Samenvatting verbintenissenrecht
Week 1
Hoofdstuk 21 Verbintenissen uit de wet I: onrechtmatige daad, kwalitatieve
aansprakelijkheid
Vereisten voor de aansprakelijkheid op grond van onrechtmatige daad art. 6:162 lid 1 BW
Onrechtmatige daad
Toerekenbaarheid
Causaal verband tussen daad en schade
Onrechtmatige daad
Art. 6:162 lid 2 BW:
Inbreuk op een subjectief recht
Persoonlijkheidsrechten
Absolute vermogensrechten
Een doen of nalaten in strijd met een wettelijke plicht
Een doen of nalaten in strijd met hetgeen volgens ongeschreven recht in het
maatschappelijk verkeer betaamt
Regels die verbieden een ander bloot te stellen aan gevaren waarop deze niet
bedacht hoeft te zijn
Regels die verbieden, bij het behartigen van eigen belangen, de
vermogensbelangen van anderen in ernstige mate te schaden.
Gevaarzetting: verkeers- en veiligheidsnormen
Wanneer iemand een gevaarlijke situatie in het leven roept of in het leven laat waardoor
schade dreigt voor personen of zaken.
Strijd met de maatschappelijk in acht te nemen zorgvuldigheid zal eerder worden
aangenomen indien:
De aard en omvang van de voorzienbare schade als gevolg van de gedraging
ernstiger is
De kans dat de schade zich als gevolg van de gedraging zal voordoen groter is
De aard van de gedraging gevaarlijker, het maatschappelijk nut geringer of het doel
minder respectabel is
Het nemen van voorzorgsmaatregelen minder bezwaarlijk is
Normen ter bescherming van zuivere vermogensschade
Regels die verbieden bij het behartigen van eigen belangen de vermogensbelangen van
anderen in ernstige mate te schaden
Rechtvaardigingsgronden
Overmacht
Noodweer
Uitvoering van een ambtelijk bevel
Toestemming van hem tegenover wie de gedraging zonder die toestemming
onrechtmatig zou zijn.
De relativiteit van de onrechtmatigheid
Relativiteitsbeginsel: geen verplichting tot schadevergoeding bestaat, wanneer de
geschonden norm niet strekt tot bescherming tegen de schade, zoals de benadeelde
heeft geleden art. 6:163 BW
Schade en gedrag moet onrechtmatig zijn tegenover de ander
,Inbreuk op een subjectief recht
Slechts onrechtmatig tegenover hem aan wie dit recht toekomt
Strijd met een wettelijke plicht
De strekking van de wettelijke norm kan de kring beperken van personen of de soort schade
die door de norm wordt beschermd. Rekening houden met het relativiteitsbeginsel.
Strijd met hetgeen volgens ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeer
betaamt: Relativiteit zit in de norm
Toerekenbaarheid aan de dader
Schuld staat voor verwijtbaarheid
Art. 6:162 lid 3 BW: betekent dat de dader rechtens een verwijt van zijn onrechtmatige
gedraging moet zijn te maken
Toerekening krachtens wet
Soms bepaalt de wet rechtstreeks dat de onrechtmatige gedraging aan de dader
toerekenbaar is of dat het juist niet het geval is.
Vb. kind van onder de 14 jaar kan een onrechtmatige daad niet worden verweten.
Art. 6:165 lid 1 BW:
geestelijke of lichamelijke stoornis vormt geen belemmering voor toerekening van
een gedraging aan de dader als onrechtmatige daad
Schadetoebrengende daad moet bestaan uit een doen
Toerekening krachtens de in het verkeer geldende opvattingen
Kijken naar wat de geldende maatschappelijke opvattingen zijn over de daad
Causaal verband
Tussen onrechtmatige gedraging en schade
Groepsaansprakelijkheid
Art. 6:166 lid 1 BW: benadeelde kan onder bepaalde voorwaarden elk lid van de groep in
het geheel van schade aanspreken:
Ten minste 1 lid van de groep brengt onrechtmatige schade toe
De kans op het toebrengen van de schade had het aangesproken groepslid van zijn
gedragingen in groepsverband behoren te weerhouden
Deze gedragingen zijn het aangesproken groepslid toe te rekenen
Wat kan de benadeelde doen?
Schadevergoeding in geld of natura
Art. 6:162 lid 1 BW: vergoeding van de schade
In beginsel in geld
Art. 6:103 BW: op vordering van de benadeelde kann de rechter schadevergoeding
in andere vorm dan betaling van een geldsom toekennen
Rechterlijk verbod of bevel
Art. 3:296 BW: vorderen van een rechterlijk verbod om een bepaalde onrechtmatige
handeling te verrichten of, ingeval het nalaten daarvan een onrechtmatige daad zou
opleveren, van een rechterlijk bevel tot het verrichten van een bepaalde handeling.
Declaratoir
Art. 3:302 BW: vorderen van een verklaring van recht dat de gedraging onrechtmatig is.
, Rectificatie
In geval dat de onrechtmatige daad bestaat uit een onjuiste of onvolledige en daarom
misleidende publicatie, kent art. 6:167 lid 1 BW aan de daardoor benadeelde een vordering
toe.
Lid 2: rectificatie is mogelijk indien de misleidende publicatie wegens diens onbekendheid
met de onjuiste of onvolledigheid niet aan de dader toerekenbaar is in de zin van art. 6:162
lid 3 BW
Verjaring
Art. 3:310 lid 1 BW: rechtsvordering tot schadevergoeding verjaart in de loop van 5 jaren in
ieder geval na 20 jaren.
Verkorte verjaringstermijn: begint te lopen met ingang van de dag, volgend op die waarop
de benadeelde bekend is geworden met zowel de schade als de aansprakelijke persoon
Lange verjaringstermijn: begint direct te lopen op het tijdstip waarop de gebeurtenis
plaatsvindt die de schade heeft veroorzaakt
Lid 5: letsel- en overlijdensschade kent een afwijkend regime
Onrechtmatige daad en wanprestatie
Ingeval van een toerekenbare tekortkoming geldt in beginsel slechts wanprestatie, niet
daarnaast ook nog onrechtmatige daad
21.3 Kwalitatieve aansprakelijkheid voor personen
Art. 6:169-6:172 BW: gevallen waarin iemand op grond van een bepaalde kwaliteit waarin
hij tot een ander staat aansprakelijk is, wanneer die ander een fout begaat waardoor schade
ontstaat. Vb. aansprakelijkheid van een ouder
Kwalitatieve aansprakelijkheid voor kinderen
Art. 6:164 BW: verhindert dat een benadeelde een kind beneden de leeftijd van 14
jaar kan aanspreken op grond van een tegenover hem begane onrechtmatige daad.
Art. 6:169 lid 1 BW: degene die het ouderlijk gezag of de voogdij uitoefent, wordt
aansprakelijk voor het door het kind veroorzaakte schade.
Risico-aansprakelijkheid: aansprakelijkheid van ouder of voogd is niet gebaseerd
op een eigen fout – een toerekenbare onrechtmatige daad- en hij er dus geen beroep
op kan doen zelf niet een verwijtbare onrechtmatige daad te hebben begaan.
Vereisten:
De schadetoebrengende gedraging van het kind bestaat uit een doen
Dat dit doen aan het kind als onrechtmatige daad toerekenbaar zou zijn als zijn
leeftijd daaraan niet in de weg zou staan.
Aansprakelijkheid voor kinderen van 14/15 jaar
Net zo aansprakelijk als iedere volwassenen
Art. 6:162 BW geldt voor hen
Ouder of voogd is kwalitatief aansprakelijk art. 6:169 lid 2 BW
Kind moet zelf ook op grond van een toerekenbare onrechtmatige daad
aansprakelijk zijn.
2 verschillen m.b.t. aansprakelijkheid kind jonger dan 14:
Voogd of ouder is niet risico-aansprakelijk: onvoldoende zorg om de onrechtmatige
daad van het kind te voorkomen.
Sprake van schuld-aansprakelijkheid: ouder of voogd is aansprakelijk tenzij hij
bewijst dat hem geen verwijt treft in de gedraging die het kind heeft gedaan.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper carlijnk95. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.