Hoofdstuk 4
Discourse
begrip Betekenis Voorbeeld
Tekst/discourse Losse uitingen woorden pas een
geheel als ze met elkaar in
verband staan. Is dat verband
aanwezig dan noemen we het
geheel een tekst of discourse.
Een kenmerk van
discourse – is dat
sprekers hoorders in
staat stellen uitingen te
interpreteren op basis
van de context.
Een verzameling aan
zinnen waar samenhang
tussen is.
tekst De term ‘tekst’ heeft meestal
betrekking op monologen of op
de schriftelijke taalproductie van
1 persoon.
Isolatie Lossen woorden – woorden
hebben los een betekenis.
Context Woorden hebben samen in een
zin samen een betekenis.
Een zin betekent in een
context iets anders dan
in isolatie
Context is nodig om
zinnen te begrijpen.
Talige context Alles wat buiten de taal
wordt opgeslagen.
Wordt niet duidelijk
verwezen naar iemand
in de zin. (kan meer
mensen bedoelen)
Niet-talige context Verwijzen naar iets of iemand.
Talen Kunsttaal
Computertaal
Gebarentaal
Non-verbaal
Verbale communicatie
Conversationele implicatuur Een strekking die en hoorder, Hij zegt niet rechtstreeks
gelet op de context, bij wijze van dat hij niet mee kan gaan,
gevolgtrekking aan een uiting maar geeft dat indirect te
moet verbinden. kennen.
Cooperatieprincipe Onderlinge afstemming
tussen sprekers en
, hoorders.
Voor hoorders is het
cooperatieprincipe een
leidraad bij hun
interpretatie van
taaluitingen.
voor sprekers hebben
taaluitingen een
bepaalde strekking. Met
die uitingen willen
sprekers iets bij
hoorders
bewerkstelligen.
De wisselwerking tussen
sprekers en hoorders berust op
een aantal aannames of
maximes die een preciezere
uitwerking geven van het
cooperatieprincipe:
maxime van relevantie/
relevantieaanname
maxime van kwantiteit/
kwantiteitsaanname
maxime van kwaliteit/
kwaliteitsaaname
Maximes aanname
Zij maken gevolgtrekkingen om
de betekenis van de uiting aan te
vullen met contextuele
informatie en komen zo tot een
aannemelijke interpretatie van
de bedoeling van de spreker.
Deze wisselwerking tussen
sprekers en hoorder berust op
een aantal aannames of
maximes die een preciezere
uitwerking geven van het
cooperatieprincipe
Maxime van relevantie/de de informatie die je
relevantieaanname geeft is juist.
De gespreksbijdrage is
relevant voor de
voortgang van het
gesprek
Maxime van je geeft genoeg
kwantiteit/kwantiteitsaanname informatie: niet te veel,
niet te weinig.
De spreker geeft zoveel
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper brittanyschaap. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.