Samenvatting van het boek Inleiding in de Psychologie Inhoud:
• Persoonlijkheid (Zimbardo hfdst 10.1, 10.2, 10.4.3)
• Persoonlijkheid, locus of control (Zimbardo hfdst 10.3, 10.4 en 14.3.2)
• Motivatie, faalangst en coping (Zimbardo hfdst 9.1 en 9.2, 14.4.1)
• Geheugen (Zimbardo hfdst...
Persoonlijkheid: Psychologische eigenschappen die een zekere continuïteit
verlenen aan het gedrag van een individu in verschillende situaties en op
verschillende momenten.
G= gedrag
F=functie
P=persoon
S=situatie
G = f (P,S) G(edrag) = f(unctie) (P(ersoon), S(ituatie))
Kenmerken:
– Stabiliteit: gedrag wordt regelmatig vertoond
– Consistentie: gedrag wordt in verschillende situaties vertoond
– Standaardgedrag
Perspectieven:
1. Wil je snel een beeld van iemand vormen?
Indeling in persoonstrekken/-kenmerken
2. Wil je iemand begrijpen vanuit zijn verleden?
Psychodynamisch of humanistisch of sociaalcognitieve perspectief
,Samenvatting persoonlijkheidsleer
3. Wil je weten hoe mensen over elkaar denken?
Impliciete persoonlijkheidstheorieën
4. Wil je mensen begrijpen uit de rest van de wereld?
Cross culturele theorieën
Theorieën:
1. Beschrijvende persoonlijkheidstheorie (nature)
Theorie die de nadruk legt op de stabiele persoonlijkheidskenmerken of
karaktertrekken van een individu.
Karakter trekken: stabiel persoonlijkheidskenmerk waarvan men aanneemt
dat het zich in het individu bevindt en dat in verschillende omstandigheden
een leidraad vormt voor zijn of haar gedachten en handelingen.
2. Procestheorieën (nurture)
Theorie dat verder gaat dan beschrijving en verklaren van persoonlijkheid in
termen van de interne persoonlijkheidsprocessen motivatie, perceptie, leren
en ontwikkeling en op basis van bewusten en onbewuste processen.
3. Impliciete persoonlijkheidstheorie
Aanname over de persoonlijkheid die mensen hanteren met het doel anderen
gemakkelijker te kunnen begrijpen
4. Cross culturele theorieën
Individualisme (westen) individuen
Collectivisme (oosten) groep
Fundamentele attributiefout: de neiging om bij het interpreteren van gedrag
van andere enerzijds een overmatig nadruk te leggen op persoonlijke
karaktertrekken (de hang naar het dispositionele), terwijl anderzijds de
situationele invloeden worden geminimaliseerd.
Verschil tussen beschrijvende persoonlijkheidstheorieën en procestheorieën:
Beschrijvende persoonlijkheidstheorieën leggen de nadruk op betrekkelijke en
stabiele kenmerken of karaktertrekken. Procestheorieën gaat verder dan beschrijven
alleen. Zij proberen persoonlijkheid te verklaren door interne
persoonlijkheidsprocessen.
Persoon-situatiecontroverse: een theoretische discussie over de relatieve invloed
van persoonlijkheidskenmerken en kenmerken van de omgeving op gedrag.
Dispositie: een psychische en fysieke kwaliteit of eigenschap van een persoon
Dispotionele theorieën: een verzamelnaam voor benaderingen van de
persoonlijkheid op basis van temperament, karaktertrekken en persoonlijkheidstypen.
Verschil temperament en karaktertrekken?
Temperament is biologisch, geërfde eigenschappen. Karakter is het deel van jou
dat uit je omgeving voortkomt. Karakter wordt uit externe omgevingen beïnvloed,
, Samenvatting persoonlijkheidsleer
temperament is de basis van je persoonlijkheid. Temperament zou niet zo snel
beïnvloed worden.
Ontwikkelaar van theorieën over het karakter hebben geen aandacht voor
eigenschappen zoals IQ, vaardigheden en creativiteit, en richten hun aandacht in
plaats daarvan volledig op de motivationeel en emotionele componenten van de
persoonlijkheid. Die bouwstenen zijn geïdentificeerd met behulp van factoranalyse
een statistische techniek waarmee de onderzoeker relaties tussen, of clusters van,
items op persoonlijkheidstests kan aantonen.
Vanuit statistische methode (o.a. factoranalyse) stelde Hans Eysenck een nieuw
model voor met drie dimensies gebaseerd op biologische processen: PEN MODEL
1. Extraversie – introversie
2. Neuroticisme: emotioneel stabiel - onstabiel
3. Psychotisch (als continuüm langs een lijn)
Hieruit zijn vijf dominante persoonlijkheidsfactoren/dimensies naar vormen gekomen.
Vijf- Factortheorie (BIG FIVE): een perspectief op karaktertrekken dat aangeeft dat
persoonlijkheid is samengestelde uit vijf fundamentelere persoonlijkheidsdimensies.
1. Openheid (voor ervaringen)
(Laag) -Gesloten/ voorkeur voor bekende
(Hoog)-Open/ nieuwsgierig
2. Consciëntieusheid (mate van doelgericht en georganiseerd gedrag)
(Laag) Onbetrouwbaar/ chaotisch
(Hoog) Betrouwbaar/ georganiseerd
3. Extraversie (de mate voor sociale prikkels)
(Hoog) Extravert
(Laag) Introvert
4. Agreeableness (altruïsme, vriendelijkheid)
(Laag) Koel/ achterdochtig
(Hoog) Warm/ vertrouwend
5. Neuroticisime
(Laag) Emotioneel stabiel
(Hoog) Nerveus-temperamentvol
Uitgangspunten Big Five model: (NEO-PI is ontworpen om dit te meten)
1. Structuur persoonlijkheid kan worden beschreven in termen van vijf factoren
ieder bestaand uit zes specifieke trekken (onderliggende facetten)
2. De scores op deze factoren zijn stabiel in de tijd en zijn gerelateerd aan
interne mechanismen van de hersenen.
3. Aanwezigheid van factoren bij een persoon reflecteren erfelijkheid en
genetische basis.
4. De 5 factoren hebben een relatie m.b.t. het gedrag van een persoon.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper chaihehanussa. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
