4.1 - Bescherming
Inwendig en uitwendig milieu
• Ziekteverwekkers/pathogenen: virussen en bacteriën (klein), schimmels en dieren (groter).
• Scheiding inwendig en uitwendig milieu → dekweefsel huid, longen, darmen.
o Inwendig milieu: deel v/h lichaam dat alleen kan worden bereikt door één of meer
celmembranen te passeren.
o Uitwendig milieu: omgeving die zich buiten het lichaam bevindt (incl. inhoud maag-
darmkanaal).
Lichaamsvreemde stoffen
• Lichaamsvreemd: stoffen of cellen die niet in je lichaam thuishoren.
o Afweersysteem beschermt je daartegen.
• Lichaamseigen: stoffen of cellen die door je lichaam worden gemaakt of onderdeel v
lichaam zijn.
o Normaalgesproken niet aangevallen door immuunsysteem.
• Infectie: binnendringen v pathogenen i/h lichaam.
o Infectie zonder ziekte is mogelijk.
Virussen
• Virussen: bevatten DNA/RNA in eiwitmantel (capside).
o Kunnen niet zelfstandig voortplanten → gebruiken specifieke gastheercel.
§ Hechten aan gastheerreceptoren → virus-DNA/RNA in cytoplasma v gastcel
→ vermenigvuldiging v genetisch virus-materiaal → nieuwe viruscellen.
o Gastheer ziek maken door:
§ Cellen doden/beschadigen: afgifte eiwitverterende enzymen.
§ Geïnfecteerde cellen toxinen (giftige stoffen) te laten produceren → cel
beschadigd of sterft.
o Hoeveelheid schade die virus veroorzaakt, hangt onder andere af v/h vermogen v/h
geïnfecteerde weefsel om te herstellen.
De eerste verdedigingslinie
• Afweer kent 3 barrières:
1. Huid
2. Slijmvliezen + zuur
3. Immuunsysteem
• Mechanische en chemische afweer → niet-specifieke (aangeboren) barrières (zie §4.2)
• Mechanische afweer: afweer m.b.v. fysieke aanpassingen.
o Bouw v huid beschermt tegen binnendringende ziekteverwekkers v buitenaf.
§ Bij openingen in de huid (ogen, neus, mond) → slijmvliezen.
♦ Slijm: vangt ziekteverwekkers op en houdt ze tegen.
♦ Traanvocht + speeksel: spoelen indringers weg.
o Op huid + in darmkanaal → veel goede bacteriën (normale microbiële flora),
waardoor vaak geen plaats voor schadelijke bacteriën.
• Chemische afweer: gebruik v stoffen om indringers buiten te houden.
1
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Mariecusters. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.