Samenvatting
4VWO samenvatting biologie h9
Samenvatting studieboek Nectar Biologie 4 vwo Leerboek van (9) - ISBN: 9789001789374, Druk: 3, Uitgavejaar: - (nectar bio)
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Sv bio h9 5VWO9.1
De voornaamste functie van circulatie is transport. Dit is niet alleen van nutriënten, maar
ook van hormonen, cellen en bijv. warmte. Naast transport is de circulatie ook belangrijk
voor de handhaving van het interne milieu.
Er is een algemene opbouw van circulatiesystemen:
1. Aanwezigheid van de pomp:
- Difusie alleen is niet voldoende om moleculen bij de verschillende organen en
weefsels te brengen, waardoor de aanwezigheid van een pomp verplicht is.
- Deze pomp is een contractiele buis, meestal een hart.
- Latere afdelingen kregen: kleppen zodat eenrichtingsverkeer mogelijk is.
2. Een buizenstelsel, bestaande uit:
- Een arterieel systeem (slagaders), dat zorgt voor de aanvoer van bloed en zorgt
voor druk.
- Een capilair bed (haarvaten), waar de uitwisseling van stoffen plaatsvindt.
- Een veneus systeem (aders), dat zorgt voor de terugkeer van bloed naar het hart.
Opbouw hart
2 boezems en twee kamers. De twee boezems en de twee kamers worden gescheiden door
een wand. De boezems en de twee kamers worden afgesloten met kleppen. De hartkleppen
(twee- en drieslippig) bevinden zich tussen de boezems en de kamers. De slagaderkleppen
bevinden zich tussen de kamers en de slagaders.
Hartslag
De hartslag bestaat uit 3 fases
- Vullen van de kamers
- Legen van de kamers
- Korte pauze.
Deze drie fasen lopen links en recht synchroon. Ze herhalen zich voortdurend en vormen de
hartcyclus.
Om deze drie fases te doorlopen moeten de boezems en kamers afwisselend samentrekken
(systole) en ontspannen (diastole).
Diastole van boezems en kamers systole boezems systole kamers begin diastole
boezems en kamers.
De druk op het bloed door de kamersystole sluit de hartkleppen tussen kamers en boezems.
Door die druk gaan tegelijkertijd de slagaderkleppen open en stroomt bloed de beide
longslagaders en de grote lichaamsslagader, de aorta, binnen.
Verschillende soorten bloedsomlopen:
1. Het verschil tussen een open en een gesloten bloedsomloop is:
- Open bloed kan vrij door weefselvloeistof lopen, waarna het opgevangen
wordt in een ‘verzamelende ader’. Een contractiebuis is aanwezig, pompt
zuurstofrijk bloed.
- Gesloten het bloed blijft binnen de bloedbaan.
2. Het verschil tussen een enkele en een dubbele bloedsomloop is:
, Sv bio h9 5VWO
- Enkel het bloed passeert het hart slechts 1 keer als het helemaal rond is
geweest.
- Dubbel het bloed gaat 2 maal door het hart.
De dubbele bloedsomloop bestaat uit een grote en een kleine bloedsomloop.
- De kleine bloedsomloop vervoert het bloed van het hart naar de longslagader,
via de longhaarvaten, naar de longader weer terug naar het hart.
- De grote bloedsomloop vervoert het bloed via de aorta naar de bloedvaten van
alle andere organen en via de holle aders weer terug naar het hart.
Embryonale bloedsomloop vs prenatale bloedsomloop
Foramen ovale (ovale venster). Opening in de wand tussen rechter en linker boezem.
Dactus botalli is de opening tussen de longslagader en de aorta.
Voor de geboorte krijgt een baby 02 van zijn moeder via de navelstreng uit de placenta. Dit
bloed mengt zich in de holle ader van de baby met bloed dat 02-arm is. in de rechter kamer
van het embryo komt daardoor ‘half 02-rijk’ bloed binnen.
Na de geboorte vinden vijf veranderingen in de bloedsomloop plaats:
- Hij huilt. Zijn longen vullen zich met lucht, nu meer bloed naar longen en terug.
- De druk in linker harthelft hoger dan recht. Het foramen ovale sluit. Tot volledig
gescheiden is, dan al het bloed uit de rechter harthelft in de longen terecht.
- De dactus botalli sluit paar dagen na geboorte.
- Het bloedvat tussen de navelstrengslagader en de holle ader sluit na het afbinden
van de navelstreng.
- De bloedvaten van de navelstreng verschrompelen binnen enkele dagen na de
geboorte.
9.2
Bij systole
De pompdruk van het hart veroorzaakt tijdelijk een verhoging van de bloeddruk in de
slagaders, de systolische druk of bovendruk. De elasticiteit van de slagaders dempt de
drukverhoging enigszins en verhoogt de druk na het sluiten van de slagaderkleppen.
Het uitrekken van de slagaderwanden kun je voelen als polsslag.
Ontspannen de kamers tijdens de diastole, dan neemt de bloeddruk weer af tot de
basiswaarde: de diastolische druk of onderdruk.
In de loop van de jaren ontstaan in de gladde, bloedvatenwanden kleine littekentjes en daar
kunnen vetachtige stoffen aan blijven kleven. Dit leidt tot atherosclerose, een vernauwing
en verstijving van bloedvaten. Hierbij speelt de stof cholesterol een rol.
Cholesterol is nodig voor het stabiliseren van celmembranen en als grondstof voor het
maken van onder andere geslachtshormonen. Te hoge concentraties in bloed kunnen leiden
tot atherosclerose.
Bij bloedmeten, eerst armslagaders helemaal dichtgedrukt, geen stromen van bloed meer.
Dan draait arts het ventiel van de manchet een beetje open zodat de druk langzaam
afneemt. Op een bepaald moment is de druk in de manchet net iets lagers dan de druk
tijdens de systole van de linker kamers. Hij leest op de bloeddrukmeter de bovendruk af.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lunavdb. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,69. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 77254 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen