In een bedrijf is er sprake van bijstelling, de bijbesturing als je ziet dat een gesteld doel niet gehaald
wordt.
6.1.1
Waarom besturen?
Sturing is een belangrijke managementactiviteit. Managers moeten er namelijk voor zorgen dat
doelstellingen gehaald worden. Via sturing houden bedrijven het organisatieproces onder controle.
Er zijn verschillende redenen waarom een bedrijf aan sturing moet doen:
1 Aanpassen aan gewijzigde omstandigheden
Tijdens de uitvoering van de planning zal het bedrijf in de gaten moeten houden of de
omstandigheden en aannames die het bedrijf bij de planning deed nog steeds gelden. Dit kan
gemeten worden door het uitvoeren van interne en externe metingen. Dit meten en ingrijpen doet
het bedrijf dus om te reageren op gewijzigde bedrijfsomstandigheden.
2 Verminderen van fouten en het voorkomen van een opeenstapeling aan fouten
Als het bedrijf fouten niet zou verminderen en voorkomen, zouden ze zich opstapelen en op den
duur grote schade kunnen veroorzaken.
3 Kunnen omgaan met complexiteit
Hoe groter een bedrijf wordt, hoe complexer het bedrijf wordt. Toch zal het bedrijf effectief moeten
blijven. Sturing wordt daardoor steeds belangrijker om de bedrijfsactiviteiten nog te kunnen
coördineren.
4 Minimaliseren van kosten
Hier is sturing bedoeld om de kosten laag te houden.
6.1.2
Vormen van sturing
Een bedrijf kan achteraf constateren dat ze haar doelen niet gehaald heeft en zal dan ‘voor de
volgende ronde’ bijsturen. Dat noemen we corrigerende of curatieve sturing.
Behalve corrigerende sturing is er ook preventieve sturing. Dit is sturing waarbij het bedrijf vooraf
probeert fouten of het niet halen van doelen te voorkomen.
6.1.3
De criteria voor de effectiviteit van sturing
Als een bedrijf aan de slag gaat om de marketingdoelstellingen te sturen, wil ze uiteindelijk ook
weten of de methode werkt, effectief is. Effectieve sturingssystemen lijken enkele algemene
,eigenschappen met elkaar te delen. Het belang van deze eigenschappen verschilt van situatie tot
situatie.
Er zijn verschillende criteria voor de effectiviteit van sturingsmethoden. De volgende vragen kunnen
helpen bij het bepalen van de effectiviteit van de sturingsmethoden:
- Is er een duidelijk verband tussen de sturingsmethode en het gewenste resultaat (doel)?
- Wordt de juiste sturingsmethode gebruikt?
- Is de methode objectief?
- Is de methode compleet? Leidt ze tot het bereiken van alle gewenste resultaten?
- Is de methode snel genoeg?
- Is de methode accuraat?
- Wordt de methode door iedereen aanvaard?
- Ziet iedereen het nut van de methode in?
6.2
Sturing via een systeembenadering
De systeemkunde heeft een waardevolle bijdrage geleverd aan de bedrijfskunde. Er bestaat een
duidelijke relatie tussen sturing en het stellen van doelen. Je plant eerst je doel en vervolgens ga je
naar dat doel toesturen. Dit kiezen van het doel noemen we normstelling. We spreken de norm af
waar we later de prestatie aan gaan afmeten.
Het gekozen doel wordt in de stuurfase telkens in de gaten gehouden.
Het sturen naar het gekozen doel kan op de volgende manieren aangepakt worden:
Er is nog een derde sturing, de gelijklopende sturing. Deze sturing vindt tijdens het proces plaats en
leidt meteen tot een aanpassing. Feitelijk betreft het hier natuurlijk een (snel) terugkoppelend
systeem. Waarbij de voorwaarde dan wel is dat de feedback heel erg snel tot actie leidt.
6.2.1
De voorwaarts koppelende sturing
Op basis van planning wordt een bepaalde te bewerken invoer het bedrijf ingestuurd. Door deze
ingaande stroom al te meten voor ze het bedrijf bereikt, kan het bedrijf vooraf controleren of de
procesgang goed zal verlopen. Uitgangspunt voor deze controle is dat de norm die het bedrijf in de
planning heeft gesteld. Klopt er iets niet, dan kan het bedrijf ingrijpen door middel van een
regelactie. Ook kan een bedrijf proberen het interne organisatieproces zo bij te sturen dat dit de
afwijkende invoer zal compenseren. Dit sturingssysteem wordt ook wel een meet- en regelsysteem
genoemd.
Dit proces heet een voorwaarts koppelend sturingsproces, omdat de vergelijking van de metingen
van de invoer en de norm leiden tot een ingreep naar voren, het proces dat nog komen gaat.
Feedforward is een andere benaming van dit preventieve meet- en regelproces.
6.2.2
De achterwaarts koppelende sturing
, Als er afwijkingen van de norm worden geconstateerd, wordt er ingegrepen. Dit kan door het
organisatieproces te verbeteren of de invoer bij te sturen (regelen). We noemen dit een
terugkoppelend sturingsproces omdat de meetgegevens aanleiding kunnen geven tot een ingreep
die enige stappen teruggaat in het organisatieproces. Het terugkoppelend proces is wat we noemen
een curatieve (corrigerende) sturingsvorm.
6.3
Sturing volgens Merchant
De Amerikaanse hoogleraar Kenneth Merchant (1985) onderscheidt drie vormen van sturing:
1 Resultatensturing
Resultatensturing betreft een terugkoppelend sturingsproces. De resultaten die gerealiseerd zijn
door individuen of groepen worden vergeleken met de productiedoelstelling. Bij afwijkingen van de
doelstelling wordt ingegrepen. Zoals tv bij te weinig kijkcijfers.
2 Activiteitensturing
Activiteitensturing is een sturingsproces waarbij gestuurd wordt op het bevorderen van positieve
acties. Zoals regels voor medewerkers. Een andere manier is om medewerkers duidelijk te laten
weten dat ze verantwoordelijk worden gehouden voor hun prestaties en dat ze daar ook op
afgerekend worden door bijv. promotiemogelijkheden eraan te koppelen.
3 Personeelssturing
Bij personeelssturing wil de bedrijfsleiding bevorderen dat werknemers de gewenste
(beroeps)houding aannemen en daarmee het gewenste gedrag vertonen. De bedoeling ervan is
enerzijds het verhogen van de sociale controle onder samenwerkenden en anderzijds het verhogen
van de zelfcontrole door individuen.
6.4
Sturing volgens De Leeuw
De Leeuw (1990) probeerde voorwaarden te formuleren voor effectieve besturing. In zijn
systeemmodel over besturing is er altijd sprake van een besturend orgaan, namelijk degene die
invloed wil uitoefenen, en een besturend systeem dat bestuurd wordt.
De Leeuw stelt de vraag:
Heeft het besturend orgaan:
- Een idee over de gewenste richting?
- Voldoende en adequate informatie over de omgevingsinvloeden op het bestuurd systeem?
- Informatie over de toestand van het bestuurd systeem?
- Inzicht in de werking van het systeem (een model)?
- Zelf voldoende besturende maatregelen?
- Voldoende capaciteiten om informatie te verwerken?
- Kan het besturen orgaan soms zelf ook weer een bestuurd systeem zijn?
Deze zeven voorwaarden noemen bedrijfskundigen de voorwaarden voor effectieve besturing.
6.5
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dyonidero0. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,98. Je zit daarna nergens aan vast.