in het vak pska komen erg veel tijdpaden en ontwikkelingspaden van hoe kinderen en adolescenten zich ontwikkelen. In dit bestand heb ik deze allemaal neergezet. Ook staat er per stukje bij waar je het terug kan vinden in mijn samenvatting voor de hoorcolleges en literatuur samenvatting
(Tt22) Piaget: theorie over cognitieve ontwikkelings (schetst de stadia waarin kinderen een conceptueel begrip
van de wereld ontwikkelen gebaseerd op hun rijping en actieve ervaringen:
1. Baby’s en peuters (0-2 jaar): begrijpen dingen in termen van hun gevoel en motorische activiteit.
Ze herkennen bv. een rammelaar aan hoe hij voelt, hoe hij proeft en hoe hij klinkt.
2. Kleuters (3-5 jaar): beginnen relaties tussen mensen, objecten en gebeurtenissen te begrijpen, maar
wel op een intuïtieve of fantasierijke manier, in plaats van op een logische manier.
bv. mijn oma heeft grijs haar; die vrouw is een oma want ze heeft grijs haar
3. School-kinderen (6-11 jaar): kunnen logica gebruiken om relaties te begrijpen, maar alleen op
concrete/echte mensen, objecten of gebeurtenissen.
bv. dat dier is een hond omdat het vier poten heeft, puntige oren, pluizig haar en het blaft
4. Adolescenten (12+ jaar): kunnen abstract en hypothetische relaties begrijpen en daarom problemen
oplossing met oog op dingen die ze nog niet eerder direct hebben ervaren
bv. de maan draait in een cirkel om de aarde
,Week 2: gehechtheid
(Hc11, Tt35) eerste gehechtheidsrelatie is meestal met de moeder en rond 1 jaar ook gehecht aan andere
personen.
- Gehechtheid is redelijk stabiel van 1 tot 6-jarige leeftijd.
- 90% veilig op 1 jaar ook veilig op 6 jaar & 75% onveilig ook onveilig op 6 jaar.
(Tt30) 7e/8e maand: kinderen ontwikkelen volgens Piaget object performance (= objecten blijven bestaan al heb
je geen interactie met ze) (cognitieve ontwikkelingstheorie)
Attachment in the making 2-7 maanden Onderscheid tussen bekende en onbekende mensen (maar nog
geen weerstand als hechtingspersoon vertrekt)
Clear-cut attachment 7-24 maanden Specifieke hechting vormt zich, kind zoekt actief contact met
bepaalde mensen, kind wil zich niet scheiden, bang voor
vreemdelingen en intentionele communicatie
Goal-corrected partnership 24+ maanden Wederkerige relaties. Ze zijn in staan andere mensen hun
gevoelens/doelen/plannen te begrijpen en dit mee te nemen in
de vorming van eigen acties
(Tt36) 7 jaar en later: veilige hechting is een voorspeller voor intelligentie en cognitieve vaardigheden
Adolescentie: veilige hechting zorgt voor vergrote kans op effectiever werken, succesvoller in situaties met
cognitieve vaardigheden en effort (emotionele veiligheid faciliteert exploratie en beheersing van de fysieke
omgeving en door sensitieve/responsieve ouders wordt cognitieve ontwikkeling gepromoot).
(Tt36) 2/3 jaar: veilig gehechte kinderen vertonen betere sociale vaardigheden
tussen 4 en 10 jaar: betere vriendschappen
(Tt40) 1 jaar: begin externaliserend probleemgedrag en blijft eerstvolgende jaren stabiel
Kind gaat naar school: vaak neemt externaliserend probleemgedrag af
Kleuters: externaliserende problemen zijn voorspellend voor problemen bij latere kinderjaren
, Week 3: gender
(Hc16, Tt49) vroege kindertijd: sibling andere geslacht heeft gender-neutraliserend effect
Adolescentie: sibling andere geslacht heeft gender-intensiverend effect
(Hc16 Tt 55) vanaf 3-4 jaar: beste vriend vaak zelfde geslacht, veel omgang met zelfde geslacht, jongens speler
vaker in grotere groepen en meiden in duo’s
Adolescentie: bovengenoemde dingen vlakken af
(Tt43) psycho-analythische theorie (Freud)
- 3-5 jaar: (Phallic stage): focus op de geslachtsdelen. Kinderen nemen onbeuwst kenmerken over van de ouder
van hetzelfde geslacht om zo ook liefde van het andere geslacht te ontvangen
- (Latency stage): kinderen spelen met kinderen van hetzelfde geslacht en richten zich niet op seksualiteit
- Puberteit (Genital stage): ze beginnen zich seksueel aangetrokken te voelen tot het andere geslacht
(Tt51) 5-6 jaar: kind wordt nieuwsgierig naar eigen seksuele anatomie en zijn alert op het gebied van
verschillen van de seksuele anatomie van de geslachten vormen genderidentiteit (Freud)
(Tt44, 51) Cognitieve ontwikkelingstheorie (Kohlberg)
- Kinderen categoriseren zichzelf als man of vrouw op basis van fysieke kenmerken en gedragingen en gaan zich
dan gedragen naar het bijbehorende gendergeschikte gedrag
- rond 5/6 jaar: kinderen begrijpen concepten man/vrouw en beginnen met accommoderen van het geschikte
gedrag die bij hun sekse past
Kohlberg stelt 3 fasen op in het begrijpen van gender:
2-3 jaar: verwerven van basis genderidentiteit, herkennen dat ze jongen OF meisje zijn
4-5 jaar: concept van genderstabiliteit: man blijft een man en vrouw blijft een vrouw.
6-7 jaar: stabiele gendertyperende keuzes. Opmerken van gender constante, dus kleine veranderingen in
gedrag/activiteiten en uiterlijk verandert niet je gender (voor de leeftijd 5-7 jaar hebben kinderen alleen hele
kleine voorkeur voor gendergeschikte activiteiten)
(Tt51) 1 jaar: kind herkennen mannen of vrouwen (nog voor cognitief begrip)
(Tt44, 51) Gender schema theorie (Bem & Halverson)
-2,5 jaar: kind begint met labelen
- 4-5 jaar: conceptualiseren dat jongens het ene ding doen en meisjes het andere
- 7-8 jaar: gender gedrag is nu stijf
(Tt52) 3-4 jaar: externe regulatie gendergeschikt gedrag zelf-regulatie door zelfverheerlijking en zelfstraf
om het gender gepaste gedrag te behouden, kinderen verlangen self-efficacy en willen competent zijn.
(Tt 45) kindertijd: het wordt zichtbaar dat mannen agressiever zijn
vroege adolescentie: meiden hebben beter verbaal inzicht en jongens beter visueel-ruimtelijk inzicht.
(Tt46) preschool: begin sex-segregatie en latere schooljaren wordt het intensiever
(Tt48) 3-5 jaar: kinderen bewust van stereotypes
tot 7-8 jaar: niet flexibel over stereotypen, hierna worden ze iets flexibeler
(Tt48) vanaf 1 jaar: kinderen hebben voorkeur voor gendergeschikt speelgoed
(tt54) tot 5 jaar: kans op problemen m.b.t. genderidentiteit en genderrol het grootst bij jongen bij afwezige
vader. Bij meisje op jonge leeftijd kleinste effect bij afwezigheid en juist groter op latere leeftijd.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lisechantalalma. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
