Inleiding in de Pedagogiek Uitwerking doelen per thema
Thema 1 Het belang van het kind
- Wat betekent ‘in het belang van het kind’?
Belang betekent iets wat je belangrijk vindt omdat het voordelig of nuttig is.
In het belang van het kind betekent dat volwassenen handelen naar de behoeften van een kind. Het kind staat
voorop in hun handelen. De volwassenen handelt zo dat het kind er voordeel van heeft of dat het nuttig is voor
het kind.
Het belang van het kind (wat is goed voor het kind) dient het welbevinden van het kind nu en als volwassene
- Hoe kan de pedagogiek een bijdrage leveren aan de vraag wat in het belang van het kind is?
De pedagogiek doet onderzoek naar wat voor kinderen belangrijk is en hoe dit gerealiseerd kan worden. Door de
resultaten van deze onderzoeken naar buiten te brengen op zo’n manier dat de buitenwereld snapt waar het
over gaat, kan de opvoeding verbeterd worden en kunnen ouders meer handelen in het belang van het kind.
- Hoe is het denken over de opvoeding verandert voor, tijdens en na de verlichting (Sturm)?
In de tijd voor de Verlichting werden kinderen al heel vroeg voorbereid op het volwassen leven. Kinderen
waren vroeger namelijk vaak niet gepland, dus als er een kind bij kwam, moest er ook meer geld worden
verdiend. Door de kinderen snel volwassen te laten worden, konden ze al snel worden ingezet bij het werk,
waardoor het gezin weer beter onderhouden kon worden. De opvoeding werd dan ook meer gezien als het zo
snel mogelijk groot brengen van het kind.
Tijdens de Verlichting veranderde dit inzicht helemaal. Verlichte denkers dachten dat je “verlichte” mensen
nodig had om een rationele samenleving te krijgen. Door kinderen op een “Verlichte” manier op te voeden, kon
deze samenleving ontstaan. Een morele opvoeding was hierin noodzakelijk. Bij deze morele opvoeding hoorde
ook het idee dat kinderen er zelf achter moesten komen wat goed en slecht is voor de mens en de omgeving. Ze
lieten de kinderen echt kind zijn en op deze manier probeerden ze de kinderen dingen te leren.
Vlak na de Verlichting werd de nadruk juist gelegd op de goedheid en de welwillendheid van het onbedorven
(= zonder zonden)kind. Ook wordt er meer gekeken naar de unieke kwaliteiten van het kind en naar
mogelijkheden om deze kwaliteiten in vrijheid te laten ontplooien. Het kind is nu dus niet alleen maar kind, maar
moet al meer bezig zijn met het ontwikkelen van zichzelf, hij wordt hier wel in geholpen door ouders en andere
naaste volwassenen. Om het kind nog beter te laten ontwikkelen werd ook het onderwijs verbeterd en daarmee
een onderdeel van de opvoeding.
- Belangrijke kenmerken van de tijd voor, tijdens en na de verlichting:
Voor de Verlichting
o Traditionele en christelijke cultuur. De nadruk in de opvoeding lag op het bijbrengen van respect voor
autoriteit en traditie, van gehoorzaamheid aan God en gezag, van voorbereiding op een vaak vroege
dood en op het laatste oordeel in het hiernamaals.
o Kinderuitbuiting-, mishandeling, en verwaarlozing waren aan de orde van de dag, vooral dankzij
armoede en gebrek. Dit is echter niet alleen slecht, pedagogisch gezien zitten er ook wel een aantal
voordelen aan kinderarbeid als het maar in kleine mate is. Hierdoor kunnen kinderen namelijk ook heel
veel leren. Ook hadden ouders wel gewoon een hechte band met hun kinderen, ondanks het groot
aantal kindersterfte.
o Voor de Verlichting was er geen plaats voor kind en jongere, en volwassene ontbrak het aan een
pedagogisch oog en hart.
o Het hoofddoel van de opvoeding was de voorbereiding op een godewelgevallig leven.
