Een samenvatting van hoofdstuk 12 uit het boek; Psychological Science van Michael S. Gazzaniga (6e editie). Het is een Nederlandstalige samenvatting. De belangrijke begrippen staan in het Engels met een Nederlandse omschrijving.
Hoofdstuk 5 - Sensation and Perception
5.1
Sensatie, de detectie van externe prikkels en de overdracht van deze informatie naar de
hersenen.
Perceptie, de verdere verwerking, organisatie en interpretatie van sensorische informatie
door de hersenen. Perceptie resulteert in onze bewuste ervaring van de wereld.
stimulus → sensation → zintuiglijke codering → perception
De verwerking van sensorische informatie is een tweerichtingsverkeer.
● Bottom-up verwerking is gebaseerd op de fysieke kenmerken van de stimulus.
● Top-down verwerking is hoe kennis, verwachtingen of ervaringen uit het verleden
de interpretatie van sensorische informatie vormen.
Onze sensorische systemen vertalen de fysieke eigenschappen van stimuli in patronen van
neurale impulsen. Dit proces wordt sensorische codering genoemd.
↳ De vertaling van stimuli wordt transductie genoemd.
- Bij dit proces wordt er gebruik gemaakt van speciale cellen, ook wel de
sensorische receptoren. De sensorische receptoren krijgen fysieke
stimulatie bij zien, horen en voelen, maar chemische stimulatie bij smaak en
reuk. De sensorische receptoren geven de resulterende impulsen vervolgens
door aan de hersenen in de vorm van neurale impulsen.
Elke zintuig bevat verschillende soorten receptoren die zijn ontworpen om verschillende
soorten stimuli te detecteren.
Om effectief te kunnen functioneren, hebben de hersenen kwalitatieve en kwantitatieve
informatie nodig over een stimulus.
● Kwalitatieve informatie bestaat uit de meest eenvoudige eigenschappen van een
stimulus.
- We kunnen kwalitatieve verschillen identificeren omdat verschillende
sensorische receptoren reageren op verschillende kwalitatief prikkels.
● Kwantitatieve informatie bestaat uit de mate of omvang van die eigenschappen:
hoe luid, zacht, zout etc.
- Kwantitatieve verschillen kunnen geïdentificeerd worden door de snelheid van
het vuren van een bepaald neuron.
5.2
De sensorische organen nemen constant informatie op vanuit de omgeving, al deze
informatie merk je niet allemaal op. Het moet voorbij een bepaald level gaan voordat je het
op zal merken:
De absolute drempel is de minimale intensiteit van stimulatie die moet plaatsvinden voordat
je een gevoel ervaart.
Een verschildrempel, ook wel een net merkbaar verschil genoemd, is de minimale
hoeveelheid verandering die een persoon nodig heeft om een verschil te detecteren.
, Weber’s law: Hoe intenser de stimulus is, hoe groter het veranderde verschil nodig is om
het op te kunnen merken. Er is geen vast verschil in wanneer iemand bewust wordt van de
verandering.
De signaaldetectietheorie (SDT). Deze theorie stelt dat het detecteren van een stimulus
geen objectieve alles-of-niets proces is. Het detecteren van een stimulus is in plaats daarvan
een subjectieve beslissing met twee componenten:
1. Gevoeligheid voor de stimulus in de aanwezigheid van andere stimulus.
2. De criteria die worden gebruikt om een oordeel te maken over de stimulus. Dit
gebeurd op basis van dubbelzinnige info.
sensorische aanpassing, een afname van de gevoeligheid tot een constant
stimulatieniveau.
Wanneer een stimulus vaker herhaalt, zal het een minder heftige reactie opwekken als
voorheen. Je raakt eraan gewend.
5.3
Synthesia, iemand die stimulus verbindt met verschillende associaties; een visueel beeld
heeft een smaak, elke kleur heeft een verschillende smaak etc.
De associatie varieert niet. Wanneer een kleur een bepaalde smaak heeft, zal dit nooit
afwijken naar een andere smaak voor die persoon.
- De hersenactiviteiten reageren anders bij mensen met synthesia bij het zien van
bepaalde stimulus. (Bij het zien van kleur is er activiteit in de hersenen waar smaak
wordt erkent.)
5.5
Werking van het oog:
Licht gaat eerst door de hoornvlies; de dikke, transparante buitenlaag.
↳ De hoornvlies focust het inkomende licht. Dit komt vervolgens de lens binnen.
- De pupil, de donkere cirkel in het midden van het oog, is een kleine opening aan de
voorkant van de lens. Door samentrekken of verwijden bepaalt de pupil hoeveel licht
het oog binnenkomt.
- De iris, een cirkelvormige spier, bepaalt de kleur van het oog en bepaalt de grootte
van de pupil.
↳ Daar wordt het licht verder naar binnen gebogen en gefocust om een beeld te vormen op
de netvlies; het dunne binnenoppervlak van de achterkant van de oogbal.
- Ze maken het plat om scherp te stellen op verre objecten en verdikken het om
scherp te stellen op dichterbij gelegen objecten. Dit proces heet accommodatie.
↳ Het netvlies bevat de sensorische receptoren die licht in neurale signalen omzetten.
De lens en het hoornvlies werken samen om door een object gereflecteerde lichtstralen te
verzamelen en te focussen. Later wordt het lastiger om scherp te stellen, deze aandoening
heet presbyopie.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anne001. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,67. Je zit daarna nergens aan vast.
