De tijd van de burgers en stoommachines (1800-1900)
Kenmerkende aspecten:
- De industriële revolutie die in de westerse wereld de basis legde voor een industriële
samenleving.
- De opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen: liberalisme, nationalisme,
socialisme, socialisme, confessionnalisme en feminisme.
- De opkomst van emancipatiebewegingen
- Voortschrijdende democratisering, met deelname van steeds meer mannen en vrouwen
aan het politieke proces.
- Discussies over de sociale kwesties
- De moderne vorm van imperialisme die verband hield met de industrialisatie
De industriële revolutie die in de westerse wereld de basis legde voor een industriële
samenleving
Een revolutie is een verandering met grote gevolgen in een korte periode. Het wordt een
revolutie genoemd, want het is een verandering met grote gevolgen. De industriële revolutie
vond niet plaats in een korte tijd, maar had wel veel grote gevolgen. Dus is het de naam
‘’revolutie’’ niet helemaal waard.
Hoe is de industriële revolutie begonnen? Het begon bij de textielnijverheid die zich aan het
ontwikkelen was, maar daardoor hadden ze ook behoefte aan arbeiders en een stabiele
energiebron. In de landbouw waren er weer wat veranderingen en kunnen we zelfs spreken
van een agrarische revolutie die zorgde voor meer voedsel en een grotere bevolking. Meer
mensen betekent meer vraag naar kleding en dit was goed voor de textielnijverheid. Maar
hierdoor waren er ook weer meer arbeiders nodig. Door alle vernieuwen in de landbouw is er
daar een overschot en kunnen de landarbeiders in de textielnijverheid gaan werken. De
machines waar ze mee werkten, werden voortgedreven door waterkracht. Hierdoor konden
textielwerkplaatsen alleen maar bij rivieren staan en zijn ze alsnog afhankelijk van de kracht
van het water. De ondernemers wilden hier dus wat aan doen, zij wilden een stabiele
energiebron en gingen hierdoor naar de mijnbouw. In de mijnbouw maakten ze al gebruik
van eens stoommachine die het water uit de grond pompte. Het probleem was dat deze
machine veel brandstof verbruikte en heel traag was, daarom werd de stoommachine
verbetert. Deze machine kon nu dus ook in de textielnijverheid gebruikt worden om de
waterkracht te vervangen. Die vernieuwingen (mechanisatie en gebruik van stoomkracht)
bleven niet bij de textielnijverheid, maar verspreidden zich waardoor het een industriële
revolutie werd.
Eerste industriële revolutie (1775-1850)
Belangrijkste energiebron: steenkool (hier drijven stoommachines op)
Belangrijkste materiaal (voor machines enz. te maken): ijzer
Tweede industriële revolutie (1850-1900)
Belangrijkste energiebron: elektriciteit en olie
Belangrijkste materiaal: staal (sterker dan ijzer)
De tweede revolutie zorgde voor nog meer vooruitgang en die industriële revolutie zorgde
voor economische gevolgen:
, - In plaats van kleine werkplaatsen aan huis komen er nu grote fabriekshallen met
honderden arbeiders
- Toename van productie, waardoor de prijzen dalen
Door de industriële revolutie ontstond er een nieuw soort samenleving: industriële
samenleving. Het grootste deel van de bevolking woonden in de stad en waren de industrie
en diensten de belangrijkste middelen van bestaan. Mensen van het platteland verhuisden
naar de stad om in loondienst in fabrieken te gaan werken. Zo ontstond er een grote groep
van industriearbeiders en een groep kapitalisten die hun geld belegden in de industrie en
handel. Tussen deze twee groepen ontstond een middenklasse die bestond uit leraren,
ambtenaren, etc.
De industriële kapitalisten probeerden voortdurend goedkoper te werken en betere
producten te maken om de winst op te voeren en de strijd met hun concurrenten vol te
houden. Zo bleef de industrialisatie aan de gang.
De opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen: liberalisme, nationalisme,
socialisme, socialisme, confessionnalisme en feminisme
Liberalisme
Belangrijkste uitgangspunt: vrijheid voor het individu, wanneer iemand vrij is kan hij zich
zoveel mogelijk ontwikkelen. Aanhangers van de verlichting en democratische revoluties.
Politiek:
- grondwet, hierin wordt macht van koning beperkt +burgerrechten en persvrijheid
- gelijkheid voor de wet
- volksvertegenwoordiging moet koning controleren
Economie:
- particulier bezit, het bedrijf moet in handen zijn van een individu en niet van de
overheid
- vrijhandel
- weinig bemoeienis van de overheid
Cultuur:
- tolerantie naar andere godsdiensten
- geen censuur
- vrijheid van denken
Nationalisme
begrip:voorliefde voor het eigen volk en de eigen natie.
Oorzaken van ontstaan:
- de Verlichtingsideeën
- de democratische revoluties
- de Napoleontische overheersing
Politiek:
- ieder volk heeft recht op eigen natiestaat (eigen land met eigen bestuur en duidelijke
grenzen)
Cultuur:
- eigen taal maakt een volk tot een eenheid
- ieder volk heeft een eigen cultuur
- geschiedenis is belangrijk
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bdolieslagers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.