In dit document staan aantekeningen van de uitleg en powerpoint van alle zes de hoorcolleges van het vak Inclusief onderwijs en passende zorg in de context van toenemende diversiteit.
Deze cursus wordt gegeven aan de Universiteit Utrecht, Pedagogische Wetenschappen, Jaar 3, Blok 1, maar kan ook a...
Inclusief onderwijs en passende zorg in de context van toenemende diversiteit
hoorcolleges
Inclusief onderwijs en passende zorg in de context van toenemende diversiteit
Aantekeningen hoorcolleges
Universiteit Utrecht, collegejaar 2021-2022
Door: Sam Schreuders
Inhoud:
- Hoorcollege 1: introductie en conceptuele oriëntatie
o Toelichting opzet en doel cursus
o Nederlands onderwijssysteem
o Centrale concepten en modellen
o Vroegtijdige onderkenning en diagnostiek
- Hoorcollege 2: gedrags- en leerproblemen en handelingsgerichte diagnostiek
o Blok 1 informatie over de opdracht
o blok 2 wat is probleem gedrag?
o Blok 3handelsgerichte diagnostiek (HGD)
o Blok 4 dyslexie en dyscalculie
o Blok 5 gedragsproblemen
- Hoorcollege 3: passende zorg voor kinderen met een verstandelijke en
meervoudige beperking
o Beeldvorming (stigmatisering en stereotypering)
o Definities, cijfers en groepen
o Trends en ontwikkelingen
o Een verstandelijke beperking (grootste groep)
o Knelpunten
- Hoorcollege 4, Taalproblemen en/of begrijpend leesproblemen
o Taal en TOS: Verwerving en problemen
o TOS: Wat is het en behandeling/ondersteuning
o Begrijpend lezen: Verwerving en problemen
o Poor comprehenders: Wat is het en behandeling/ondersteuning
- Hoorcollege 5: internationale vergelijking van onderwijs- en zorgsystemen
o Internationale, nationale regels en uitvoering
o Nationale onderwijssystemen
o Opvattingen over gelijke kanen en bilijkhied
o Financieringssystematiek
o Opvattingen over de aard van speciale onderwijsbehoeften
o Heterogeniteit van speciale onderwijsbehoeften
o Keuzen van ouders
o Wat is het (achterliggende) doel van inclusie?
- Hoorcollege 6: Onderwijsachterstand en pedagogische engineering: een
alternatieve benadering van interventiemogelijkheden
o Onderwijsachterstand
o Pedagogische engeneering voorbeelden: doelgroepmodel
o Geïntegreerde onderwijsvoorzieningen sbo-so
,Inclusief onderwijs en passende zorg in de context van toenemende diversiteit
hoorcolleges
Hoorcollege 1: introductie en conceptuele oriëntatie
Deel 1:
Uitgangspunt ontwikkelings- of leerpotentieel van kinderen
Opzet college:
1. Toelichting opzet en doel cursus
2. Nederlands onderwijssysteem
3. Centrale concepten en modellen
4. Vroegtijdige onderkenning en diagnostiek
1 Toelichting opzet en doel cursus
- Praktische informatie zie cursushandleiding.
- Doel van cursus: kritische beschouwing van de wijze waarop in Nederland tegemoet
gekomen wordt aan specifieke onderwijs- en zorgbehoeften, en wat dat betekent
voor de rol van orthopedagoog of gedragsdeskundige
Kinderen die hun leerpotentieel beperkt kunnen realiseren:
- Met leer- en gedragsproblemen/stoornissen
- Met onderwijsachterstand omgeving belangrijke rol
- Met taal(ontwikkelings-)problemen
- Met lichamelijke en/of verstandelijke beperkingen
2 Nederlands onderwijssysteem Op BB bestand met uitleg terminologie
Nederlandse onderwijs- en zorgstelsel
Nederlands stelsel best wel gedifferentieerd systeem om overal tegemoet te kunnen komen.
- Regulier onderwijs
- Speciaal basisonderwijs
- Speciaal (voortgezet) onderwijs
o Cluster 1: blinde, slechtziende leerlingen
o Cluster 2: dove, slechthorende kinderen, spraak-taalstoornis
o Cluster 3: motorisch en/of verstandelijke beperkte kinderen en langdurig zieke
kinderen
o Cluster 4: kinderen met gedragsstoornissen en/of psychiatrische problematiek
o Reboundvoorzieningen voor vroegtijdige schoolverlaters
- Clusters lijken gebaseerd te zijn op het idee dat kinderen maar een beperking
hebben, maar in werkelijkheid is er vaak sprake van overlap van problemen (bijv.
cluster 3 en 4), dit wordt co-morbiditeit genoemd.
- Afgelopen 30 jaar is er enorme groei geweest in cluster 4 (in 1995-2003 zelfs
verdubbeling), en ook wel in cluster 3. gezorgd dat er beleid is gezet op onderwijs
zodat kinderen niet allemaal naar speciaal onderwijs gaan.
Wat er aan ‘passend onderwijs’ (2014) vooraf ging
- Weer samen naar school
- Leerling gebonden financiering (LGF; rugzakje)
alle twee hiervoor om kinderen meer naar school te laten gaan
,Inclusief onderwijs en passende zorg in de context van toenemende diversiteit
hoorcolleges
- Verkokerd stelsel, weinig stuurbaar. Bleef in het stelsel waarvoor het werd
aangemeld, als het dan ook in ander cluster paste moest het hele proces opnieuw om
te kijken of het kind wel in dat stelsel paste.
