Toetsstof thema 5 geschiedenis
Meereke Bosua & Ron de Bruin Geschiedenis geven/ koninklijke van Gorcum ISBN: 4935
Proloog (0.2; 0.3; 0.4) en hoofdstukken 6, 7, 8, 9 en 10
NIET de lessuggesties!
Proloog (0,2-0,3-0,4)
Proloog 0.2 Tijd voor tijd
- Tijd is abstract begrip
- Wijze waarop tijd is ingedeeld verschilt per cultuur
- Lang is tijd cyclisch van aard geweest —> zonsopgang/ondergang, seizoenen, groei en
bloei
- In moderne westerse cultuur is tijdsindeling lineair en causaal —> tijd schrijdt voort en
vormt een lange keten van schakels
- historische tijd: het verloop van gebeurtenissen in het verleden
- In huidige GSmethoden betogen ze het verleden voor kinderen overzichtelijk in te delen door
aan de 10 tijdvakken kenmerkende aspecten te verbinden, waardoor leerlingen inzicht in het
verleden verwerven
- Als kind juiste indeling en ordening geeft op tijdbalk, tonen de leerlingen nog GEEN inzicht in
het historisch proces
- Je kunnen verplaatsen (empatisch vermogen) in het verleden
- Ordenen en inleven leren kinderen vanaf het begin in het onderwijs —> daarom is geschiedenis
ook geschikt voor jonge kinderen
- Dagen van de week/maand enz. Maken deel uit van de oriëntatie in de ruimte en tijd van
de eigen klas —> kinderen leren met een visuele tijdbalk om te gaan
Moderne tijd
Vroegmoderne tijd
- Burgers en
Middeleeuwen - Ontdekkers en
Oudheid stoommachines
Prehistorie - Monniken en ridders ( 500-1000 hervormers (1500-1600)
Grieken en (1800-1900)
Jagers en boeren vroege MD) - Regenten en vorsten
Romeinen (500 na - Wereldoorlogen
Tot 3000 v.Chr. - Steden en staten (1000-1500 (1600-1700)
Chr. oudheid (1900-1950)
hoge en late MD) - Pruiken en revoluties
- Televisie en computer
(1700-1800)
(1950-heden)
Proloog 0.3 De praktijk: biologisch, dagelijks en historisch tijdsbesef
- Geleidelijk aan worden jonge kinderen zich door ervaring bewust van verschillen in biologische,
dagelijkse en historische tijd
- Biologische tijd: ritme van de dag en nacht, wisseling seizoenen, groeicycli in natuur,
veranderingen in natuur en het levensritme (groei) van de mens.
- Dagelijkse tijd afgeleid van biologische tijd: dagelijkse begrippen die tijd aanduiden: dag
uit dagdelen, week uit dagen enz. Later gedetailleerder: klok, uren.
- Bij beide nadruk op cyclus: elementen keren met vaste regelmaat terug
- Historische tijd loopt lineair: het gaat niet om terugkerende gebeurtenissen, maar om wat
geweest is (verleden), wat nu gaande is (heden) en wat nog gaat komen (toekomst)
- ‘The expanding horizons theorie’: idee dat wij leren van dichtbij naar veraf
- Wereld wordt geordend, stap voor stap
- Bij GS ook, voordat we beginnen met de 10 tijdvakken hebben kinderen weet van
biologische en dagelijkse tijd
- leerstof moet aansluiten bij de belevingswereld, ervaringswereld, belangstellingswereld en
leefwereld kind
- Wereld is niet enkel de materiele en geogra sche wereld waar kind opgroeit. Maar voor
dreumes is er meer dan dit, er is fantasie en voorstellingsvermogen
- 2 constanten voor het verkrijgen van vaardigheden voor echte GSonderwijs
- Er zit aan GS een rekenkundige kant:
- Gebeurtenissen op volgorde zetten, tijdstip verbinden, voorzien van jaartal. Hierin ook
taalkant (eeuw enz.)
BG 1
fi
, BG
Thematoets 5
- Er zit aan GS een taalkundige kant: wij laten kinderen in vele vormen gebeurtenissen
beleven en herbeleven in verhaalvorm
- Rekenkundige vaardigheden zijn NIET belangrijker dan taalkundige vaardigheden!
Proloog 0.4 Hoe ontwikkelen kinderen historisch tijdsbesef?
Binnen geschiedenis verschillende leertheorieën
- Jean Piaget (1896-1980)
- Denken ontwikkeld zich via een aantal fases
- Lev Vygotski (1896-1934)
- Zone van naaste ontwikkeling
- Leren gaat via associatieve (=verbinden van zaken) processen, niet al het leren en denken
gaat logisch en rationeel
- Jerome Bruner (1915-1916)
- Basisideeën moeten in samenhang snel aangeleerd worden, daarna kan kennis en inzicht
verder uitgebreid worden
- Spiraalcurriculum: dezelfde stof wordt steeds herhaald, steeds op hoger niveau
- Howard Gardner (geb. 1943)
- Theorie over meervoudige intelligentie (8)
- Verbaal-linguistisch —> goed gevoelig zijn voor taal
- Logisch-mathematisch —> sterk zijn in logisch nadenken
- Visueel-ruimtelijk —> een goed geheugen voor beelden
- Lichamelijk-kinesthetisch —> een doener die leert door te ervaren
- Muzikaal-ritmisch —> gevoel voor geluid
- Natuurlijk —> belangstelling voor natuur
- Interpersoonlijk —> goed in het begrijpen van anderen
- Intrapersoonlijk —> zelfkennis opdoen
- Kieran Egan (geb. 1942)
- Tot 7 jaar mythisch denken —> leren door verhalen
- Tot 14 jaar romantisch denken —> leerling heeft onderscheid tussen mythe en
werkelijkheid geleerd en is opzoek naar feiten
- Dan loso sch denken
- Vanaf begin volwassenheid ironisch denken
Hoofdstuk 6 Tijd van regenten en vorsten (1600-1700)
- Ontstaan van het handelskapitalisme en begin van een wereldeconomie
- Burgerlijk bestuur en stedelijke cultuur in Nederland
- De bijzondere plaats van de Nederlandse republiek in staatkundig opzicht en de bloei in
economisch en cultureel opzicht
- Het streven van vorsten naar absolute macht
- De wetenschappelijke revolutie
Canon
- VOC: overzeese expansie
- De Beemster: Nederland en het water
- De Grachtengordel: stadsuitbreidingen in de 17e eeuw
- Hugo de Groot: pionier van het moderne volkenrecht
- De Statenbijbel: het boek der boeken
- Rembrand: de grote schilders
- Christian Huygens: wetenschap in de gouden eeuw
- Spinoza: op zoek naar de waarheid
- Slavernij: mensenhandel en gedwongen arbeid in de nieuwe wereld
- Atlas Major van Blaeu: de wereld in kaart
- Michiel de Ruyter: zeehelden en de brede armslag van de republiek
6.1 het didactische aspect: historisch denken
- 3 kernconcepten en doelstellingen
- Ontwikkeling van tijdsbesef
- Biologisch, dagelijks en historisch
- Kennis en inzicht in de historische werkelijkheid
BG 2
fi fi
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Benthe98. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,29. Je zit daarna nergens aan vast.
