SOCIAAL FUNCTIONEREN
VERDIEPING
Profiel Jeugdstudie jaar 2020-2021
Naam student: Nouhaila Senoussi
Studentnummer: 169654
Klas: ASWU-V3J05-20
Opleiding: Voltijd Social Work
Cursusnaam: Sociaal functioneren N2
Cursuscode: ASW-V3JSOC-19
Studiejaar: 2020-2021
Inleverdatum: 24-04-2021
Slb’er: Jeanette de Goede
Beoordelend docent: Jeanette de Goede
Tweede gelegenheid
,Inhoud
Leeswijzer........................................................................................................................................................................2
1. Contact maken............................................................................................................................................................2
3. Plan van aanpak.........................................................................................................................................................16
3.1 Het gezinsplan.....................................................................................................................................................16
4. Video en/of audio fragmenten..................................................................................................................................20
5. Professionele houding...............................................................................................................................................21
Leerervaring 3............................................................................................................................................................24
Ethische kwestie........................................................................................................................................................25
Bibliografie.................................................................................................................................................................... 26
.................................................................................................................................................................................. 27
Feedback ouders.......................................................................................................................................................28
Bewijslast................................................................................................................................................................... 29
Adviesbeoordeling.....................................................................................................................................................30
Inleiding
Dit portfolio is geschreven voor het derde leerjaar van de opleiding Social Work aan de Hogeschool Utrecht
voor de werkplaats Sociaal functioneren verdieping jeugd. In dit jaar wordt er praktijkervaring opgedaan
binnen het Buurtteam in Utrecht Overvecht. Onder het domein jeugd & gezin biedt Lokalis hoogwaardig
ambulante ondersteuning voor basishulp aan gezinnen (Lokalisplein, Grondhouding Lokalis, 2016). De
hoofddoelstelling van Lokalis is om stabiele gezinssituaties te realiseren en hierin een duurzame
verbetering te organiseren voor kwetsbare gezinnen (Lokalisplein, Grondhouding Lokalis, 2016). Lokalis
zet zich ook preventief in voor de ontwikkeling van kinderen en jongeren waarbij het waarborgen van de
veiligheid de ondergrens is (Lokalisplein, Grondhouding Lokalis, 2016).
Een jeugd- en gezinswerker wordt ingezet bij alle ondersteuningsvragen over opvoeden en opgroeien
(Lokalisplein, Grondhouding Lokalis, 2016). Als generalist wordt er binnen het Buurtteam op alle
leefgebieden ondersteuning aangeboden. Een generalist is laagdrempelig toegankelijk voor ouders,
kinderen en jongeren (Lokalisplein, Buurtteam werkproces, 2018). Het werk van een gezinswerker is veelal
met andere professionals samen. Afhankelijk van de vraag kan er om externe ondersteuning gevraagd
worden. Het gezin staat altijd centraal en personen uit het netwerk worden actief betrokken (Lokalisplein,
Grondhouding Lokalis, 2016). Als hulpverlener is het de uitdaging om de intrinsieke motivatie te vinden bij
de klanten en hen te stimuleren op hun zelfregie. Het Buurtteam doet dit vanuit het systeemgericht werken.
Dit betekent dat er niet alleen met een individu wordt gewerkt, maar met het gehele systeem waarvan hij of
zij deel uitmaakt. Dat kan het gezin zijn, een groter deel van de familie, maar ook een leefgroep waar de
cliënt woont. Het versterken van de veerkracht en context binnen het gezin is de sprong om eigen
verandering in een gezin vorm te geven (Lokalisplein, Grondhouding Lokalis, 2016).
1
,In dit portfolio worden de bevindingen vastgelegd die zijn opgedaan binnen het Buurtteam en binnen de
lessen. De begeleidingstrajecten met jeugdigen en gezinnen worden vastgelegd. Binnen dit proces wordt
er tijdig feedback gevraagd. De feedback is terug te vinden in dit portfolio. Er is specifiek aandacht voor de
zeggenschap van de jeugdige en het gezin. Er wordt onderzoek gedaan om samen met gezinnen de
mogelijkheden op een professionele werkwijze in kaart te brengen. In dit portfolio worden relevante
contexten betrokken en wordt er vanuit het systemisch perspectief gekeken naar de situatie.
Leeswijzer
In het eerste hoofdstuk wordt een beschrijving weergegeven van de contactlegging. Hierin wordt een
onderscheid gemaakt in het contact met moeder individueel en met het gezin in zijn geheel. Tevens wordt
er een afwisseling gemaakt tussen fysieke huisbezoeken en digitale afspraken. Expliciet wordt hier
omgeschreven hoe er is aangesloten bij het gezin en welke stappen er gezet zijn om het contact te
onderhouden.
