Positieve psychologie samenvatting
Week 1
Hoofdstuk 1, 5, 6, 11
Positieve psychologie is de wetenschap van de positieve aspecten van het menselijke leven, zoals
blijdschap, welzijn en het bloeien (flourishing) van een persoon. Volgens Martin Seligman (1942)
(oprichter)
“positieve psychologie is de wetenschappelijke studie van de krachten en deugden die mensen in
staat stellen om te bloeien.”
Maslow gebruikte als eerste de term positieve psychologie.
Benadering van humanistische psychologie, maar met wetenschappelijke methodologie.
Normaal gesproken richt de psychologie zich op dingen die niet goed gaan (mentale ziektes etc) =
psychopathologie. Positieve psychologie kijkt naar welke omstandigheden het leven de moeite waard
maken.
-10 0 +10
Psychopathologie: van -8 naar -2
Positieve psychologie: van +2 naar +8
Er zijn 3 thema’s binnen de positieve psychologie:
1. Het subjectieve level = positieve beleving van de ervaring. Het gaat meer om het ‘goed
voelen’ dan om goed doen of een goed persoon zijn. Blijdschap, Welzijn, Optimisme, Flow,
Tevredenheid.
2. Het individuele level = de positieve eigenschappen. Het gaat om de kwaliteiten die nodig zijn
om een ‘goed persoon’ te zijn. Mogelijkheid tot liefhebben, Moed, Volharding,
Vergevingsgezindheid, Wijsheid.
3. Het collectieve level = positieve instituties en gemeenschappen. Acties ondernemen of
positief gedrag gericht op iets dat groter is dan wijzelf. Sociale verantwoordelijkheid,
Altruïsme, Beleefdheid, Tolerantie.
Voor de tweede wereldoorlog had de psychologie drie taken: mentale ziektes genezen, het normale
leven verbeteren en het identificeren en behouden van buitengewoon talent. Na de tweede
wereldoorlog bleef eigenlijk alleen het eerste (mentale ziektes genezen) over als doel van de
psychologie.
Tegenwoordig vinden mensen geluk meer waarde hebben dan geld, morele goedheid of naar de
hemel gaan. Het veld van welzijn/geluk is zo interessant in deze tijd, omdat:
- Het Westen is zo welvarend geworden, dat het niet langer het doel is om te overleven. De
kwaliteit van leven is belangrijker geworden en hierin speelt welzijn/geluk een grote rol.
- Persoonlijk geluk wordt steeds belangrijker, omdat het steeds meer de trend wordt om
individualistisch te zijn.
- Er zijn meetinstrumenten ontwikkeld die goed gebruikt kunnen worden bij onderzoeken naar
welzijn/geluk.
,Bijna iedereen is gelukkig (gemiddeld 6.75 op schaal van 1 tot 10). Alleen in de vroegere sovjet
landen zijn mensen minder gelukkig dan gemiddeld, het gemiddelde is daar ongeveer 5 op een schaal
van 1 tot 10. Meestal hebben dezelfde groepen een lagere score op de schaal van geluk (mensen die
recent hun partner verloren zijn, nieuwe cliënten die in therapie gaan, alcoholisten die in
behandeling zijn, nieuwe gevangenen en studenten onder politieke onderdrukking.
Welzijn/geluk is goed omdat het
1. Goed voelt
2. Een positief effect heeft op sociale vaardigheden
3. Leidt tot een betere gezondheid
4. Leidt tot succes
5. Een positief effect heeft op zelfregulatie
6. Een positief effect heeft op behulpzaamheid
7. Stimuleert creativiteit/ bedenken van nieuwe ideeën
8. Gelukkige mensen langer volhouden tijdens saaie taken
9. Gelukkige mensen beter zijn in multitasken
10. Gelukkige mensen langer leven (onderzoek met nonnen > 9.4 jaar extra)
Subjective well-being (SWB) wordt in de literatuur gebruikt wanneer er geluk bedoeld wordt.
SWB = SATISFACTION WITH LIFE + AFFECT
Satisfaction: wat je zelf van je leven vindt. Wanneer er weinig tegenstrijdigheid is tussen je
ideale/verdiende situatie en je huidige situatie, zal je satisfaction hoger zijn. Als er (veel)
tegenstrijdigheid is, zal je satisfaction lager zijn.
