Samenvatting
samenvatting taalkunde H3 t/m 9
Samenvatting taalkunde geschreven door Hulshof, Rietmeijer en Verhagen. H3 t/m 9
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
TaalkundeHulshof H3 taalverwerving
Moedertaal: taal die je van de ouders hebt geleerd. Je doet er niet bewust je best voor om
deze taal te leren -> Taalverwerving.
Imiteren (behaviorisme): vorm van taalgedrag die wordt voorgedaan overnemen.
Aangeboren taalvermogen (generatieve taalkunde): kinderen die uit algemene principes
steeds die regels te selecteren die voor moedertaal van toepassing zijn.
Taalomgeving: taalaanbod dat tot kind wordt gericht en interactie tussen kind en omgeving.
Cognitieve taalkunde: taalaanbod, interactie tussen sprekers en algemene cognitieve
vermogens van mensen.
Stelling poverty of the stimulus: essentie van taal is grammatica -> op basis van
gesprekken die kinderen horen zouden zij nooit de abstracte grammatica kunnen begrijpen.
Cognitief vermogen -> patroonherkenning: onderscheid maken tussen gelijk en hetzelfde.
Overgeneralisaties: drogreden waarbij standpunt wordt beargumenteerd op basis van te
weinig en niet-representatieve gegevens.
Kritische periode: een tijd waarbinnen een taal geleerd moet worden -> in deze tijd 2 talen
aangeboden -> tweetalig.
Passief: begrijpen, actief: taalregels kunnen gebruiken.
Taalverwervingsperiode: geboorte tot 9e jaar. Verloopt in hele wereld in dezelfde volgorde.
Heeft 4 fases:
1. voortalige periode: van geboorte tot 1e jaar. Verwerven van fonologische
vaardigheden (klanken uitspreken en verstaan, klankstructuur van moedertaal
herkennen). Ook leren ze klankonderscheidingen, klankcombinaties. Einde van deze
fase -> brabbelfase (klanken combineren, het lijkt alsof de baby echt praat).
2. vroegtalige periode: van 1e jaar tot 2 jaar en 6 maanden. Verwerven van
semantische (betekenis toekennen aan klankreeksen -> eenwoordfase) en
syntactische vaardigheden (woorden combineren -> in twee- en meerwoordfase ->
telegramstijl, woordvolgorde SOV (subject, object, verbum))
3. Differentiatiefase: van 2 jaar en 6 maanden tot 5e jaar. Metalinguïstisch
bewustzijn: nadenken over taal. Morfologische vaardigheden: samenstellingen
maken en werkwoorden vervoegen.
4. Voltooiingsfase: van 5e tot 9e jaar. Eerdere ontwikkelingen voltooien zich.
Pragmatische vaardigheden: succesvol een gesprek voeren (groeit in hele
taalverwervingsperiode door) en rekening houden met sociale situatie (status,
beroep, geslacht, scholing en leeftijd) en context (plaats, tijd, genre, mondeling of
schriftelijk). Pragmatische regels: regels door verschil in context en sociale situatie.
Bij tweetaligheid -> interferentie: niet meer weten welke woorden en zinsconstructies bij
welke taal horen. Verweven tweede taal kan verschillen in tempo door intelligentie,
taalaanleg, persoonlijkheid en leerstijl.
Analytische leerstijl -> later spreken maar wel correcter
Holistische leerstijl -> sneller praten maar meer fouten.
, Taalaanbod en taalomgeving belangrijkste factoren voor taalverwerving.
Codewisseling: overschakeling van ene op de andere taal.
Hulshof H4 taalverandering
Taalverandering: taal die door verandering de huidige vorm heeft aangenomen.
Door manieren waarop gesproken wordt in een land kan de taal veranderen.
Variëteit: geheel van eigen kenmerken die de gemeenschappelijke taal van een land bij
bepaalde groepen sprekers heeft.
oudnederlands (500-1150) - Middelnederlands (1150-1500/1600) - vroegnieuwnederlands
(1600-1700) - nieuwnederlands (1700-)
Talen die uit elkaar ontstaan zijn behoren tot dezelfde taalfamilie.
Nederlands komt voort uit de germaanse taal - west-germaanse taalfamilie.
Taalverwantschap: verband tussen telen uit dezelfde familie.
Proto-taal: reconstrueren van een taal om kenmerken te achterhalen.
Klankverandering veroorzaakt door variatie in taal. In taalgebruik 2 belangrijke principes: 1.
Communicatieve principe (elkaar kunnen verstaan) en 2. Economische principe (het
moet niet moeilijk zijn om een woord uit te spreken).
Dezelfde klanken ondergaan vaak dezelfde veranderingen -> klankwet.
Klank-correspondesties: overeenkomst van klank in de ene taal met andere klank in
andere taal die gevolg in van klankwetten.
Isoglosse: denkbeeldige grens -> aan ene kant huus en aan andere kant huis.
Syntaxis: regels voor zinsopbouw in een taal.
Morfologie: regels voor woordvorming in een taal.
Toevoeging van -te aan zelfstandig naamwoord is improductief, toevoeging van -heid is
productief.
Werkelijke tijd: taalgegevens uit 2 periodes worden met elkaar vergeleken.
Schijnbare tijd: gebaseerd op de aanname dat twintigers taal hebben verworven en geen
belangrijke wijzigingen meer optreden.
Age-grading: leeftijdgebonden manieren van talig reageren.
Lexicon: woordenschat van taal -> verandering die het meest opvalt in taal -> kan op 3
manieren veranderen: 1. Nieuwe woorden 2. Woorden verdwijnen 3. Betekenis woord
veranderd.
Ontlening: lenen van nieuwe woorden van bijvoorbeeld uit het engels.
Betekenisspecialisatie: bijvoorbeeld schurk, schelm, dief wordt gewoon dief.
Betekenisverruiming: woord krijgt nog een betekenis.
Eufemistisch taalgebruik: gebruik van verhullende woorden of uitdrukkingen in plaats van
woorden met een ongunstige gevoelswaarde.
Pragmatische regels: regels over passendheid van taalgebruik in bepaalde situatie of
context.
Taalverloedering: gebruik van engelse woorden in het nederlands, al dan niet ontleend.
Hulshof H5 pragmatiek
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper esthervveen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen