100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten
logo-home
Geschiedenis samenvatting: Tijdvak 3 - Monniken en Ridders €3,49
In winkelwagen

Samenvatting

Geschiedenis samenvatting: Tijdvak 3 - Monniken en Ridders

 0 keer verkocht

Uitgebreide samenvatting van tijdvak 3: Monniken en Ridders van het Feniks geschiedenis boek voor HAVO/VWO. Inclusief uitwerkingen van de bijbehorende kenmerkende aspecten en onderzoeksvragen + een tijdlijn bij elke paragraaf!

Voorbeeld 2 van de 7  pagina's

  • Nee
  • Hoofdstuk 3: tijd van monniken en ridders
  • 29 augustus 2021
  • 7
  • 2019/2020
  • Samenvatting
book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:
Alle documenten voor dit vak (4936)
avatar-seller
loreenw
3.1: Leenheren en leenmannen




Samenvatting

In de noordelijke streken van Gallië leefden verschillende Keltische en Germaanse stammen. Een
deel was vrijwillig in het Romeinse rijk komen wonen, vaak om de grens te verdedigen. De
‘foederati’ betaalden belasting en leverden soldaten in in ruil voor bescherming. In Gallië was de
staatsgodsdienst het christendom, verder was de cultuur, de economie en het bestuur Romeins.
In de 5e eeuw vielen de noordelijke grenzen weg en er waren volksverhuizingen: niet
geromaniseerde Germaanse stammen trokken de provincies binnen. Er was geen centraal
Romeins leger meer, dus veel inwoners vluchten en lieten alles achter. De voedselvoorziening en
handel stortten in, wat leidde tot hongersnood en plunderingen. De Germanen namen de
bruikbare dingen van de Romeinen over, zoals veel van de bestuursorganisatie en leefwijze.
Verder ontstond er een Frankische adel.

Clovis nam in 481 de leiding van zijn familie, de Merovingen, op zich. Met geweld en politiek
schakelde hij andere stamhoofden uit en zo kon hij zich na twintig jaar de Frankische koning
noemen. Clovis bekeerde zich tot het katholieke christendom. Om een groot gebied te veroveren
en te behouden, had Clovis de steun van zijn krijgslieden, vazallen, nodig. Vazallen waren ook
mensen die administratieve en juridische zaken uitvoerden. Ze leefden aan het hof en moesten
trouw zweren aan de koning. Na Clovis zijn dood werd het rijk verdeeld onder zijn zonen. Clovis’
opvolgers konden hun positie niet makkelijk behouden en uiteindelijk kwam Karel Martel aan de
macht. Karel leverde vaak veldslagen en had daarom een leger van ruiters nodig. Ridders hadden
een paard en wapenuitrusting in tegenstelling tot andere krijgers en waren erg belangrijk. Wanneer
de koning deze mannen wilde binden, moest hij hen belonen met land, een leen. Hieruit ontstond
het feodalisme ofwel leenstelsel. De koning was de leenman, de ridder de leenman.

Karel de grote, kleinzoon van Karel Martel verdeelde zijn rijk in vierhonderd graafschappen. Deze
graven moesten hun gebieden handhaven, rechtspreken en wetten uitvoeren. Zendgraven
moesten deze graven controleren. Zij controleerden leenmannen, kondigde nieuwe wetten aan en
de naleving toezien. Markgraven (duces) kregen land aan de grenzen die ze moesten verdedigen.
De koning liet paltsen bouwen, waar hij soms zelf verbleef. Hier werden raadsvergaderingen
gehouden, rechtszittingen georganiseerd en wetten uitgevaardigd. Karel redde Rome twee keer
waardoor hij tot keizer werd uitgeroepen.

