Het vak bestuurskunde wordt in deze samenvatting uitgebreid besproken. Allerlei college aantekeningen samen met de stof uit het boek.
Geen zin om de 280 pagina's in het boek te lezen? Met deze samenvatting van 26 pagina's zijn de belangrijkste punten benoemd!
1. De wetgevende macht
- Staten Generaal
2. De uitvoerende macht
- De ministeries
3. De rechtelijke macht
- Onafhankelijke rechters
Ministeriële verantwoordelijkheden: de ministers zijn verantwoordelijk, de koning is onschendbaar
Recht van amendement = recht om wetsvoorstellen te wijzigen
Grondrechten: rechten die de burger beschermen tegen de overheid. 2 soorten grondrechten:
- Klassieke grondrechten: zaken waar de overheid zich niet mee mag bemoeien
o Bijvoorbeeld vrijheid van godsdienst, vrijheid van meningsuiting
o Kan worden afgedwongen
- Sociale grondrechten: onderwerpen waar de overheid zich wel mee mag bemoeien
o Recht op werkgelegenheid
o Beleid moet er worden gemaakt
Codificatie
- het op schrift stellen van recht, letterlijk ‘het maken van een boek’. De overheid volgt
eerst de ontwikkelingen in de samenleving en daarna (eenmalig) wetten opstelt die
passen bij de geconstateerde ontwikkelingen
Modificatie (aanpassing)
- Bij modificatie blijft het niet bij het eenmalig opstellen van wetgeving, de overheid wil
continu inspelen op de ontwikkelingen in de samenleving en mogelijk zelf daarop vooruit
lopen en ontwikkelingen beïnvloeden (modificeren)
- De overheid gaat de samenleving sturen en schept hiervoor zelfs de randvoorwaarden:
de verzorgingsstaat
Participatiesamenleving
, - Een samenleving waarbij iedereen die dat kan ook daadwerkelijk verantwoordelijkheid
moet nemen voor zijn eigen leven (bijv. verzekering) en voor zijn eigen omgeving (bijv.
mantelverzorger)
Stromingen in de Nederlandse politiek
- Liberalisme
o Vrijheid van het individu
o Streeft naar een overheid met een beperkte omvang
o “markt” als zelfregulerend mechanimse
o Socialisme versus Liberalisme
- Socialisme
o Rechtvaardige samenleving met meer sociale gelijkheid
o Overheid moet ervoor zorgen dat haar kernwaarde “gelijkheid” gerealiseerd
word
- Christendemocratie
o Tussen socialisme en liberalisme in
o Centraal staan naastenliefde en solidariteit
o Belangrijke rol voor maatschappelijke organisatie
De overheid
- Het geheel van bestuurders en bestuurlijke colleges in een staatsverband en het daarbij
horende ambtelijke apparaat
- Hoofdtaak is het behartigen van het algemeen belang
Gedecentraliseerde eenheidsstaat
- Veel taken en bevoegdheden n andere overheidsorganen dan de centrale overheid zijn
toebedeeld
- De overheid staat in voor eenheid
- Drie bestuurslagen – verticale machtenscheiding
o Rijk
o Provincie
o Gemeenten
Territoriale decentralisatie
- Wanneer andere overheidsorganen (anders dan centrale overheid) een bepaald gebied
besturen
- Provincies en gemeenten
Functionele decentralisatie
- Een andere overheidsorgaan (anders dan centrale overheid) is ingesteld ter behartiging
van een bepaald doel
- Bijvoorbeeld waterschap
Rijk
- Zekere maten van centralisatie en samenhang
- Zorgt voor de zaken die niet aan de lagere overheden kunnen worden toebedeeld
- Bijvoorbeeld defensie of kernenergie
, Provincie heeft een coördinerende taak en staat tussen het rijk en de gemeente in
Gemeenten doen uitvoerend werk en staan het dichts bij de burger
Autonomie:
- Gemeenten en provincies een ‘eigen huishouding’ hebben, dat wil zeggen dat zij binnen
zekere grenzen, exclusieve taken en bevoegdheden hebben waar de andere overheden
zicht niet in mogen mengen
Medebewindstaken = uitvoeren van rijkstaken door de lagere overheden
Deconcentratie = het zich fysiek over een land verspreiden van delen van een overheid
Belangrijk verschil tussen decentralisatie en deconcentratie is dat er bij deconcentratie geen
overdracht van taken en bevoegdheden plaats vinden. Het zijn als het waren ‘filialen’ van een
ministerie.
Beleid:
- Beleid is een plan
o Plan is een stelsel van doelen en middelen
- Beleid is alles wat een overheid doet
Hoofdstuk 3 de overheid als systeem
H3 – de overheid als systeem
Systeembenadering en procesanalyse:
- Vereenvoudigde weergave van de werkelijkheid (gebaseerd op onder andere biologie)
- Het in deeltjes ophakken van het beleidsproces
Systeemdenken = als veel mensen, vanuit verschillende vakgebieden hebben leren werken met
systemen, dan kan die manier van denken dienen als een communicatiemiddel tussen de
verschillende wetenschappen
Belangrijk model !
De actoren komen in de
toets, niet zo zeer het
plaatje
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Wendydejong. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,39. Je zit daarna nergens aan vast.