Samenvatting Burgerlijk Procesrecht.
Ik studeer rechten aan Saxion te Enschede.
Burgerlijk Procesrecht is een vak in het tweede jaar.
In de samenvatting vindt je terug van het boek en de colleges.
Hoofdstuk 1
- Het materiële recht omvat inhoudelijke rechten en plichten: rechtsregels om situaties,
rechtsverhoudingen en handelingen juridisch te definiëren en te kwalificeren.
- Het formeel recht geeft regels over de handhaving van de materiële regels. Met andere
woorden: hoe kunnen de materiële rechtsregels worden afgedwongen bij de rechter? Aan
welke regels moeten de betrokken partijen zich houden? Het gaat om de manier waarop een
procedure moet worden gevoerd.
- Het burgerlijk procesrecht heeft verschillende functies, de belangrijkste functies zijn:
- Het handhaven en beïnvloeden van materiële burgerlijke rechten en plichten;
- Het voorkomen van gerechtelijke procedures;
- Het voorkomen van eigenrichting
Het handhaven en beïnvloeden van materiële burgerlijke rechten en plichten
Het burgerlijk procesrecht verschaft een persoon bepaalde middelen om zijn burgerlijke
rechten en plichten te realiseren en te beïnvloeden.
Het voorkomen van gerechtelijke procedures
Dit is de zogenoemde preventiefunctie. De middelen die het burgerlijk procesrecht biedt,
zoals het instellen van een vordering, kunnen een preventieve werking hebben. Onder
dreiging van een gerechtelijke procedure zijn burgers vaak bereid om vrijwillig hun
verplichtingen na te komen.
Het voorkomen van eigenrichting
Eigenrichting houdt in dat een persoon zelf en met eigen middelen zijn recht gaat halen
zonder hulp van de overheid en zonder dat hem daartoe een wettelijke bevoegdheid is
gegeven. Doordat het burgerlijk procesrecht middelen tot handhaving van de civiele
rechtsorde ter beschikking stelt, wordt eigenrichting zo veel mogelijk voorkomen.
1
, KEI- wetgeving
- Is een wetgevingsproces die in 2013 is begonnen
- Het doel van KEI was om de rechtspraak te moderniseren en om procedures en
werkprocessen te vereenvoudigen, digitaliseren en uniformeren.
- Regiefunctie rechter, nadruk op mondelinge behandelingen (verplicht): houdt in dat beide
procespartijen minimaal 1 keer bij de rechter op de rechtbank moet komen als gevolg
gehad dat het recht op pleidooi (art. 134 Rv) is afgeschaft
De rechtsbronnen van het burgerlijk procesrecht
Rechtsregels zijn terug te vinden in wetten, internationale verdragen en verordeningen,
maar vloeien ook voort uit jurisprudenties, gewoonten en algemene rechtsbeginselen. De
vindplaats van een bepaalde rechtsregel wordt de rechtsbron genoemd. Als rechtsbronnen
van het burgerlijk procesrecht gelden met name de wet, verdragen en jurisprudentie. De
belangrijkste wetten zijn het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv) en de Wet op de
rechterlijke organisatie (Wet RO).
De rechtsbronnen:
- Wetten in formele zin (is tot stand gekomen door de formele wetgever):
- Wetboek van Burgerlijke Rechtsverordening (Rv) 1e tot en met 4e boek
- Wet op de rechterlijke organisatie (Wet RO)
- Internationale verdragen en Europese regelingen, het Internationaal privaatrecht (IPR)
- Jurisprudentie
- Procesreglementen (ongeschreven regel/gewoonte)
Het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering bevat concrete regels voor het voeren van een
procedure bij de burgerlijke rechter. Het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering geeft het
wettelijke kader voor het procederen bij de rechtbank, het gerechtshof en de Hoge Raad,
evenals voor de tenuitvoerlegging van gerechtelijke uitspraken.
In de Wet op de rechterlijke organisatie is opgenomen hoe de rechterlijke macht in
Nederland is georganiseerd. In de Wet RO zijn onder meer de organisatie, de taken en de
bevoegdheden van de rechtbanken, de gerechtshoven en de Hoge Raad vastgelegd.
