4
Conflicten
MACHT EN
ONMACHT
BEKIJK DE OpENINGSfOTO IN JE LEERBOEK.
2
a In welk deel van de wereld denk je dat deze foto is gemaakt?
1 Midden-Oosten (Syrië).
a Waaraan kun je zien dat het bij deze foto om oorlog gaat en
niet om een speurtocht? b noem een conflict dat tegenwoordig aan de gang is. Wie
Aan de geweren, aan het feit dat ze in de kale vecht tegen wie en waarom?
bergen zo staan te bidden, en dat het mannen Bijvoorbeeld (in 2013): Syrië, Mali, Afghanistan,
(met baarden) zijn. Irak. Opstandelingen vechten tegen het leger,
het gaat om macht, grondstoffen enzovoort.
b Waarom hebben deze soldaten geen echte legerkleding aan?
Het zijn rebellen (opstandelingen) en niet c Wie in jouw familie heeft een oorlog meegemaakt? Welke
oorlog en wat is er gebeurd met die persoon?
soldaten van een gewoon leger. Eigen antwoord.
c Wat denk je dat er gebeurt tussen het moment dat de foto
genomen werd en 24 uur erna?
De mannen bidden voor ze gaan vechten. Bij
de gevechten zullen waarschijnlijk doden en d Vind je jouw antwoord bij c belangrijk? Waarom zou het niet
vergeten mogen worden?
gewonden vallen. Eigen antwoord, bijvoorbeeld: om te begrijpen /
voorkomen / herdenken / eren.
,98 HOOfDSTuK 4
OpENINGSVERHAAL
1 Schandaal in Cambodja
LEES HET OpENINGSVERHAAL EN BEKIJK DE BRONNEN. 3
In het bos uit het stukje ‘Het kappen’ woont niemand. Maar
1 de omwonenden halen er brandhout en voedsel vandaan,
zoals honing, paddenstoelen en medicinale kruiden. Een deel
a Wat weet je van Cambodja? noem zo mogelijk drie dingen.
daarvan verkopen ze op de markt.
Overleg met je buur.
a Vul de tabel verder in met de vijf andere partijen die direct
Eigen antwoord. of indirect betrokken zijn bij dit gebied. Schrijf ook op welk
belang iedere partij heeft.
b Zoek Cambodja op in de atlas. Welk deel van de wereld is dit? partijen belang $ schaal
(Zuidoost-)Azië. dorpelingen jagen en X L
c Wat zijn de buurlanden? verzamelen
Thailand, Laos, Vietnam. (voedsel)
d Kijk in de statistiek van de atlas. De kenmerken van overheid natuurbescherming, X R, N
de landen in de wereld staan in vier verschillende
rubrieken (Algemeen, Bevolking/ontwikkeling, Werken,
wet handhaven
Ontwikkelingskenmerken). noem van elke rubriek een Vietnam investeren X I
kenmerk waarin Cambodja zeer sterk verschilt van
Bangladesh, een ander arm land in Azië.
Rubber Group
1 Het is veel dunner bevolkt. Chinese hout nodig X I
2 De bevolkingsgroei is sneller.
meubelmakers
3 Er werken veel minder mensen in industrie.
westerse hout nodig X I
4 Groei bbp of aandeel landbouw in bbp
gitarenfabrieken
Global Witness wet en recht I
2 b Zet in de kolom $ een kruis bij degenen die een financieel
belang hebben.
a Wat is er erg aan gedwongen landuitzetting? noem twee
c Welk belang staat tegenover het geldelijk belang?
dingen.
Het belang van de wet/het recht.
1 De mensen verliezen hun bestaansmogelijkheid.
2 Het gaat met geweld gepaard.
Als in nederland een stuk agrarische grond voor een weg of 4
spoorlijn gebruikt moet worden, wordt de eigenaar in overleg a noem twee redenen waarom de overheid de natuur niet goed
met de overheid schadeloosgesteld. Als beide partijen beschermt en de wet niet uitvoert.
het niet eens kunnen worden, kunnen ze naar de rechter Bijvoorbeeld: gebrek aan mankracht; geld;
stappen.
b Waarom ging dat met Kud Mau en de andere dorpelingen in corruptie; overheid vindt het probleem niet
Cambodja anders? belangrijk.