Tijdens de Verlichting
o Rede is een kernbegrip in de Verlichting. Om te bepalen of iets waar is of niet werd alleen gebruik
gemaakt van het menselijke verstand, de logica. De overlevering van Gods Woord werd niet langer
geaccepteerd als grond voor houdbare kennis.
o Verlichters verwachtten dat ze m.b.v. ratio een betere maatschappij zouden kunnen inrichten waarin
vrijheid, gelijkheid en broederschap centraal stonden.
, Inleiding in de Pedagogiek Uitwerking doelen per thema
o Er werd veel waarde gehecht aan een goede, stelselmatige en doelbewuste opvoeding. Via de opvoeding
moest het licht van de rede verspreid worden en moest de toekomstige volwassenen zoveel mogelijk
kennis bijgebracht worden omtrent de wereld, de maatschappij en zichzelf. Een morele opvoeding was
heel belangrijk duidelijk aangeven wat goed en kwaad is door te redeneren.
o Het kind mag kind zijn.
Vlak na de Verlichting (de Romantiek)
o Nadruk ligt op de natuurlijke goedaardigheid en welwillendheid van het onbedorven kind (een kind
zonder zonden).
o Ook hier mocht het kind gewoon kind zijn. De kloof tussen volwassenen en kinderen werd hier wel veel
groter door. Het kind werd beschermd voor de harde wereld.
o Er werd meer gekeken naar de unieke kwaliteiten van het kind en hoe het kind deze het beste in een
vrije maatschappij kon ontplooien.
Na de Verlichting
o God en de kerk zijn minder belangrijk in de opvoeding. In plaats daarvan in de opvoeding meer gericht
op de ontplooiing van individuele talenten en mogelijkheden.
o De welvaart is verbeterd en we vinden dat iedereen een materieel bestaansminimum moet krijgen.
Kinderen zijn dan ook niet meer economisch afhankelijk van hun ouders, ze verdienen zelf hun geld en
kunnen dit ook uitgeven.
o Er wordt veel waarde gehecht aan het geloof in ontwikkeling en vooruitgang. Er worden steeds meer
maatregelen getroffen om het algemeen welzijn te bevorderen.
- Wat zijn voorbeelden van belangen van kinderen?
1. Adequate verzorging (zorg voor gezondheid en fysiek welbevinden van het kind);
2. Veilige fysieke directe omgeving;
3. Affectief klimaat (geborgenheid, steun en begrip van ouders);
4. Een ondersteunende flexibele opvoedingsstructuur (regelmaat, aanmoediging, etc.);
5. Adequaat voorbeeldgedrag ouder;
6. Interesse (een ouder moet interesse tonen voor het kind);
7. Continuïteit in opvoeding en verzorging, toekomstperspectief (er moet een hechting op kunnen treden
tussen kind en ouder/verzorger);
8. Veilige fysieke wijdere omgeving (een veilige buurt);
9. Respect;
10. Sociaal netwerk;
11. Educatie;
12. Contact met vrienden en leeftijdsgenoten;
13. Adequaat voorbeeldgedrag in de samenleving;
14. Stabiliteit in levensomstandigheden, toekomstperspectief (de omgeving verandert niet plotseling, maar
worden zoveel mogelijk aangekondigd).
Thema 2 Het belang van de kwaliteit van opvoedingsrelaties
- Wat is een veilige gehechtheidsrelatie en wat is daarvoor nodig?
Een veilige gehechtheidsrelatie houdt in dat de ouder-kind relatie veilig is. Het kind voelt zich veilig in de buurt
van de verzorger. Wanneer de verzorger even niet aanwezig is, zal het kind het hier moeilijk mee hebben. Komt
de verzorger weer terug dan laat het kind fysiek blijken dat het blij is dat de verzorger weer terug is. Deze
kinderen kunnen zich op deze manier goed ontwikkelen, ze weten namelijk dat er altijd een veilige haven is waar
ze weer bij terecht kunnen.
Kenmerken van een veilige gehechtheidsrelatie zijn:
o Het kind vraagt aandacht en de verzorgers beamen het;
o Het kind voelt zich vertrouwt bij de verzorgers;
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marijnpiksen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,54. Je zit daarna nergens aan vast.