Samenvatting Seneca maatschappijwetenschappen havo deel 1: Hoofdstuk 5 t/m 7! uitgebreide samenvatting met veel voorbeelden en begrippen goed uitgelegd. Te gebruiken in 4 havo en 5 havo. Deze samenvatting heeft mij erg goed geholpen. Ik hoop dat hij jullie ook kan helpen!
HOOFDSTUK 5 VERANDERINGEN IN HET WELVAART VRAAGSTUK
welvaartsvraagstuk = vraagstuk hoe een samenleving haar bestaansvoorwaarden veilig
stelt, hoe ze de productiefactoren verdeeld en hoe ze de reproductie regelt
PARAGRAAF 2 SAMENWERKING EN CONFLICT
samenwerking
samenwerking = het proces waarin individuelen en, groepen en/of staten relaties vormen om
hun handelen op elkaar af te stemmen voor een gemeenschappelijk doel
bij samenwerking is er sprake van van een gezamenlijk doel. Mensen maken afspraken om
hun doel te bereiken
voorbeelden van samenwerking in huidige tijd:
● leerlingen gezamenlijk bezig zijn met een werkstuk
● politieke partijen samen in de regering zitten
● landen die in de Europese Unie zitten
naast formele afspraken is onderling vertrouwen en wederzijdse acceptatie ook belangrijk
voor het slagen van de samenwerking. Op die manier kan samenwerking een positief effect
hebben op de sociale cohesie
er moet ook een zekere ‘compromisbereidheid’ zijn bij de actoren. daarom denken actoren
dus vaak eerst na voor ze gaan samenwerken
conflict
conflict = een situatie waarin individuen, groepen en/of staten elkaar tegenwerken om de
eigen doelen te bereiken
als actoren hun eigen doel willen behalen ten koste van anderen is er sprake van een
conflict
voorbeelden van conflict in huidige tijd:
● een leerling en docent in discussie over werkhouding in de klas
● landen die elkaar tegenwerken door sancties op te leggen aan elkaar
collectieve en private goederen
algemeen belang of over een collectief goed = Mensen werken mee door belasting te
betalen en dragen zo bij aan collectieve goederen. Iedereen kan evenveel profiteren van
zo’n collectief goed (het maakt niet uit of iemand veel of weinig belasting betaalt). je kan er
niet voor worden uitgesloten
voorbeelden collectief goed
● schoon drinkwater
● onderwijs
● volksgezondheid
● infrastructuur
● openbare orde en veiligheid
private goederen = dat zijn goederen waar mensen voor moeten betalen. Mensen die niet
betalen voor deze goederen, krijgen die ook niet. Van privaat goed kan je dus wel
uitgesloten worden
, voorbeelden private goederen:
● eten en drinken
● een abonnement op een sportschool
● een smartphone
● vakantie
dilemma van de collectieve actie
als mensen samenwerken om een collectief goed te realiseren heet dat collectieve actie. De
keus waar mensen voor staan om wel of niet mee te werken heet het dilemma van de
collectieve actie
de actoren die wel profiteren van het collectieve goed, maar niet bijdragen noemen we free
riders bijvoorbeeld: belasting ontduiken
PARAGRAAF 3 THEORIE EN IDEOLOGIE
theorie
wetenschappers kijken op verschillende manieren naar samenwerking en conflict. Als het
gaat om hoe er omgegaan wordt met conflicten over maatschappelijke en economische
problemen, zijn er 2 varianten, 2 modellen
harmoniemodel conflictmodel
ligt de nadruk op overleggen en er samen ligt de nadruk op het behalen van eigen
uitkomen doelen en belangen
het bereiken van consensus staat centraal actiegroepen en andere organisaties willen
en dat te bereiken moet er veel overlegd anderen dan overtuigen van hun gelijk
worden
bij zo’n maatschappelijk probleem wordt eerst proberen ze de politiek en bevolking
dan vaak overlegd tussen belangrijke te beïnvloeden, onder andere via de
actoren uit de politieke samenleving massamedia
nederlandse versie van het harmoniemodel als dat niet lukt worden er zwaardere
wordt poldermodel genoemd middelen ingezet zoals stakingen of
burgerlijke ongehoorzaamheid
ideologie
belangrijke uitgangspunten van de 3 ideologieën
socialisme - confessionalisme - liberalisme
sociaaldemocratie christendemocratie
gelijkheid en harmonie en samenwerking vrijheid voor het individu is
gelijkwaardigheid zijn zijn belangrijke waarden belangrijk, mensen moeten
belangrijke idealen en de zelf keuzes kunnen maken
overheid moet daar aan en zijn zelf verantwoordelijk
bijdragen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Sophie412. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