Ook op het gebied van het burgerlijk procesrecht is de invloed van het Europese en
internationale recht niet meer weg te denken.
Er zijn een aantal internationale verdragen die relevant zijn voor het Nederlandse burgerlijk
procesrecht:
- EEX-Verordening (herschikking)/ Brussel I-Bis: de nieuwe EEX-verordening (betreffende de
rechterlijke bevoegdheid, de erkenning en de tenuitvoerlegging van beslissingen in
burgerlijke en handelszaken/herschikking) is een verordening van de Europese Unie (EU).
- EG-bewijsverordening: de EG-Bewijsverordening (betreffende de samenwerking tussen de
gerechten van de lidstaten op het gebied van bewijsverkrijging in burgerlijke en
2
, handelszaken) beoogt de samenwerking tussen de gerechten van de lidstaten op het gebied
van bewijsverkrijging te verbeteren, te vereenvoudigen en te bespoedigen.
- EG-Betekeningsverordening: (inzake de betekening en kennisgeving van de lidstaten van
gerechtelijke en buitengerechtelijke stukken in burgerlijke en handelszaken) ziet op het
vergemakkelijken van de betekening en kennisgeving van stukken tussen de verschillende
lidstaten.
- Europees Verdrag tot Bescherming van de Rechten van de Mens en de fundamentele
vrijheden (EVRM): het EVRM is tot stand gekomen binnen de Raad van Europa met als doel
het bereiken van een grotere eenheid tussen de lidstaten door het handhaven en verdere
verwezenlijken van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden.
Behalve nationale en internationale wet- en regelgeving is jurisprudentie een andere bron
van burgerlijk procesrecht. Veel wettelijke bepalingen eisen nadere invulling of aanvulling.
De rechter vult deze wettelijke bepaling in of aan in gerechtelijke uitspraken.
Algemene uitgangspunten (beginselen)
De uitgangspunten worden gevormd door algemene rechtsbeginselen en voorschriften voor
procedures. Enerzijds dienen ze als leidraad voor de rechter, anderzijds dienen ze voor
procespartijen als waarborg voor een eerlijke proces
1. Recht op rechtspraak en rechtsbijstand
Het recht op rechtspraak en rechtsbijstand houdt in dat door iedereen een geschil moet
kunnen worden voorgelegd aan een overheidsrechter en dat eenieder recht heeft op een
juridische bijstand in een procedure (art. 17, 18 en 112 GW). Een belangrijk gevolg van deze
beginselen is het toegangsprincipe: iedereen moet toegang hebben tot de rechter een
rechtsbijstandsverlener, zoals een advocaat. Als gevolg hiervan hebben minder
draagkrachtigen in beginsel recht op gesubsidieerde rechtsbijstand. De minder
draagkrachtige burger hoeft slechts een eigen bijdrage te betalen: de Staat betaalt een
vergoeding aan de advocaat.
2. Onafhankelijke en onpartijdige rechter
Onafhankelijk betekent dat de rechter geen verantwoording verschuldigd is aan de overheid
of aan collega-rechters. Onpartijdigheid houdt in dat de rechter oordeelt zonder zich te laten
leiden door de personen van de procespartijen (art. 36 Rv).
3. Hoor en wederhoor
Het beginsel van hoor en wederhoor (ook wel aangeduid als het gelijkheidsbeginsel)
betekent dat beide partijen in de gelegenheid gesteld moeten worden om hun standpunten
in een zaak naar voren te brengen (art. 19 Rv). Schending van het beginsel van hoor en
wederhoor levert een essentieel vormverzuim op.
4. Behandeling en beslissing binnen redelijke termijn
De behandeling van en beslissing over een zaak dienen binnen een redelijke termijn te
geschieden. De rechter en partijen waken tegen onredelijke vertraging van de procedure:
art. 20 lid 1 en 2 RV.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dilara31. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,89. Je zit daarna nergens aan vast.