Er is geen wet voor of de wet wordt niet
b noem twee problemen die in dit gebied zijn ontstaan door de
nageleefd. De pachters zijn onwetend. De verkoop van het land.
overheid vindt de investeringen in de economie 1 De natuur verdwijnt en de dorpelingen
belangrijker dan het helpen van arme mensen. kunnen niet meer jagen en verzamelen.
2 De dorpelingen verliezen hun inkomstenbron
maar worden niet gecompenseerd.
, COnfLICTEn 99
>> 1, 5, 6, 7
c Bedenk een oplossing voor de twee problemen. 7
Bijvoorbeeld: natuur herstellen, dorpelingen Lees de tekst over Global Witness.
a Global Witness heeft twee kantoren: in Londen en
compenseren, wet handhaven, corruptie Washington DC. Bedenk twee redenen waarom dat goede
aanpakken, voorlichting geven, de import van plekken zijn om actie te voeren over dit onderwerp en
Cambodja zelf niet.
dit hout verbieden. Omdat ze in Londen en Washington DC
1
d Wat is nodig voor jouw oplossing? makkelijker toegang hebben tot de pers en
Geld en politieke wil. tot geldbronnen.
2 Omdat ze in Cambodja misschien gevaar
5 lopen (net als de journalist Chut Wutty).
a In dit verhaal spelen partijen op lokale, regionale, nationale
b Ben je voor of tegen dit soort actiegroepen? Waarom?
en internationale schaal een rol.
Zet het juiste schaalniveau (gebruik de letters L, R, n, I) in de Eigen antwoord, bijvoorbeeld: Tegen, want ze
tabel bij opdracht 3. Bij overheid zet je twee letters neer. bereiken toch niets, ze houden bedrijven tegen
b Op welke schaalniveaus passen de oplossingen die jij hebt
gegeven in opdracht 4c? om winst te maken. Of: Voor, want ze maken
Eigen antwoord. de wereld beter, komen op voor de zwakkeren.
c Misschien had je nog nooit van Global Witness gehoord.
Welke andere internationale actiegroepen ken je die
6 opkomen voor de natuur en mensenrechten of strijden tegen
a Je kunt van meerdere kanten naar het verhaal kijken: er zit corruptie? noem er drie.
een economische, politieke, sociale en milieudimensie aan. Bijvoorbeeld: Amnesty International,
Leg kort uit wat elke dimensie van het verhaal inhoudt.
Greenpeace, Wereldnatuurfonds.
• Economisch: bedrijven die winst maken,
dorpelingen die hun bestaansbron verliezen. Global Witness
• Politiek: de overheid pakt de wetsovertreders Oorlogen hebben geld nodig. Van
Liberia en Colombia tot Cambodja
niet aan, mensenrechten worden geschonden. worden met de opbrengst van hout,
• Sociaal: de moorden wekken angst op of diamanten en mineralen partijen gefinancierd die burgers
vermoorden, verkrachten en hun mensenrechten schenden.
leiden tot meer misdaad. Global Witness wil de band tussen natuurlijke hulpbronnen
• Milieu: het bos wordt gekapt. en conflicten verbreken. Wij doen onderzoek en schrijven
daarover artikelen en brieven. Zo informeren wij de wereld
b Geef nu in enkele zinnen aan wat het schandaal is in
en de politiek: internationaal, nationaal, regionaal.
Cambodja.
Global Witness stelt corruptie aan de kaak, wil conflicten
Bijvoorbeeld: Er worden mensen van hun land oplossen, de natuur beschermen en de handel transparant
verdreven voor de belangen van de economie en maken. We willen handel die niet leidt tot conflicten, het
schenden van mensenrechten en het verzieken van het milieu.
de grote bedrijven. Deze mensen worden niet of
nauwelijks gecompenseerd voor het verlies.