Samenvatting
Samenvatting Biologie Nectar vwo 6 Hoofdstuk 18 Eiwitten
Een samenvatting van het boek Nectar Biologie vwo 6.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Hoofdstuk 18 EiwittenParagraaf 1 Van polypeptideketen tot een
werkzaam eiwit
Afwerking polypeptidenketen
Elke cel produceert veel eiwitten, allemaal eigen functie, allemaal op andere plek: in cel, organel of buiten
cel. Eiwitten krijgen een soort van adreslabel tijdens vorming. Eerste stukje gevormde polypeptideketen
is adreslabel, bv. Signaal(peptide) voor ER. Dit bindt aan signaalherkenningsmolecuul (SHM) uit
grondplasma SHM hecht aan SHM-receptor in ERribosoom aan ribosoomreceptor van ER, boven
eiwitpoort in ER, die opent.
GTP (guanosinetrifosfaat) hecht aan SHM-receptor splitst in GDP en Pi en SMH los van receptor
enzym verwijderd SHM van polypeptideketentranslatie verder, groeiende polypeptideketen in ER
stopcodon ontkoppelingseiwit, keten los van ribosoomeiwitpoort sluit.
In RER en GER begint omzetting naar eiwit. Keten krijgt eiwitstructuur en toevoeging zoals koolhydraten.
Stukjes membraan van glad ER vormen transportblaasjes die eiwitten voor afwerking naar Golgi sturen
Bewerking in het Golgi-systeem
In Golgi-systeem definitieve eiwitvorm, d.m.v. toevoegen fosfaatgroepen, wijzigen toegevoegde suiker,
en/of koppelen meer polypeptide aaneen. Golgi-systeem verpakt eiwitten in blaasjes afhankelijke van
eindbestemming, met adreslabel.
Door exocytose buiten cel. Als lysomen in grondplasma van cel. Enzymen in lysomen breken afvalstoffen
af. Andere blaasjes in membraan, bedoeld als eiwitpoorten of receptoren. Deel van ribosomen vrij in
grondplasma, maken vooral eiwitten.
Ruimtelijke structuur
Eiwitten hebben specifieke ruimtelijke structuur. Primaire structuur: aantal en volgorde van aminozuren
in keten. Secundaire structuur: -helix en -plaat (figuur 3), door H-bruggen. Tertiaire structuur: door
zwakke bindingen (zoals elektrostatische aantrekking, vanderwaals-binding, H-bruggen en sterke binding:
S-brug). Quaternaire structuur (soms): samenstelling uit meerdere polypeptideketens, wordt dan groot
eiwit.
Vouwen van eiwitten
Chaperonne-eiwitten: controleren of structuur van juist is en brengen verkeerd gevormde eiwitten in
juiste structuur. Lukt dit nietafbraak eiwit door cel. Gezonde cellen veel chaperonnes
Denaturatie van eiwitten
Denaturatie: het verlies van ruimtelijke structuur. Kan door temperatuur, pH, etc. Hierna kunnen nieuwe
H-bruggen etc. worden gevormdontstaan nieuwe eiwitten.
, Paragraaf 2 Functies van eiwitten
Eiwitten en de ziekte van Alzheimer
Valide-test: kwaliteitsaanduiding: bij patiënt met Alzheimer of andere dementie.
Alzheimer onder microscoop twee kenmerken: plaques (ophoping van eiwitten tussen hersencellen) en
tangles (eiwitkluwens binnen hersencellen) verstoren hersenengeheugenverlies, verwarde
gedachten, desoriëntatie en slechtbeoordelingsvermogen.
Alle hersenencellen maken APP (Amyloïd Precursor Protein), afbraak hiervan kunnen eiwitfragmenten
klonteren en plaques veroorzakenontstekingsreacties in hersencellen, door werking in
afweermechanisme, schade aan hersenen.
Samenklonteren van tau-eiwittentangles. Gezonde cellen: tau oplosbeer en rol in in stand houden van
celskelet door microtubuli (: microscopisch kleine buisjes die vanuit kern uitwaaien door hele cel).
Alzheimerpatiënten: tau gehyperfosforyleerdonoplosbaar en microtubuli in de
knooptransportsysteem ontregeld en tangles veroorzaakt
Motoreiwitten
Motoreiwitten: vervoeren organellen en blaasjes langs microtubuli. Hebben twee voeten. Voet 1 aan
microtubulilaat ADP los en bindt ATPvoet 2 naar vorensplitst ATP in ADP en Pi (verlaat
eiwitmolecuul) voet 2 laat ADP los en bindt ATPvoet 1 bindt en proces herhaaltmotoreiwit
beweegt met lading langs microtubulus.
Celskelet veranderd voortdurendflexibel transportsysteem. Alzheimerpatiënten: tau-eiwitten uit
tangles niet inzetten voor microtubulitransportmechanisme werkt niet meerhersencel sterft af
Eiwitten zijn onmisbaar
Functies van eiwitten: laten functioneren van een cel (ADH: ADH-receptorenreacties in grondplasma
secundaire boodschapperblaasjes in grondplasma met eiwitpoorten voor water in celmembraanveel
watermoleculen doorgelaten naar weefselvloeistofgeconcentreerdere urine)
Verschillende type eiwitten met verschillende functies, spelen een actieve rol bij versnellen reacties en
maken bewegen mogelijke. Afweersysteem gebruikt eiwitten, voor onschadelijk maken indringers. Aantal
eiwitten zijn neurotransmitter.
Paragraaf 3 Enzymwerking
Enzymen
Enzymen: eiwitten die chemische reacties katalyseren. Cel leeft: emergente eigenschap: niet af te leiden
uit eigenschap eiwitten zelf, maar wel combinatie van eiwitten.
Zonder enzymen verlopen chemische reacties trager en kunnen cellen niet functioneren. Enzymen pH en
temp. Gevoelig. Eiwit APP speel rol in hersencellen en aanmaak/reparatie synapsen.
Enzymen knippen APP in stukjes. 1ste knip: -secretase, 2de knip: -secretase. Fragmenten opnieuw
gebruikt. -secretase kan ook 1ste knip geven, 2de knip levert dan andere fragmenten: -amyloïden
kleverigplaques. Gezonde mensen kunnen -amyloïden opruimen, alzheimerpatiënten niet (meer)
Hoe werken enzymen
Structuur (primair, etc.) bepaald ruimtelijke vorm, elke enzym andere vorm.
Enzymen binden aan substraatmoleculenverlagen activeringsenergie. Elke enzym eigen optimum-
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fleurthomassen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52507 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen