Hoofdstuk 10
10.1
Persoonlijkheid = geheel van karakteristieken die het gedrag van een individu
beïnvloeden in verschillende situaties, op verschillende momenten.
Bijvoorbeeld:
Emoties die jou bevangen
Normen en waarden die jij hanteert
Motieven die jou drijven
Houdingen die jij aanneemt
Opvattingen die je verdedigt
Gewoontes die je volhoudt
Maar niet intelligentie en uiterlijk
Door onze persoonlijkheid verschillen we van andere mensen, dit maakt ieder mens
uniek.
De persoonlijkheid wordt gevormd door verschillende processen:
Biologische processen
Alles wat in de hersenen en in het lijf gebeurt.
Gedrag wordt veroorzaakt door hersenmodules. Hersenmodules die de
persoonlijkheid beïnvloeden:
Seks: om de soort in stand te houden
Agressie: om je te verdedigen
Honger: om in leven te blijven
Affiliatie: om erbij te horen
Dorst: om niet uit te drogen
Prestaties: om status te verwerven
Situationele processen (nurture)
Genen, opvoeding, omgeving
Gedrag wordt beïnvloed door:
Behavioristische conditionering = het leren door belonen en straffen
Cognitief leren = wat je leert uit boeken en van de dingen die om je heen
gebeuren.
Sociaal leren = wat je leert door het afkijken van anderen.
Psychologische processen (nature)
Temperament en karakter
Karaktertrekken = relatief stabiel persoonlijkheidspatroon, waaronder
temperamenten en persoonlijkheidstypen.
Persoonlijkheidsproces = de interne werking van de persoonlijkheid, omvat
motivatie, emotie, perceptie, leren en onbewuste processen.
Sociale en culturele bijdrage aan de persoonlijkheid:
, Het land waarin je geboren bent
- Individualisme: je krijgt een beloning voor het opvallen in de menigte met
een talent/intelligentie/atletisch vermogen (westerse landen)
- Collectivisme: je krijgt een beloning als je je aanpast aan de sociale
norm, als je de sociale harmonie bevordert (niet-westerse landen)
De religie die je van huis uit mee krijgt
- Regels die bij een religie horen
De school waar je naartoe gaat
- Gericht op luisteren en leren
- Gericht op creativiteit
Je persoonlijkheid is voor een deel een creatie van anderen. Je persoonlijkheid wordt
namelijk deels door anderen beïnvloed. Subculturen (zoals schaatsers, nerds, dj’s,
gamers, christenen) geven onze attitudes en gedragingen vorm.
10.2
Humorestheorie
Door Hippocrates
Ruim 2000 jaar geleden
Onderscheid tussen 4 temperamenten.
4 lichaamsvloeistoffen hebben invloed op de persoonlijkheid van een individu.
Humores: Bron: Seizoen: Temperament: Karakter:
Bloed Hart Lente Optimistisch Energiek,
creatief,
impulsief
Chole (gele Lever Zomer Cholerisch Ambitieus,
gal) (licht driftig,
ontvlambaar) extravert
Melanchole Milt Herfst Melancholisch Serieus,
(zwarte gal) (depressief) passief,
zorgvuldig
Flegma (slijm) Hersenen Winter Flegmatisch Kalm,
(traag) geduldig,
loyaal
Dispositie = een psychische en fysieke kwaliteit/eigenschap van een persoon.
Dispotionele theorieën verzamelnaam voor benaderingen van de persoonlijkheid
op basis van temperament, karaktertrekken en persoonlijkheidstypen.