Guyton and Hall – Textbook of Medical Physiology
Week 5 – p. 951-963
Schildklier: endocriene klier, scheidt hormonen uit > T3 (trijodothyronine, ongeveer 7%) en
T4 (thyroxine, ongeveer 93%). T3 is het direct werkzame hormoon, T4 is eigenlijk een soort
voorloper-hormoon, dat onder andere in de lever wordt omgezet in het actieve T3. De
uitscheiding van deze hormonen wordt voornamelijk gereguleerd door TSH (thyroid
stimulating hormone) die wordt uitgescheiden door de hypofyse. De C-cellen van de
schildklier scheiden calcitonine uit: reguleert de plasma calciumionen concentratie.
De schildklier bestaat uit twee kwabben. De kwabben zijn opgebouwd uit follikels
(celophopingen) waartussen zogenaamde C-cellen liggen.
Thyrosine, een bouwstof voor eiwitten, wordt net als jodium niet aangemaakt in het
lichaam, maar uit voedingsmiddelen gehaald en via het bloed naar de schildklier vervoerd.
De opgenomen stoffen thyrosine en jodium vormen via het eiwit TG (thyreoglobuline) twee
stoffen: MIT (monojodotyrosine) en DIT (dijodotyrosine). Als deze twee stoffen gevormd zijn,
kunnen ze zich koppelen tot T4 of T3. De koppeling DIT+DIT zorgt voor T4 en de koppeling
MIT+DIT zorgt voor T3. Deze aaneensluiting van stoffen gebeurt onder invloed van een
peroxidase-enzym, dat ervoor zorgt dat het schildklierhormoon zijn vaste vorm krijgt. Zodra
het schildklierhormoon ‘af’ is, wordt het opgeslagen in de halfvloeibare cellen in en rondom
de schildklierfollikels. Deze ruimte wordt colloïd genoemd. Vanuit deze opslagplaats wordt
het hormoon weer uitgescheiden via het bloed, en weer afgebroken tot MIT en DIT en
ontdoet het zich weer van jodium. De vrijgekomen jodium wordt dan weer gebruikt voor de
aanmaak van het schildklierhormoon.
Op het moment dat er te veel schildklierhormonen zijn vrijgekomen in het lichaam, zal de
schildklier minder gaan produceren. Dit wordt ook wel negatieve terugkoppeling genoemd.
Als jodium het lichaam binnenkomt, moet het eerst getransporteerd worden naar de
schildkliercellen. De membranen van deze cellen kunnen jodide actief de cel inpompen door
middel van de natrium-jodide symporter (NIS). Deze symporter transporteert één jodide ion
samen met twee natriumionen langs het membraan de epitheelcel in, waarna het over het
basale membraan wordt verdeeld. De energie die hiervoor nodig is, komt van de natrium-
kalium ATP-pomp. Deze pompt natrium uit de cel, waardoor er een lage intracellulaire
natriumconcentratie ontstaat. Hierdoor ontstaat er een gradient die het makkelijk maakt
natrium de cel in te pompen. Dit heet jodide trapping.
Jodide wordt weer uit de cel getransporteerd langs het apicale membraan in het follikel door
een chloride-jodide transporter pendrine.
Thyreoglobuline (TG) is een groot glycoproteïne dat wordt geproduceerd in de schildklier.
Het wordt opgeslagen in het colloid van de follikels van de schildklier. Thyrosineresiduen van
het thyreoglobuline worden gejodineerd en hieruit worden T4 en T3, de
schildklierhormonen, gemaakt.
Vorming van schildklierhormonen:
1. Oxidatie van jodide-ionen
Jodide wordt geoxideerd door thyroideperoxidase. Dit gebeurt op het apicale
membraan van de follikelcellen. Door de oxidatie kan het molecuul meteen binden
met thyreoglobuline.
2. Jodering van Tyrosine en vorming van schildklierhormonen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper femkescholte1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