Het Byzantijnse Rijk was oorspronkelijk de oostelijke helft van het Romeinse Rijk, met als
hoofdstad Constantinopel. Keizer Justinianus veroverde de West-Romeinse gebieden. Hij putte
zijn rijk uit, om de heroveringen te financieren. Hij had veel succes bij de opbouw van een efficiënt
bestuur. Gedurende de middeleeuwen kwam Constantinopel tot culturele en economische bloei.
Het maakte een eigen ontwikkeling door en moest uiteindelijk accepteren dat Karel de Grote
keizer was.
Wanneer een lokale heer zijn gebied wilde afstaan aan zijn zoon, stond de koning voor een
probleem. Als hij het accepteerde, verloor hij de controle. Maar als hij het weigerde, kon hij in
conflict komen met de leenman. Dit kon de koning zich niet veroorloven omdat hij zijn
leenmannen nodig had om zijn rijk te besturen en te verdedigen. Sterke koningen hadden hier niet
veel last van, maar zwakke koningen verloren steeds meer de controle. Leenmannen werden
steeds machtiger en de koningen en keizer moesten strijden om hun eenheid te behouden.

De Noormannen werden aangetrokken door de welvaart in het zuiden en er werden steeds meer
invallen door hun gedaan, omdat ze weinig voedsel hadden. De zoon van Karel de Grote,
Lodewijk de Vrome, gaf Noormannen gebieden te leen in ruil voor verdediging. De aanvallen
namen in de tiende eeuw af.

, Onderzoeksvraag

Waardoor ontstond het feodalisme en welke gevolgen had dit?

Toen Karel Martel aan de macht kwam, voerde hij erg veel veldslagen. Voor deze veldslagen had
hij een leger van ridders nodig. Ridders hadden, in tegenstelling tot andere krijgers, een paard en
wapenuitrusting. Om deze mannen te behouden, moest de koning hun met een stuk land belonen
De koning was de leenheer en de ridder de leenman. Door dit leenstelsel kreeg Karel veel controle
over zijn gebieden.


Kenmerkende Aspecten

1. Het ontstaan van feodale verhoudingen in het bestuur.

Door het ontstaan van het feodale stelsel, kwamen er nog meer sociale verschillen in de
samenleving. De koning had controle over de leenmannen en deze hadden controle over
verschillende gebieden. Ze gaven elkaar voedsel en bescherming in ruil voor het werk dat ze
verrichten. Dit versterkte het bestuur, omdat iedereen iets in ruil voor bescherming deed. Iedereen
hielp elkaar om jezelf in veiligheid te houden. De koning had controle en de leenmannen kregen
bescherming.


Tijdlijn

481 - Clovis nam de leiding van zijn familie.
733 - De paus riep Karel ten hulp toen Rome werd aangevallen.
800 - Karel wordt door de paus gekroond tot keizer.
482-565 - Keizer Justinianus.
800 - De Byzantijnse keizer accepteerde dat Karel ook keizer was.
911 - Noorman Rollo kreeg een gebied in Noordwest-Frankrijk te leen van Karel de Eenvoudige.
1066 - Einde van de Vikingtijd.




3.2: Hofstelsel en horigen




Samenvatting

In het Romeinse Rijk hadden de steden een bestuursfunctie en waren centra van handel en
nijverheid. De boeren en eigenaren van een villa rustica, leefden op het platteland.
Grootgrondbezitters vormden, samen met de Romeinse bestuursambtenaren en de rijke
handelaren, de elite. Onderaan stonden de slaven. Zij deden het zware werk voor de elite. Zo’n
samenleving heet een agrarisch-urbane samenleving. Door de Germaanse invallen liepen de
steden leeg en werd de maatschappij agrarischer. Steden met bischoppen bleven vaak wel
bestaan, omdat ze de Romeinse religieuze en administratieve functies overnamen. De
landbouwproductie daalde sterk, waardoor veel kleine boeren zich plaatsten onder de
bescherming van een grootgrondbezitter. Ze moesten dan wel hun eigen akkers en vrijheid
prijsgeven. Grootgrondbezitters verdeelden hun landgoederen in domeinen. Een domein was
grotendeels zelfvoorzienend (autarkisch). Zo ontstond er een agrarisch-autarkische-samenleving.

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper loreenw. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 69252 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Begin nu gratis
€3,49
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd