Inleiding
De Europese Unie (hierna te noemen: de EU) is een internationale organisatie van Europese
landen. De lidstaten werken samen om een steeds hechter verbond tot stand te brengen
Europese integratieproces.
Doel = Bevorderen van vrede, welzijn en welvaart art. 3 lid 1 VEU.
Het recht van de EU regelt de organisatie van de EU, bevoegdheden en verhouding met
lidstaten.
De EU vind zijn oorsprong in de Europese Economische Gemeenscha (opgericht in 1958).
Sinds 2009 (Verdrag van Lissabon) wordt er alleen nog maar over de Europese Unie
gesproken.
In 1958 is de EU begonnen met 6 lidstaten, en nu zijn het er bijna 30.
Het staat de lidstaten vrij om te besluiten zich terug te trekken uit de EU art. 50 VEU.
De juridische basis van de EU wordt gevormd voor 2 verdragen:
1. VEU: Verdrag betreffende de Europese Unie;
2. VWEU: Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie.
In de VEU: worden de hoofdlijnen van de organisatie, de bevoegdheden en de doelstellingen
en het beleid van de EU geregeld.
In de VWEU: worden de algemene bepalingen van de VEU uitgewerkt.
VEU + VWEU = primaire EU-recht.
Op basis van deze 2 verdragen zijn er door de organen (‘instellingen’) van de EU heel veel
verordeningen, richtlijnen en besluiten vastgelegd secundaire EU-recht.
Paragraaf 9.1 Organisatie van de EU
De EU bestaat uit verschillend organen met complexe onderlinge verhoudingen. De
belangrijkste organen zijn de 7 ‘instellingen’ art. 13 VEU
1. Europees Parlement
2. Europese Raad
3. Raad
4. Europese Commissie
5. Hof van Justitie
6. Europese Centrale Bank
7. Rekenkamer
Nummer 1: Europees Parlement (EP) art. 14 VEU
- Bestaat uit max 750 leden + de voorzitter
- Elke EU-lidstaat is vertegenwoordigd in het EP.
- Aantal vertegenwoordigers per lidstaat wordt bepaald aan de hand van aantal
inwoners van een land evenredige vertegenwoordiging.
- Om te voorkomen dat een kleine EU-lidstaat weinig vertegenwoordigers heeft gelden
er 2 grenzen:
Lidstaten zijn vertegenwoordigd met minimaal 6 en maximaal 96
vertegenwoordigers degressief evenredige vertegenwoordiging.
- De leden van de EP worden elke 5 jaar rechtstreeks gekozen door de burgers.
, - Het EP kiest uit zijn eigen leden een voorzitter.
- Belangrijkste taken van EP:
Wetgeving (samen met de raad)
Controle van de Europese Commissie (EC) (EP is bevoegd de samenstelling
van de EC goed te keuren.
Nummer 2: Europese Raad art. 15 VEU
De Europese Raad bestaat uit staatshoofden en regeringsleiders van de lidstaten (lid 2).
De Europese Raad heeft nog 2 leden, namelijk de voorzitter van de Europese Raad en de
voorzitter van de Europese Commissie (lid 2).
De Europese Raad komt 4x per jaar bijeen (2x in een half jaar). Indien nodig kan de
voorzitter een buitengewone bijeenkomst houden (lid 3).
Typerend voor de Europese Raad is dat standpunten in beginsel bij consensus tot stand
komen. Dat betekend dat er niet expliciet wordt gestemd, maar er wordt overlegd tot de
leden van de Europese Raad overeenstemming hebben bereikt.
Voor de voorzitter van de Europese Raad wordt wel gestemd.
De Europese Raad geeft de nodige impulsen voor de ontwikkeling van de Europese Unie en
bepaalt de algemene politieke beleidslijnen en prioriteren. De Europese Raad oefent geen
wetgevingstaak uit (dat doet alleen het EP en de Raad).
Nummer 3: Raad art. 16 VEU
De raad bestaat uit vertegenwoordigers van de lidstaten op ministerieel niveau. De
samenstelling van de Raad wordt bepaald door het onderwerp: wordt er vergaderd over de
buitenlandse betrekkingen, dan bestaat de Raad uit de ministers van Buitenlandse Zaken.
De Raad is samen met het EP de wetgever van de EU!
Nummer 4: Europese Commissie art. 17 en 18 VEU
De Europese Commissie (ook wel; de Commissie) bestaat uit 27 commissarissen. Deze zijn
afkomstig uit de lidstaten en behartigen niet de belangen van hun land van herkomst, maar
het algemene belang van de Europese Unie. Ze zijn dus onafhankelijk! En mogen geen
instructies aannemen van de nationale regering.
De onafhankelijk positie komt tot uiting: in de benoemingsprocedure.
1. Om de 5 jaar, na de verkiezingen van het EP;
2. Kiest de Europese Raad de persoon die hij tot voorzitter van de Commissie wilt
hebben;
3. Deze ‘kandidaat’ moet door het EP worden goedgekeurd;
4. Goedgekeurd? Dan gaat de aanstaande voorzitter met elke regering onderhandelen
over de aanwijzing van een commissaris;
5. De voorzitter treedt dan op als een soort kabinetsformateur;
6. Ploeg samengesteld? Dan wordt er nog een keer goedkeuring gevraagd aan het EP.
7. Toestemming? Dan wordt de Commissie benoemd.
Elke commissaris heft een portefeuille en is verantwoordelijk voor een bepaald onderdeel
van het beleid van de Commissie. De Commissie werkt onder leiding van de voorzitter.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper llentjes. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,89. Je zit daarna nergens aan vast.