Causaal verband: hoe te stellen en bij betwisting te bewijzen.
Bewijs causaal verband
Hoofdregel art. 150 Rv
- Patiënt moet bestaan condicio sine qua non-verband stellen en bewijze
- Hulpverlener moet condicio sine qua non-verband betwiste
- Hulpverlener moet eigen schuld stellen en bewijzen
Patiënt zal csqn moeten te stellen en bij betwisting te bewijzen. De hulpverlener zal het verband
moeten betwisten, dat is geen bevrijdend verweer. In tegenstelling tot beroep op eigen schuld van
patiënt, dat is wel een bevrijdend verweer. Dan weer hulpverlener die moet stellen en bij betwisting
zal moeten bewijzen.
Hoofdregel art. 150 Rv
- Bewijslast is bewijsrisico
- Lastig op twee punten
o Wat zou er gebeurd zijn als…?
o Wat zou patiënt hebben gedaan bij juiste informatie? (schending informatieplicht)
Bewijslast is bewijsrisico
- Verlichting bewijs mogelijk?
o ‘Omkerings’regel
o Art. 6:99 BW
o Proportionele aansprakelijkheid / leer verloren kans
o Vergoeding integriteitsschade (?)
Ook voor een deskundige zal het causaal verband niet altijd kunnen duiden. Je hebt dus meer
handvatten nodig als patiënt.
Omkeringsregel
- Bestaan causaal verband wordt aangenomen
o Bewijsvermoeden
- Hulpverlener mag aannemelijk maken dat schade ook zonder normschending zou zijn
ingetreden
o Tegenbewijs is twijfel zaaien
Als je een norm schendt die een specifiek gevaar beoogt te voorkomen en jij schendt die norm en die
specifieke schade treedt in, dan is de regel dat het bewijsvermoeden van relatie tussen de schade en die
normschending wordt aangenomen. Tegenpartij zal dat vermoeden moeten ontzenuwen. Patiënt heeft
dan dus een voordeel.
- Omkeringsregel
o Alleen bij schending norm die strekte tot het voorkomen van een specifiek gevaar ter
zake van het ontstaan van schade
Protocol
Feiten en omstandigheden
Voorbeelden?
o Gevaar moet zich hebben verwezenlijkt
Probleem bij overleden patiënt (optie bestaat dat patient is overleden aan
andere medische oorzaak, dan is het volgens HR lastig om van een
bewijsvermoeden uit te gaan).
HR 19 maart 2004, NJ 2004, 307 (Seresta-arrest) (voorbeeld)
1
, Denk aan protocol, patiënt hoort na operatie een antistollingsmiddel te krijgen, om te voorkomen dat
iemand bijvoorbeeld een hersenembolie krijgt. Wordt dat vergeten en treedt het gevaar in en is er dus
schade, dan wordt het causaal verband aangenomen.
- Omkeringsregel
o En schending informatieplicht?
o Waartoe strekt de norm de patiënt goed te informeren?
HR 23 november 2001, NJ 2002, 386 en 387 (Informed consent arresten)
Had patiënt daadwerkelijk iets anders gekozen als hij wel goed was geïnformeerd? Bij dat type
normschendingen kan je geen gebruikmaken van de omkeringsregel. De informatieplicht dient er toe
de patiënt dient er toe de patiënt goed te informeren en bij een schending daarvan kan je niet zomaar
zeggen dan was die schade uitgebleven. Niet geïnformeerd is wel een schade, maar daar stopt het,
patient had dan alsnog moeten aantonen dat hij anders voor een andere behandeling had gekozen als
redelijk handelend patient.
o En meervoudige causaliteit?
Niet bruikbaar
Is het hulpverlener X of hulpverlener Y die de schade heeft veroorzaakt? Dan geldt de omkeringsregel
niet. Daar is 6:99 voor.
Omkeringsregel betekent dus niet dat de bewijslast wordt omgekeerd, het is een bewijsvermoeden!
Art. 6:99 BW alternatieve causaliteit
- Bewijsregel van alternatieve causaliteit
o “Kan de schade een gevolg zijn van twee of meer gebeurtenissen voor elk waarvan
een andere persoon aansprakelijk is, en staat vast dat de schade door ten minste één
van deze gebeurtenissen is ontstaan, dan rust de verplichting om de schade te
vergoeden op ieder van deze personen, tenzij hij bewijst dat deze niet het gevolg is
van een gebeurtenis waarvoor hijzelf aansprakelijk is.”
- Art. 6:99 BW
o Elk der mogelijke gebeurtenissen is tekortkoming of onrechtmatige daad
(zie voor uitzondering HR 9 oktober 1992, NJ 1994, 535 DES-arrest)
o Tekortkoming of onrechtmatige daad kan op zichzelf gehele schade hebben
veroorzaakt
o Regel van bewijslastverdeling: hulpverlener X moet aantonen dat hij niet de oorzaak
is van de schade
Niet bruikbaar als één der mogelijk daders de patiënt zelf is (je kan dan ook al
denken aan de gezondheidstoestand van de patiënt zelf)
Dit is dus een echte omkering van de bewijslast.
Regel gaat enkel op als alle gebeurtenissen kunnen worden gekwalificeerd als een tekortkoming of
onrechtmatige daad. 1 gebeurtenis moet de hele schade hebben veroorzaakt. Bij ieder een deel, geldt
dit niet.
Proportionele aansprakelijkheid
- Alternatief bij causaliteitsonzekerheid en één van de oorzaken ligt in de sfeer van de patiënt
o Normschending oorzaak of gezondheidstoestand patiënt of combinatie?
- Proportionele aansprakelijkheid
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper im6. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.