Samenvatting
Samenvatting Celbiologische basis van kanker: proto-oncogenen en apoptose
- Instelling
- Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
Celbiologische basis van kanker: proto-oncogenen en apoptose
[Meer zien]Voorbeeld 1 van de 2 pagina's
Voorbeeld 1 van de 2 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Tutor week 10Vraag 7: De rol van proto-oncogenen bij celbiologische basis van kanker
Proto-oncogenen zijn normaal voorkomende genen die coderen voor eiwitten die een
regulerende rol vervullen bij celgroei, celdifferentiatie en apoptose (geprogrammeerde
celdood). Door een mutatie kunnen de proto-oncogenen veranderen in oncogenen. Dus een
normaal gen noemen we een proto-oncogen, maar wanneer deze muteert, spreken we van
een oncogen. Kanker ontstaat ook door mutaties. In dit geval spreken we van oncogenen: er
vindt verandering in bepaalde genen plaats waardoor er kanker kan ontstaan. Het lichaam
produceert excessieve hoeveelheden van het normale geneiwit of een afwijkend
genproduct. Proto-oncogenen spelen een belangrijke rol bij de celdeling: ze bepalen hoe
snel een cel uitrijpt en zich deelt. Maar bij mutaties in de genen wordt het proces van
celdeling na een tijdje verstoord. Wanneer het regelgen wordt uitgeschakeld, zal de cel
ontsporen. Het gevolg is een ongeremde celdeling. Er worden hierdoor meer cellen
aangemaakt dan dat er worden afgebroken.
Oncogenen coderen voor eiwitten genaamd oncoproteïnen. De oncoproteïnen lijken op de
gewonen proto-oncogenen, maar ze bevatten mutaties waardoor de celactiviteit niet
afhankelijk is van externe signalen. Hierdoor worden ze niet geremd in groei en blijven ze
zich vermenigvuldigen.
Het gevolg is een deregulering van de normale celgroei en een verhoogde kans op de
vorming van een neoplasma. De mutaties kunnen veroorzaakt worden door straling,
chemicalieën, virussen of kunnen erfelijk overgedragen zijn.
Vraag 16: Hoe werkt apoptose?
Apoptose is kortgezegd geprogrammeerde celdood. Elke cel bevat mechanismen die
apoptose mogelijk maken. Als de cel een signaal ontvangt van zijn omgeving die de cel tot
apoptose dwingt of wanneer de cel zoveel schade heeft opgelopen dat hij niet verder kan
leven, wordt er een intracellulair mechanisme geactiveerd. Eerst vormt de cel uitstulpingen.
Daarna krimpt de cel en vervolgens stort het cytoskelet in. Het DNA wordt in stukjes geknipt.
Er worden hierna apoptotische lichaampjes gevormd, die het voor een macrofaag makkelijk
maken om te worden opgeslokt. (volgende dia)
Het mechanisme dat verantwoordelijk is voor apoptose activeert cysteïne-aspartylproteases
(caspases). Ze worden gesynthetiseerd in de cel als procaspases. Als deze worden
geactiveerd, gaan de initator caspases klieven (in stukjes breken). Dit activeert steeds meer
executioner caspases en deze activeren weer andere caspases. Dit wordt een intracellulaire
proteolytische cascade genoemd. Deze eiwitten zetten de cel aan tot afbraak van eiwitten en
DNA. Hier begint dus de gecontroleerde afbraak van de cel. (volgende dia)
De eiwitten die de activatie van de caspases regelen, zijn van de Bcl2 familie van
intracellulaire eiwitten. Sommigen bevorderen de caspase activatie en sommigen stoppen
deze processen juist.
Bax en Bak zijn twee belangrijke eiwitten die worden geactiveerd na beschadiging van het
DNA bijvoorbeeld. Ze bevorderen celdood doordat ze cytochroom c loslaten vanuit het
mitochondrium in het cytosol. Andere eiwitten van de Bcl2 familie stoppen apoptose juist
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper femkescholte1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 83225 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen