulaire vloeistof; =weefselvocht, = interstitiële
vloeistof) met het milieu exterieur vindt slechts op enkele plekken plaats (bijv. longen) de
rest van de cellen staan alleen in contact met het milieu interieur. Homeostase speelt een
belangrijke rol in het constant houden van het milieu interieur, door het stabiel houden van
o.a. O2, CO2, temperatuur, hormoonspiegel en voedselvoorraad. Dit gebeurt o.a. via het
bloed (transport/afweer).
Bij homeostase wordt er dus gereageerd op veranderingen. Dit zijn veelal actieve
fysiologische processen. Een voorbeeld hiervan is de temperatuurregulatie. De
lichaamstemperatuur is normaliter constant: warmteproductie = warmteafgifte.
Sensor: thermoreceptoren* moeten de waarden van de variabele meten
Set-point: gewenste waarde (36.8 ± 0.5 ºC) veranderd bij koorts (39 ºC)
Comparator: hypothalamus vergelijkt de waarde van de variabele met de set-point
Effector: zweten, huidvaten (constrictie/dilatatie) verandert de gemeten waarde naar de
goede waarde (van set-point)
Iemand die net koorts heeft, heeft het koud, omdat de echte lichaamstemperatuur lager
is dan die van de nieuwe set-point (39 ºC). Bij het beter worden geldt het omgekeerde.
Het reageren op verandering verloopt dus niet direct.
* Er zijn 2 soorten sensoren:
- centrale thermosensoren (hypothalamus): reguleert 90% van de temperatuur
(mbv hartslag, zweten, ed) systeem van feedback.
- perifere sensoren (huid): reguleert 10% van de temperatuur systeem van
voorspellende feedback (info over omgevingstemperatuur, snel
waarschuwingssysteem en basis voor temperatuurperceptie).
Erasmus MC 1
, lOMoARcPSD|383 406 3
Thema 1.A.2 De gezonde mens
Warmteproductie
De productie van warmte vindt plaats door o.a. een verhoogde spiertonus (dmv γ-lus, via
formatio reticularis in hersenstam). Andere methoden zijn: rillen; klappertanden;
willekeurige bewegingen en/of verbranding van bruin vetweefsel.
Bruin vetweefsel bevindt zich bij de schouders, de bijnieren en in de buurt van de
sympathische ganglia. Warmteproductie staat onder invloed van het orthosympatische
zenuwstelsel en is dus betrokken bij de dissimilatie.
Warmte afgifte
- Straling (=radiatie): alle objecten die warmte bezitten, stralen deze uit via hun
oppervlak (aan voorwerpen om je heen)
- Geleiding (=conductie): door direct contact met stilstaand medium (bijv. je kleren)
- Stroming (=convectie): door contact met bewegend medium (lichaam lucht;
spier bloed; bloed huid)
- Verdamping (=evaporatie): onttrekking van verdampingswarmte (zweet;
uitademing)
Tractus circulatorius
Het hart
Het hart ligt in een holte (mediastinum) ingeklemd tussen de longen. Een vlies omgeeft
het hart: het pericard (hartzakje). De binnenlaag van het pericard heet het epicard en zit
vast aan het hart. In de pericardholte (tussen pericard en epicard) zit vocht, waardoor het
hart kan bewegen. Van buiten naar binnen ( L R ) kent het hart de volgende lagen:
Pericardholte
Pericard Epicard Myocard Endocard Intima
Fibreus en Sereus deel
Parietaal Visceraal
* Het fibreuze deel van het pericard en het parietale deel van het sereuze deel van het
pericard vormen samen het pericard
* Het viscerale deel van het sereuze deel van het pericard is het epicard
* Myocard is de spier
* Endocard is het vlies in het hart dat in direct contact staat met het bloed
Het hart bestaat uit een linker en rechter atrium (boezem) en een linker en rechter
ventrikel (kamer). De atria zitten aan de bovenkant, de ventrikels aan de onderkant. De
scheiding tussen atria en ventrikels wordt het ventielvlak genoemd. Beide harthelften
worden gescheiden door het septum interventriculare. Doordat het hart gedraaid in het
Erasmus MC 2
, lOMoARcPSD|383 406 3
Thema 1.A.2 De gezonde mens
lichaam ligt kijk je voornamelijk tegen de rechterkant aan. De punt van het hart (apex)
bevindt zich, anatomisch gezien, aan de linkerkant van het lichaam. De auricula zijn de
atriumzakjes en zien er uit als een soort oortjes die naar ventrale zijde wijzen.
Boven op het hart bevindt zich ook een klier, de thymus, welke o.a. een rol speelt in het
immuunsysteem.
De aorta maakt een boog van 180 graden en bestaat daardoor uit een opstijgend deel
(ascenderend), de boog (arcus) en een dalend deel (descenderend). In de arcus
ontspringen 3 arteriën (truncus brachiocephalica, a. carotis communis en a. subclavia
sinistra) die naar de armen en het hoofd gaan.
In het rechter atrium zit de foramen ovale: dit is bij een foetus de verbinding tussen
beide atria. Omdat de foetus in de baarmoeder nog niet ademt, passeert het bloed niet
eerst de longen, maar gaat het (zuurstofrijke!) bloed van de placenta via de foramen
ovale1 direct naar de grote circulatie (rechter atrium linker atrium).
Tussen de aorta en truncus pulmonalis loopt het ligamentum arteriosum: dit is in een
foetus de ductus Botalli. Deze sluit normaliter kort na de geboorte.
Tot slot heeft het hart ook 2 holtes: de sinus transversus (scheidt arteriën en venen
kunt met je vinger door deze holte heen) en de sinus obliquus (achterkant van het
hart).
Hartkleppen
Atrio/ventriculaire kleppen
- valva tricuspidalis: tussen rechter atrium en rechter ventrikel
- valva mitralis: tussen linker atrium en het linker ventrikel
Semilunaire kleppen
- valva pulmonalis: tussen rechter ventrikel en truncus pulmonalis
- valva aortae: tussen linker ventrikel en aorta
De atrio/ventriculaire kleppen bestaan uit resp. 3 en 2 kleppen (resp. tricuspidalis en
mitralis), welke dmv chordae tendineae (touwtjes) vast zitten aan de papillairspieren.
Deze zijn op hun beurt weer verbonden met de wand van het ventrikel. Samen
1
Na sluiting aangeduid als fossa ovalis
Erasmus MC 3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper summaryking. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.