In hoofdstuk twee bevindt zich een omschrijving van hoe de hulpvraag tot stand is gekomen. Dit wordt
gedaan aan de hand van verschillende modellen. De modellen worden gebruikt om zowel de gezamenlijk
als de individuele behoefte in kaart te brengen. Vervolgens wordt het probleem vanuit verschillende
perspectieven omschreven en toegelicht. Binnen dit hoofdstuk wordt een koppeling gemaakt naar het
methodisch werken aan de hand van de 8 Stappendans (Wolf, 2017). Daarnaast komt naar voren hoe er
concreet is samen gewerkt met alle betrokkenen. Binnen het samenwerken wordt gebruikt gemaakt van het
interactietype schema om de werkrelatie met moeder in te schatten. Een interactietype schema is een
hulpmiddel om in te zien hoe bereid de motivatie is om te veranderen van cliënten (Lokalisplein,
Interactietypes, 2019). De motivatie van een cliënt heeft uiteraard invloed op de onderlinge samenwerking.
Tenslotte kenmerkt dit hoofdstuk zich door twee interventies die ingezet zijn als acties om de doelen te
behalen.
In het derde hoofdstuk bevindt zich het gezinsplan. Dit is het plan dat wordt aangehouden binnen Lokalis
bij ondersteuning van gezinnen.
In hoofdstuk vier bevinden zich de verborgen linkjes naar het video en audiofragment. De fragmenten zijn
privé op YouTube gezet, maar door gebruik te maken van het linkje wordt er via een verborgen kanaal
toegang verleent. In hoofdstuk wordt tevens een korte toelichting omgeschreven van de fragmenten.
In hoofdstuk vijf en zes bevinden zich de uitwerking van de professionele houding en de reflecties. Er wordt
gebruikt gemaakt van de theorie van Covey (2019) over het persoonlijk leiderschap en er wordt gebruikt
gemaakt van het Ui-model om tot een diepere reflectie te komen.
1. Contact maken
In dit hoofdstuk staat contactlegging centraal. Hierin wordt een beschrijving van de (voorbereiding) van
contactlegging met ouders, jeugdigen en samenwerkingspartners vastgelegd. Tevens wordt er een
koppeling gemaakt met theorieën en methodieken van zowel de opleiding als vanuit het Buurtteam.
De werkrelatie tussen hulpverleners en cliënten is een belangrijk onderdeel voor het slagen van de
hulpverlening (Savenije, Lawick, & Reijmers, 2018). Alle kennismakingen hebben invloed op het proces
van hulpverlening en ondersteunen of ondermijnen de werkrelatie tussen de hulpverlener en de cliënt. De
basislegging voor het gehele proces wordt hier gevormd (Savenije, Lawick, & Reijmers, 2018).
1.1 Casus omschrijving
Familie K. komt op advies van een leerkracht bij het Buurtteam terecht als zelfmelder in 2015. Een
zelfmelder wil in dit geval zeggen dat een cliënt op eigen initiatief zijn of haar gezin heeft aangemeld bij het
Buurtteam. Een andere vorm van aanmelden kan door een betrokkenen worden gedaan zoals een
familielid of een specialist (Lokalisplein, Buurtteam werkproces, 2018). De kinderen lijken namelijk bedroeft
te zijn zowel op school als thuis. Moeder is al vanaf de zwangerschap en geboorte van de kinderen
alleenstaande moeder. De meiden zijn een tweeling geboren te 04-06-2008. Vader is in 2012 voorzichtig in
contact gekomen met de kinderen, maar is kort hierna weer uit beeld verdwenen. Moeder werkte als
communicatieadviseur voor 28 uur per week, maar verkeert zich momenteel in de ziektewet. Het gezin is
2
, sinds 2014 woonachtig in Overvecht. De kinderen zitten momenteel in de brugklas. Het traject dat gestart is
in 2015 is in 2017 beëindigd met een positief resultaat waarin opgestelde doelen behaald zijn. In 2021 is
het gezin wederom opnieuw bij het Buurtteam terecht gekomen voor een behandeltraject waarbij één van
de tweeling een gendertransitie ondergaat. Een transitie van vrouw naar man. Via het Buurtteam hebben zij
hier een verwijzing naar de gendercoach gehad en zou moeder graag ondersteuning willen voor het hele
gezin tijdens dit intense proces. Op advies van de schoolpsycholoog van haar dochter meldt moeder zich
opnieuw bij het Buurtteam aan. Dochter lijkt namelijk moeite te hebben met de transitie van haar zusje. Om
verwarring te voorkomen noemen we de tweeling in dit portfolio Emma en Anna, waarbij Anna momenteel
een gendertransitie ondergaat en een andere naam heeft: Anna noemen wij dan ook Tim. Moeder noemen
wij Hanneke.
