Dit zijn redelijk uitgebreide aantekeningen van alle colleges van het tweede deel van MLO. Het is een apart bestand voor het deel van 'motorisch ontwikkelen'.
Hoorcolleges motorisch
ontwikkelen
College 1
Inleiding motorisch ontwikkelen
Ontwikkeling is een zeer complex begrip, er bestaan veel verschillende definities, zoals:
- ‘verandering over de leeftijd, bestaande uit een uitbreiding van het gedragsrepertoire
(ontstaan van iets nieuws)’
- ‘een proces waardoor het organisme noodzakelijkerwijs steeds beter, aangepaster of
adequater op de omgeving reageert.’
- ‘verschijnsel met intrinsieke doelgerichtheid, voerend naar een optimale eindtoestand.’
- ‘motor development is adoptive change towards competence.’ (schrijvers van het boek
zullen aanhangers zijn van ecologische psychologie)
>> De grote lijn hierin is dat het in ieder geval gaat over het ontstaan van iets nieuws, nieuw gedrag.
Over iets wat er daarvoor nog niet was. Ook wordt er gekeken naar de historie van het individu, je
kijkt naar wat er binnen het individu verandert.
Kun je spreken van motorische ontwikkeling als een kind zijn eerste stapjes zet?
Of wanneer een kind voor het eerst zonder zijwieltjes fietst?
Verschillen in ontwikkelingsopvattingen met betrekking tot:
- Wat zijn de oorzaken van motorische ontwikkeling?
Welke factor / factoren zijn verantwoordelijk voor de verandering, het ontstaan van
iets nieuws? (gaat het over actie, rijping, ouder worden, genetica, etc.?)
- Hoe wordt ontwikkeling gereguleerd?
Hoe zorgen de oorzaken van een ontwikkeling voor verandering?
- Wat is de aard van ontwikkeling?
Welke kenmerken heeft het proces van ontwikkeling?
Formalistisch (vaste volgorde) / random?
(I)reversible? (omkeerbaar of niet?)
(Dis)continue? Vorm ontwikkelingscurve? (hoe verloopt de ontwikkeling,
stapsgewijs of lineair o.i.d.?)
>> De eerste 2 puntjes gaan echt over het verklaren van ontwikkeling. En dat is weer gerelateerd aan
de aard van ontwikkeling.
Hoe ordenen we de verschillende theorieën? Op basis van historie? Manier van verklaren? Of de
waarde: is een theorie beschrijvend en / of verklarend?
* In college 3 staat de beschrijving van ontwikkeling centraal, maar dit moet je zelf ook goed
doornemen!!
,Oorzaken van ontwikkeling
Nativisme (o.a. rijpingstheorie), neuromaturational approach
Zegt dat de oorzaak van ontwikkeling in de genen ligt. Nieuwe structuren ontstaan van nature op
grond van autonome processen in het zenuwstelsel en onafhankelijk van omgevingsinvloeden.
Ontwikkeling is het gevolg van ouder worden en rijping. Er is vooral interesse in de volgorde waarin
mensen zich ontwikkelen. Is er een orde in te herkennen of zijn er bepaalde fases te ontdekken?
>> Nieuwheid is gepredetermineerd (omdat het dus al in de genen vast ligt)
> Veel invloed gehad in geschiedenis van motorische ontwikkeling
Empirisme
Nieuwheid is in de omgeving aanwezig. Nieuw gedrag ontstaat door het opdoen van specifieke
ervaringen, door te leren. Er is vooral interesse in het mechanisme van motorisch leren of
ontwikkelen.
>> Als je in deze theorie gelooft, zouden deel 1 en deel 2 van deze cursus eigenlijk hetzelfde zijn. Leren
en ontwikkelen kunnen worden opgevat als hetzelfde.
> Vooral veel invloed gehad in de cognitieve ontwikkeling: een kind wordt geboren als tabula Rase
(onbeschreven blad).
Leren = een proces dat leidt tot relatief duurzame veranderingen in het gedrag(spotentieel) als
gevolg van specifieke ervaringen met de omgeving.
Rijping (‘maturation’) = veranderingen over de leeftijd die worden bepaald door de erfelijke
factoren.
Groei = kwantitatieve verschijningsvorm van rijping.
Veranderingen in het brein gedurende de kindertijd en adolescentie:
- Er is een toename aan witte stof
- Die wordt gevolgd door een afname aan grijze stof.
>> Is dit het gevolg van rijping of hebben de omgeving en ervaringen hier ook invloed op?
Je kan het motorisch ontwikkelen nooit volledig verklaren aan de hand van het nativisme of vanuit
het empirisme. Er zal altijd een soort middenweg gekozen moeten worden.
Niet alle nieuwheid kan verklaard worden door leren. (Bijv het trapreflex bij baby’s of het feit dat
baby’s zich van nature kunnen redden in het water)
Interactionisme
Nieuwheid is het gevolg van de wederzijdse beïnvloeding van aangeboren structuren en
omgevingsfactoren.
- Het heeft veel verschillende subbenaderingen (bijvoorbeeld informatietheoretische
benadering, ecologische psychologie en dynamische systeemtheorie gaan hier allemaal
vanuit, maar het zijn wel allemaal andere benaderingen).
- Waarom is het belangrijk om te weten hoe nature/nurture de ontwikkeling beïnvloeden? Zo
kan je misschien de ontwikkeling proberen te bevorderen, en is dit überhaupt wel mogelijk
en zo ja, op welk moment dan?
, Invloed van ontwikkelingsopvattingen: Mensen hebben vaak aannames wat betreft de ontwikkeling
van kinderen en zij doen allerlei uitspraken, terwijl ze zich vaak niet eens bewust zijn van de
opvatting die zij misschien hebben.
Aard van ontwikkeling
Formalistisch of random
Vaak kom je een aantal mijlpalen tegen wanneer je gaat kijken naar de ontwikkeling van kinderen.
Dit is een volgorde van bepaalde motorische vaardigheden die plaatsvinden. Op een gegeven
moment heerste het idee dat er iets mis was met het kind, wanneer hij/zij niet de ‘normale’ stappen
van motorische ontwikkelingen doorliep. Echter, een kind kan bijvoorbeeld ook de stap kruipen
overslaan zonder dat er iets mis is. Dus hieruit kunnen we opmaken dat de ontwikkeling van kinderen
in ieder geval niet 100% formalistisch is.
(dis)continue / vorm van ontwikkelingscurve
Hier kan je heel kritisch naar zijn, want eigenlijk zijn er in de afgelopen tijd heel erg veel verschillende
vormen van ontwikkelingscurves gevonden. Hier is niet een duidelijke lijn in te vinden. Hierbij kunnen
de momenten van meten ook nog invloed hebben gehad op de resultaten. Het meten gaat eigenlijk
met verschillende ‘snapshots’. Kan je hiermee wel echt ontwikkeling meten? Meet je dan elke maand,
elke week of elke dag? Vormen van grafieken zijn heel erg afhankelijk van de frequentie van de
meetmomenten! Ook hangt het af van het meetniveau (dus wat je meet): bij een binaire schaal (dus
wel/niet) heb je veel eerder een discontinue ontwikkeling dan wanneer je op een ratio schaal meet.
Dus wat betreft de waarschijnlijkheid van bevindingen:
- Macroscopisch niveau, kwalitatief
(nominale, binaire schaal)
Discontinue
- Microscopisch niveau, kwantitatief
(ratio schaal)
Continue
Ontwikkeling onderzoeken (artikel P.B. Baltes)
- Longitudinaal onderzoek:
participanten in één leeftijdsgroep worden onderzocht op
een afhankelijke variabele op verschillende leeftijden en
dus op achtereenvolgende testmomenten.
Voordeel:
Geeft inzicht in individuele ontwikkelingscurves
Nadelen:
Lastig uitvoerbaar
Selectieve sampling
De mensen die aan een longitudinaal onderzoek meedoen zullen
waarschijnlijk minder diversiteit vertonen dan een sample van een cross-
sectioneel onderzoek. Er is namelijk ooit aangetoond dat de gemiddelde
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mwsVU. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