- Aparte structuren met ieder bureaucratie
- Groei speciaal onderwijs nam ondanks LGF toe
(400%)
- Thuiszitters kinderen die recht hebben op
(speciaal) onderwijs, maar dit niet krijgen
- Conclusie: er is eens stelsel nodig dat een variëteit in
oplossingen toelaat en de verantwoordelijkheid
daarvoor laat bij de professionals in het
onderwijsveld. Sturingsverantwoordelijkheid bij
samenwerkingsverbanden po/vo
Passend onderwijs beleid, sinds 2014, doelstellingen:
- minder bureaucratie voor zowel ouders als scholen,
- heldere verantwoordelijkheden en kostenbeheersing
- meer hulp op maat, en meer thuisnabij
o speciaal onderwijs vaak veel verder gelegen
- minder leerlingen die thuiszitten
“Voor elke leerling een passend aanbod”.
- betere prestaties en betere loopbanen (onderwijs en arbeidsmarkt) van
leerlingen met extra onderwijsbehoeften
zo’n 130.000 tot 140.000 kinderen per jaar op speciaal onderwijs. Daling te zien na 2014,
maar sinds 2017 weer een lichte stijging
Passend onderwijs – werkt het?
Eindevaluatie passend onderwijs (Ledoux & Waslander, 2020) (literatuur)
- Kostenbeheersing gelukt. Door kraan dicht te draaien nu vast budget
- Minder bureaucratie, fijn. Vooral minder op bestuurlijk niveau, maar voor scholen
is dit wel toegenomen meer kantoorwerk (wat hebben zij al ondernomen)
- Hulp sneller en meer op maat
- Ruimte voor onderwijsprofessionals wisselend gewaardeerd
- Aandachtspunt is ervaren belasting en ondersteuning leerkrachten en
afstemming onderwijs en jeugdhulp. te veel werkdruk en te weinig
ondersteuning om daadwerkelijk elke leerling de juiste hulp te bieden
- Thuiszitters hardnekkig probleem
Rekenkamer: Bestedingen passend onderwijs volstrekt ondoorzichtig’
- Besteding, jaarlijks 2,4 miljard euro, voor extra ondersteuning aan zorgleerlingen in
het basis- en voortgezet onderwijs.
- Geen zicht op hoe dit wordt uitgegeven en of het wel effectief is
- Onduidelijk hoeveel kinderen in het reguliere onderwijs behoefte hebben aan
ondersteuning; ‘onbetrouwbaar’ register.
- Ministerie stelt nauwelijks eisen aan verantwoording over middelen door de in
samenwerkingsverbanden verenigde schoolbesturen.
veel geld gaat over de balk wat niet geschikt is voor de groep waarvoor het bedoeld is
, Inclusief onderwijs en passende zorg in de context van toenemende diversiteit
hoorcolleges
Zorgplicht samenwerkingsverband
Drie doelen:
1. verantwoordelijkheden helder beleggen,
2. ouders ontlasten, en
3. thuiszitten voorkomen
Resultaten eindevaluatie Passend Onderwijs:
- Scholen en besturen zijn zich bewust van hun nieuwe taken; wel ruimte voor
‘wegadviseren’.
- Ouders ontlasten: niet duidelijk: ouders niet op de hoogte of willen zelf kiezen.
- Thuiszitten voorkomen: niet gelukt
Thuiszitters
Het Ministerie van OCW heeft twee ‘soorten’ thuiszitters gedefinieerd:
- Kinderen die leerplichtig zijn maar niet op een school zijn ingeschreven
o absoluut verzuim, langer dan vier weken
o is aan het dalen
- Kinderen die wel op een school zijn ingeschreven maar langdurig (meer dan vier
weken) niet aanwezig zijn bij de lessen
o langdurig relatief verzuim
o In een paar jaar met 30% toegenomen
o Thuiszitten langer dan drie maanden neemt echter toe: in 2013/14 ging het
om ruim 3200 leerlingen en in 2017/18 om 4486 leerlingen.
Op 20 januari 2020 dienden boze ouders een collectieve
klacht in over de uitvoering van de wet passend onderwijs.
Onduidelijkheid over definitie van thuiszitters leidt tot
onderschatting.
Naar hun idee zijn er veel meer thuiszitters dan de
overheid toegeeft. Vrijstellingen worden niet meegerekend
en niet geregistreerde thuiszitten
Zijn vaak complexe problemen, waar in passend onderwijs
onvoldoende antwoorden op zijn.
Samengevat
Tegemoet komen aan speciale onderwijsbehoeften vraagt om een flexibel stelsel; daarbij is
zowel de inrichting van dat stelsel als de inhoud en vormgeving van de geboden
ondersteuning van belang.
De nadruk bij Passend Onderwijs lijkt vooral te liggen op de bestuurlijke en financiële
inrichting en veel minder op de werkvloer: de leerkrachten die de ondersteuning moeten
bieden en degenen die hen daarbij helpen.
Pijnpunt zit vooral bij complexe problematiek. Denk aan kinderen die zowel ADHD als
autisme hebben. Of angstproblematiek waardoor naar school gaan heel moeilijk is.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sam_schreuders. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.