Tim ondergaat momenteel een behandeltraject vanuit de Check-in coach waarin hij ondersteunt en
begeleid wordt in zijn transitie. Een Check-in coach ondersteunt cliënten bij het verkrijgen van inzicht in hun
eigen identiteit (Check-in Coaching, 2021). Een Check-in coach kan onder professionals verstaan worden
als een gendercoach (Check-in Coaching, 2021). Zowel moeder als Tim zijn hier tevreden over en vragen
hier niet specifiek ondersteuning meer bij. De hulpvraag ligt meer bij dochter. Dochter Emma heeft op
school aangegeven veel last te hebben van de veranderingen thuis, met als gevolg veel concentratie- en
slaapproblemen.
Vanuit het Buurtteam wordt er onderzocht wat het gezin nodig heeft om een duurzame verandering te
realiseren. Samen met mijn collega Bouchra Riffi ben ik bij het gezin betrokken en plannen wij een
kennismakingsgesprek in.
1.2 Contact met moeder
Als gezinswerker is het belangrijk om correct te investeren in de samenwerkingsrelatie en goed aan te
sluiten bij de client (Bolt, 2017). Dit zorgt er namelijk voor dat de motivatie geprikkeld wordt en in handelen
voort gezet wordt (Bolt, 2017). Hanneke is al bekend met het Buurtteam, de procedures en regels
waardoor dit niet nadrukkelijk uitgelegd hoeft te worden. Hanneke geeft dan ook aan dat hulpverlening
vanuit het buurteam als positief werd ervaren. Volgens Savenije et al. (2018) zullen cliënten die het gevoel
hebben dat voorgaande trajecten zinvol waren, meer openstaan voor een nieuw traject dan wanneer zij
negatieve ervaringen hebben en teleurgesteld zijn (Savenije, Lawick, & Reijmers, 2018). Bouchra en ik
hebben er dan ook voor gekozen om onbevangen het gesprek in te gaan door het dossier niet in te lezen
van tevoren om ons niet te laten beïnvloeden door de informatie vooraf. Dit wordt bewust gedaan om vanuit
de niet-wetende houding het gesprek in te gaan. De niet wetende houding kenmerkt zich door
nieuwsgierigheid voor het verhaal van het gezin, zonder van tevoren hier informatie over te lezen en niet
ingeperkt door wat je als hulpverlener vanuit je kennis verwacht te horen (Savenije, Lawick, & Reijmers,
2018).
Om het gezin te ondersteunen in het bevorderen van hun sociaal functioneren wordt er gelet op het
positioneren binnen het proces. Bij het ondersteunen van het bevorderen van het sociaal functioneren
wordt een beschrijving gegeven van de attitude, rol en positie als hulpverlener. Ik stel mij nieuwsgierig op
en richt mij op het aansluiten vanuit het niet-weten. Ik vind het belangrijk dat het gezin zich gehoord voelt
dit sluit aan bij mijn waarden in het transparant en open communiceren.
Tijdens het eerste gesprek heeft zich kort een introductie voorgedaan over het Buurtteam om eventuele
verwachtingen te peilen. Het eerste gesprek was dan ook alleen met moeder en zonder de kinderen.
Tijdens dit gesprek is er vooral geprobeerd naar moeder te luisteren om haar verhaal te horen. In dit
gesprek gaf Hanneke aan dat zij streeft naar een prettige sfeer in huis en stabiliteit voor de kinderen, zodat
zij zonder zorgen kunnen opgroeien. Volgens Bannik (2018) over de oplossingsgerichte gespreksvoering
betekent het benoemen van het gewenste eindresultaat door de client, dat de client hoop heeft om de
problemen (voldoende) op te lossen (Bannik, 2018). Een optimistische sfeer is daarom van belang. Het feit
dat moeder de zelfmelder in dit geval is impliceert dat er een zekere motivatie aanwezig is om wat aan de
problemen te doen.
1.3 Contact met het gezin
Tijdens het eerste gesprek met het hele gezin is er in het huis van Familie K. afgesproken. Volgens
3