Psychologie H4 leren en omgeving
Leren: een proces waardoor ervaringen (door interactie met de omgeving) een blijvende verandering
veroorzaken in het gedrag of mentale processen.
Er is een ‘strijd’ tussen behaviouristische wetenschap (alleen waarneembare stimuli en responsen) en
cognitieve wetenschap (+mentale processen zijn cruciaal om het leerproces te kunnen begrijpen).
Het menselijk brein wordt meer door leren beïnvloed dan door instinct. Hierdoor kunnen wij ons
aanpassen.
Manieren van leren:
1. Habituatie: Het gaat erom dat je niet reageert op een stimulus (bv het geluid van een drukke
straat negeren) Dan heb je aandacht voor andere belangrijke stimuli.
2. Mere exposure-effect: De voorkeur aan stimuli waar we al eerder aan zijn blootgesteld. Bv
reclame laten tonen. leren door alleen blootstelling
Stimulus-respons leren
Klassieke conditionering
Pavlov experiment! (bel daarna eten geluid van de bel al gaan kwijlen). De honden konden de
automatische responsen of reflexen koppelen aan een nieuwe stimuli. Een stimuli die neutraal is en
op zichzelf geen respons zou brengen.
Hoe werkt klassieke conditionering?
1. Het begint met een Ongeconditioneerde stimulus (UCS): Een stimulus die zonder
conditioneren een reflex oproept. (bij Pavlov was dat voedsel)
2. Daarop volgt een ongeconditioneerd respons (UCR:) een automatisch reflex ( bij pavlov was
het reflex de speeksel dat komt bij het zien van eten)
Deel 1 en 2 is ingebakken en komt zonder te leren tot stand.
3. Het eerste leerstadium = verwervingsstadium: De Neutrale stimulus (NS) wordt herhaaldelijk
met de UCS aangeboden = Contiguïteit.
4. Hierna krijg je de Geconditioneerde stimulus (CS): De oorspronkelijke NS is veranderd in CS,
Door de NS nu dezelfde UCR krijgt als de UCS (bij pavlov: de bel zorgt nu al voor speeksel)
5. Nu krijg je de Geconditioneerde respons (CR): De originele respons Speeksel is nu de CR
doordat we er nu een CS tussen is gekomen.
Timing is erg belangrijk tussen de NS en de UCS. Het verband tussen die 2 moet gelegd kunnen
worden. Bij voedselaversies is een korte timing tussen NS en UCS niet echt belangrijk. Dat kan over
heel lang duren. Bijv als je ooit iets hebt gegeten en daarna werd je ziet. Dit kan lang aanhouden dat
je dat voedsel niet meer eet.
Extinctie: Het aangeleerde kan je weer afleren als je de CS weghaalt en weer teruggaat naar de UCS
en UCR en dat een aantal keer achter elkaar weer doet. (dit kan gebruikt worden voor
behaviouristische therapie tegen angst).
Maar er is een catch: Het betekent namelijk niet dat de Respons (CR) voorgoed verdwenen is. Het is
(tijdelijk) onderdrukt. Het lijkt alsof ze nog een (rivaliserende) respons eren dat ze niet moeten
reageren.
Spontaan herstel: De CR kan ineens terugkomen (door een (kleine) ervaring of herinnering)
Stimulusgeneralisatie: een CR tonen op iets dat op de CS lijkt. (je bent voor alle soorten spinnen
bang) (bij pavlov: bij een andere bel kreeg de hond ook de CR. Hoe meer de bel klonk als het originele
bel, hoe meer CR)
Stimulusdiscriminatie: Het tegenovergestelde van generalisatie, ook wel selectief leren. Het
organisme leert om op een specifieke Stimulus te reageren en niet op de vergelijkbare stimuli. (bij
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jiskafrijns. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.