Samenvatting van de hoofdstukken 1 t/m hoofdstuk 7. Als je een samenvatting van één van de hoofdstukken wilt, kun je mij berichten. Dan split ik de samenvatting voor je op :)
,H6 Criminaliteit, situationele factoren en de publieke ruimte
Criminaliteit wordt normaal gezien als een gevolg van het ontbreken van een adequaat toezicht.
Door deze visie verschuift de aandacht naar de misdaad en het voorkomen ervan. Een sociale
benadering heeft hierbij geen prioriteit: burgers moeten boven alles worden beschermd.
H6.1 Rationele keuzebenadering
Volgens de rationele keuzebenadering plegen misdadigers misdrijven uit hun vrije keuze en vanuit
rationele motieven. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een economische benadering. Er wordt ervan
uitgegaan dat misdaden worden gepleegd als de verwachte baten hoger zijn dan de verwachte
kosten. Er wordt dus een kosten-batenanalyse gemaakt. Het gaat hierbij om materiële baten, maar
ook om status, imago en ongemak.
Critici van deze analyse beweren dat de economische voordelen van misdaden erg gering zijn en dat
misdaad dus niet loont. Later onderzoek heeft echter aangetoond dat de illegale inkomsten voor
misdadigers vaak hoger zijn dan de legale haalbare inkomsten.
Speltheorie
De uitkomst van iemands besluit om tot criminaliteit over te gaan hangt ook af van de besluiten van
de politie, slachtoffers, omstanders of anderen betrokken.
Speltheoriemodellen gaan er dus vanuit dat mensen weten dat hun acties elkaar beïnvloeden en dat
ze deze kennis gebruiken bij het maken van keuzes en dat mensen strategisch handelen in hun
interacties. Daarnaast gaan speltheoriemodellen ervan uit dat vertegenwoordigers van de overheid
rationeel te werk gaan, zichtbare voorkeuren hebben en kennis hebben van de karakteristieken van
de interactie waarbij beide partijen betrokken zijn.
Situationele criminaliteitspreventie
Aanhangers van de rationele keuzebenadering willen het gedrag in specifieke situaties voorkomen,
terwijl tegenhangers juist motieven voor delinquent gedrag willen zoeken. Deze theorie biedt geen
inzicht in de motieven. Aanhangers streven ernaar om te analyseren hoe potentiële daders de
kosten-batenanalyse in een bepaalde situatie zouden maken, om aan de hand daarvan in dergelijke
situaties in te grijpen zodat potentiële daders zullen afzien van delinquent gedrag. De rationele
keuzetheorie draait dus vooral om criminaliteitspreventie. Bij rationele keuzetheorie moet een
opvolgende reeks van keuzes gemaakt worden dat beïnvloed wordt door sociale en psychologische
factoren. Deze factoren houden hem van crimineel gedrag af.
Dit rationele keuzeperspectief kan worden samengevat:
1. Het plegen van delinquent gedrag is een doelgerichte handeling, gepleegd met de intentie
om voordeel te behalen.
2. Plegers proberen de beste beslissing te nemen, rekening houdend met bepaalde risico’s en
onzekerheden.
3. Het besluitvormingsproces van daders varieert aanzienlijk, afhankelijk van het soort
criminaliteit.
4. Het besluit om zich in te laten met bepaalde soorten criminaliteit (betrokken-besluit)
verschilt van het besluit om over te gaan tot een specifiek misdrijf (gebeurtenis-besluit).
5. Betrokkenheidsbesluiten bestaan uit drie stappen:
a. Initiatie
b. Gewenning
c. Beëindiging
, Deze stappen moeten apart worden bestudeerd, omdat ze door verschillende variabelen
worden beïnvloed.
6. Gebeurtenisbesluiten kennen een volgorde van keuzes die in elk stadium van de criminele
gedraging worden gemaakt, bijvoorbeeld: voorbereiding, selectie doel, uitvoering, vlucht en
de periode na het delict.
6.2 Gelegenheidstheorie
De gelegenheid maakt de dief. Volgens de gelegenheidstheorie wordt de omvang van criminaliteit
bepaald door drie factoren:
1. Aantallen potentiele daders;
2. Aantallen aantrekkelijke doelwitten;
3. De mate van toezicht op en de bescherming van deze doelwitten.
Volgens de routine activity theory kan de toename in criminaliteit na WOII worden verklaard door de
groei aan potentiële slachtoffers, gepaard gaande met een relatieve afname van toezicht. Deze
theorie stelt dat de aandacht gevestigd moet worden op de situatie en niet op de dader, en toont
overeenkomsten met de rationele keuzebenadering. Daarnaast vormt deze theorie ook weer
inspiratie voor de gelegenheidstheorie. Deze theorie is geconcentreerd op criminaliteit waarbij
iemand met voorbedachten rade het eigendom van een ander beschadigt of wegneemt.
Structurele wijzingen in routinematige patronen beïnvloeden criminaliteit als drie elementen in tijd
en ruimte samenkomen:
1. Gemotiveerde daders
2. Geschikte targets (doelen)
3. De afwezigheid van adequaat toezicht.
Dit proces heet de chemie van criminaliteit. Het ontbreken van één van de drie elementen is
voldoende om criminaliteit in een specifieke situatie te voorkomen. De toename van de criminaliteit
na de tweede wereldoorlog kan dus verklaard worden uit het feit dat meer ouders buitenhuis gingen
werken, waardoor huizen zonder toezicht stonden en dat de kans op contact met een gemotiveerde
dader vergroot werd door de toename van mensen op straat.
Opportunity
De later ontwikkelde gelegenheidstheorie (opportunity theory) is gebaseerd op het principe van
verleidelijke en gemakkelijke gelegenheden om criminaliteit te plegen zetten mensen aan om dit ook
te doen. Gelegenheid is een belangrijke oorzaak van elke vorm van misdaad.
De gelegenheidstheorie kan worden samengevat in tien uitgangspunten:
1. Gelegenheid speelt een rol in het veroorzaken van alle soorten criminaliteit.
2. Gelegenheden voor criminaliteit zijn zeer specifiek.
3. Gelegenheden voor criminaliteit zijn gebonden aan tijd en ruimte.
4. Gelegenheden voor criminaliteit zijn afhankelijk van alledaagse activiteiten.
5. Een specifiek delict creëert gelegenheden voor andere delicten.
6. Specifieke goederen bieden meer verleidelijke gelegenheden voor criminaliteit.
7. Sociale en technologische ontwikkelingen bieden nieuwe mogelijkheden.
8. De gelegenheid voor het plegen van criminaliteit kan worden verminderd.
9. Het verminderen van de gelegenheid van het plegen van criminaliteit leidt in principe niet tot
verplaatsingseffect.
10. Gerichte gelegenheidsvermindering kan leiden tot een grotere criminaliteitsafname.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper liszand. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.