Al een tijdje heeft het schoolvak Nederlands een slecht imago. Door veel leerlingen wordt
Nederlands als het saaiste vak gezien. Veel gehoorde klachten zijn dat de leerlingen vinden dat zij
steeds hetzelfde moeten doen (Prinsen, Witte & Suhre, 2018). Ook blijkt dat zij het nut van het vak
niet inzien en dat Nederlands veelal als moeilijk wordt ervaren. Maar is ons vak nu echt zo saai en
nutteloos? Natuurlijk niet! Kunnen wij als vakdocenten hier iets aan doen? Jazeker, maak ze
taalbewust!
Volgens Carter (2003) doen leerlingen met taalbewustzijn kennis op over taal en ontwikkelen zij
inzicht in het taalsysteem en in hun eigen taalgebruik. Lessuggestie 1 sluit daar goed bij aan. In deze
tijd van globalisering en internationalisering, komen leerlingen veel in aanraking met woorden uit
een andere taal. Veelal zijn zij zich daar niet bewust van. Het constateren van overeenkomsten
tussen talen lijkt ertoe bij te dragen dat leerlingen de betreffende culturen als toegankelijker
ervaren. De leerlingen zullen begrijpen dat talen en culturen (dichtbij of verder weg) kenmerken
delen en van elkaar ‘lenen en leren’ (Wijers & Szita, 2020). In deze les worden zij zich daar bewust
van. Bij het schrijven van de lessuggestie ben ik uitgegaan van het conceptmodel van Van Drie en
Van Boxtel (2008). Deze theorie gaat uit van de drie fasen binnen een denkproces: Voelen, vatten
en verwerken. Dit wordt ook wel taalkundig redeneren genoemd. Juist het redeneren draagt bij aan
het zichtbaar maken vaan taalbewustzijn, dus de kennis en het inzicht dat de leerlingen hebben
opgedaan over taal (Van den Broek & Dielemans, 2017). De leerlingen gaan op een actieve,
creatieve en betrokken manier aan de slag met taal. Juist het samen nadenken over taal en zelf
creëren van taal sluit erg goed aan bij onze leerlingen van 2 havo/vwo.
Een ander veelgehoord punt van kritiek binnen het vak Nederlands is het grammaticaonderwijs.
Hoewel de leerlingen op de basisschool al kennismaken met zinsdelen, waaronder het lijdend
voorwerp, hebben zij hier nog vaak moeite mee. Ze krijgen trucjes in geïsoleerde
voorbeeldzinnetjes aangeleerd en er is geen sprake van bewuste taalvaardigheid (Van Rijt, 2016). In
lessuggestie 2 gaan de leerlingen actief aan de slag met de rol van het lijdend voorwerp binnen het
grammaticaonderwijs. De verschillende zinsdelen worden uitgelegd op basis van de semantische
bijdrage die ze in een zin leveren. Werkwoordvalentie speelt hierbij een centrale rol. Op deze
manier krijgt grammatica niet alleen meer betekenis voor de leerlingen, maar wordt het ook
makkelijker en leuker! Daarnaast helpt het hen met de grammatica van andere talen. Ook in deze
les zijn de leerlingen bezig met taalkundig redeneren. Juist het voelen, vatten en verwerken van taal
zal goed aansluiten bij de leerlingen van 1 havo/vwo.
Zoals je ziet is ons vak Nederlands verre van saai, moeilijk en nutteloos. Door betekenisvol
taalbeschouwing te bieden kunnen we de interesse voor kennis over taal weer aanwakkeren en
laten zien hoe mooi en leuk onze taal is. Wordt taalbewust!
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Esther19. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.