Hoofdstuk 6 Productaansprakelijkheid
§1 Risicoaansprakelijkheid
1 van de vereisten om te komen tot aansprakelijkheid op grond van onrechtmatige daad is
toerekening aan de dader. Met andere woorden: de schuldvraag is belangrijk om te komen
tot aansprakelijkheid. Maar dat geldt niet voor alle vormen van aansprakelijkheid. In de wet
staat namelijk een aantal artikelen waarin een risicoaansprakelijkheid is vastgelegd.
Risicoaansprakelijkheid houdt in dat een ander aansprakelijk is voor schade aan derde,
zonder dat aan die persoon zelf een verwijt kan worden gemaakt. Iemand of iets anders is
schuldig aan het ongeval, aan iemand of iets anders is de schade toe te rekenen.
Een voorbeeld van risicoaansprakelijkheid is die van de ouders voor gedragingen van hun
kinderen. De ouders valt niets te verwijten, ze hebben geen schild dat de schade is
aangericht, maar ze zijn toch aansprakelijk voor de schade veroorzaakt door hun kind (art.
6:164 en 6:169 BW). Zo zijn er meer voorbeelden in de wet terug te vinden. De bezitter van
een dier is aansprakelijk voor gedragingen van het dier (art. 6:179 BW), de werkgever is
aansprakelijk voor gedragingen van zijn werknemer en de bezitter van een gebouw is
aansprakelijk voor schade aan personen of zaken die ontstaat door een gebrek in dat
gebouw (art. 6:174 BW).
De vorm van risicoaansprakelijkheid die in dit hoofdstuk centraal staat, is de
productaansprakelijkheid. De producent van een product kan aansprakelijk worden
gehouden voor schade veroorzaakt door dat product, zelfs als de producent niets kan
worden verweten (art. 6:185 e.v. BW). Daarvoor moet wel aan een aantal voorwaarden zijn
voldaan.
§2 Vereisten productaansprakelijkheid
De regeling van de productaansprakelijkheid is een bijzondere vorm van de onrechtmatige
daad. Dat blijkt alleen al uit het feit dat de artikelen die over productaansprakelijkheid gaan
in het wetboek te vinden zijn vlakbij die van de onrechtmatige daad (6:162 BW e.v.).
Daarnaast blijkt het ook uit de inhoud van de regeling. De eerste zin van art. 6:185 BW
bepaalt: ‘De producent is aansprakelijk voor de schade veroorzaakt door een gebrek in zijn product.’
Uit dit artikel blijkt dat aan 3 voorwaarden moet zijn voldaan om tot productaansprakelijkheid
te komen: een product moet gebrekkig zijn en er is schade en de schade is veroorzaakt door
dat gebrek.
Hier herkennen we 3 van de 4 vereisten van de onrechtmatige daad: een onrechtmatige
gedraging (gebrekkig product), schade en causaal verband. Er staat in art. 6:185 BW alleen
niets over het vierde vereiste toerekening.
, Gebrekkig product
Voor schadevergoeding op grond van productaansprakelijkheid moet er allereerst sprake
zijn van een gebrekkig product. Dit vereiste kan worden gezien als een specifieke vorm van
het eerste vereiste voor de onrechtmatige daad. Alleen als een gedrag onrechtmatig is, kan
er sprake zijn van aansprakelijkheid. In het kader van de productaansprakelijkheid wordt als
een onrechtmatige gedraging aangemerkt het op de markt brengen van een gebrekkig
product. Wat daar precies onder moet worden verstaan is uitgewerkt in art. 6:186 en 6:187
BW.
Product
Met product wordt bedoeld een roerende zaak. Dus alleen schade veroorzaakt door
roerende zaken komt voor vergoeding in aanmerking. Dat staat in art. 6:187 lid 1 BW. Als
een roerende zaak bestanddeel wordt van een andere roerende zaak of zelfs van een
onroerende zaak, blijft de wet het als een product zien.
Wat valt niet onder deze regeling? Op de eerste plaats valt een gebrekkige onroerende zaak
buiten de productaansprakelijkheid. Daarvoor zou een gedupeerde eventueel de
risicoaansprakelijkheid van de bezitter van een opstal (art. 6:174 BW) kunnen gebruiken. Op
de tweede plaats zijn fouten die worden gemaakt in de levering van een dienst niet onder
deze regeling te brengen. Daarvoor zal de gewone regeling uitsluitsel moeten brengen. In
art. 6:187 lid 1 BW staat wel elektriciteit apart vermeld als product. Tot slot zijn
landbouwproducten ook als producten in de zin van deze regeling te zien, met name om
consumenten extra bescherming te bieden tegen onveilige voedingsmiddelen.
Gebrekkig
Een product is gebrekkig als het niet de veiligheid biedt die men mag verwachten. Dat is
bepaald in art. 6:186 lid 1 BW. De vraag is dan natuurlijk hoe een consument
verwachtingen van een product krijgt. In de wet staat dat voor de beoordeling daarvan alle
omstandigheden in aanmerking worden genomen, maar dat met name gedacht kan worden
aan:
1. De presentatie van het product
2. Het redelijkerwijs te verwachten gebruik
3. Het tijdstip van produceren
Presentatie van het product
Bedrijven presenteren hun producten op verschillende manieren. Er wordt bijvoorbeeld
gebruikgemaakt van reclame op social media, internet, tv of in de krant. Daarnaast worden
verkopers ingeschakeld die de producten aanprijzen en bij veel producten wordt een
gebruiksaanwijzing meegeleverd. Dit alles geeft belangrijke informatie over wat de
consument mag verwachten van het product. Om productaansprakelijkheid te voorkomen
zullen producenten in reclame-uitingen en de gebruiksaanwijzing dan ook uitgebreid de
bijzonderheden uitleggen. Maar het is onmogelijk om alle mogelijke risico’s vooraf uit te
sluiten. Bovendien zijn er ook zaken die als bekend mogen worden verondersteld. Dat soort
informatie hoeft een producent niet in reclames of gebruiksaanwijzingen op te nemen.
Redelijkerwijs te verwachten gebruik
Wat ook meespeelt bij de beoordeling of een product gebrekkig is of niet, is het redelijkerwijs
te verwachten gebruik van het product. De fabrikant moet bij het produceren en bij het
maken van goederen uitgaan van het normale, te verwachten gebruik. Er hoeft geen
rekening te worden gehouden met roekeloos gedrag van de consument. Dit heeft voor de
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper xninaxx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.