Affect: de emotionele kant van SWB. Affect omvat zowel positieve en negatieve stemmingen en
emoties die zijn gelinkt aan ons dagelijks leven. Het is niet per se nodig dat de affect heel intens is,
omdat zulke intense periodes van affect meestal worden gevolgd door periodes met een laag affect.
De Zero-sum theorie benoemt dat geluk een cyclus is, gelukkige en ongelukkige periodes wisselen
elkaar af. Een andere theorie benoemt dat geluk een gefixeerde eigenschap is, waar je niks aan kan
veranderen.
Adaption theorie: je geluk wordt wel beïnvloed door verschillende gebeurtenissen in je leven, maar
je gaat altijd weer terug naar je basislijn/baseline. Dit noem je de hedonistische loopband/hedonic
treadmill. Alleen de gebeurtenissen in de voorgaande 2/3 maanden beïnvloeden het geluksniveau. Er
zijn enkele situaties die het geluksniveau blijvend zullen blijven beïnvloeden. Je gaat dan niet terug
naar de basislijn.
Seligmans geluksformule: H = S + C + V
H: Happiness
S: Set range (genen) 50%
C: Circumstances (omstandigheden) 10%
V: factors under Voluntary control (vrijwillige dingen die ondernomen worden) 40%
, Een belangrijke factor van geluk is sociale relaties. Onderzoek wijst uit dat een mens per dag 6 tot 7
uur in een sociale omgeving moet doorbrengen. Dit aantal telt op tot 9 uur wanneer je een
stressvolle baan hebt. Dit aantal uren is hetzelfde voor introverte mensen en extraverte mensen.
Eudamonic well-being stelt dat geluk een grof idee is (aristotle), niet alle verlangens zijn het waard
om nagestreven te worden. Ze geven misschien wel genoegen/plezier, maar geen welzijn.
PWB = Psychological well-being (Carol Ryff) heft 6 componenten:
1. Self-acceptance / jezelf accepteren
2. Personal growth / persoonlijke groei
3. Purpose in life / het doel in je leven
4. Positive relations with others / positieve relaties met anderen
5. Environmental mastery / hoe goed jij je eigen leven en omstandigheden kan leiden
6. Autonomy / autonomie
Opzich een goed model, alle componenten lijken belangrijk, maar het is wel wat willekeurig. Het
model zou er niet onder lijden als 1 of 2 componenten weggehaald zouden worden of als er iets aan
werd toegevoegd.
SDT = Self Determination Theory (Ryan en Deci) er zijn drie universele psychologische behoeften
1. Autonomy / autonomie
2. Competence / competentie je moet competent zijn, je moet het kunnen
3. Relatedness / verbondenheid
De betekenis van eudaimonia is niet per se duidelijk. Sommige zien het als de actualisatie van het
menselijke potentieel, anderen associëren het met flow.
Carl Rogers: “the good life is a process, not a state of being.”
De sterke kanten benadering is belangrijk, omdat het kennen van je sterke kanten zorgt voor:
- Meer tevredenheid (op werk)
- Meer zelfvertrouwen
- Meer positieve emoties
- Meer vitaliteit
- Minder stress
Christopher Peterson en Martin Seligman hebben samen een test gemaakt die de sterke kanten van
mensen naar voren laat komen. Dit is de VIA Classification of Strengths and Virtues (deugden). Deze
test is gebaseerd op een aantal aannamen:
- De sterke punten van mensen zijn niet ondergeschikt aan zwaktes, denkbeeldig of
epiphenomenal (mentale fenomenen worden veroorzaakt door fysieke fenomenen)
- We kunnen de sterke kanten van mensen wetenschappelijk begrijpen
- Sterke kanten van mensen zijn individueel verschillend tussen mensen
- Sterke kanten zijn soortgelijk aan eigenschappen, maar kunnen ook beïnvloed worden door
omgevingsfactoren.
Er zijn 6 strenghts (blz 107-109) die gemeten worden in de VIA- test en ze voldoen alle zes aan
criteria (blz. 106)
1. Wijsheid en kennis // Wisdom