1
,THEMA: DA in de samenleving
WC01:
Als dierenarts werk je met en voor dieren, maar je hebt ook te maken met verschillende mensen en opinies.
Wanneer er een verschil is in belangen, kan er een conflict ontstaan. De betrokkenen hebben allemaal een andere
verwachting van de dierenarts.
Betrokkene Belang(en) Gevolg / verachting voor handelen dierenarts
Dier • Goede verzorging • Goede diagnose stellen
• De middelen krijgen die nodig zijn • Adequaat behandelingsplan opstellen
om gezond te leven • Zorgvuldig en vakkundig de behandeling uitvoeren om
• Geen pijn kans complicaties te verminderen
• Kwaliteit van leven
Eigenaar • Huisdier beter / geen pijn / gezond • Meedenken over mogelijk goedkopere oplossing
• Niet in geldnood komen • Dier behandelen / helpen
• Behandelingen worden minder snel uitgevoerd ivm
geldproblemen
• Eigenaren zijn mogelijk terughoudend in bezoeken van
dierenarts
Dierenarts • Eventueel ziek dier behandelen • Stellen van goede diagnose en behandelplan
• Eigenaren niet in verdere • De wet kennen en er naar handelen
problemen brengen • Bewust zijn van kosten
• Voldoen aan de wet • Klant te vriend houden (afweging van prijs bijvoorbeeld)
• Financieel rendabel blijebm
2
, THEMA: Persoonlijke en prof. ontwikkeling
HC 3: beroepsoriëntatie
Rol van DA in verschillende beroepsvelden
Rol van DA in de volksgezondheid One-Health concept
Het One Health-concept is een wereldwijde strategie voor meer interdisciplinaire samenwerking en communicatie in
alle aspecten van de gezondheidszorg voor mens, dier en milieu.
• Doel: gezondheidszorg voor de 21e eeuw en daarna vooruit te helpen door het uitbreiden van de
wetenschappelijke kennisbasis en het verbeteren van het medisch onderwijs en de klinische zorg.
Met het One Health-concept wordt bedoeld lokale, nationale en wereldwijde samenwerking om een optimale
gezondheid voor mens, dier en milieu te helpen bereiken. Wanneer de mensen, dieren en het milieu worden
samengevoegd, vormen ze de One Health Triad..
Globalisering van de handel in voedsel, een groeiende wereldbevolking, klimaatverandering en snel veranderende
voedselsystemen hebben een impact op de veiligheid van voedsel. De WHO wil op mondiaal en nationaal niveau het
vermogen vergroten om bedreigingen voor de volksgezondheid die samenhangen met onveilig voedsel te
voorkomen, op te sporen en erop te reageren.
Rol van DA bij voedselveiligheid
Dierenartsen zijn adviserend bij veehouders en dus bij voedselproductie. Ook na de slachting spelen DA’s een rol
door het slachtproces en het slachtmateriaal te beoordelen en toezicht te houden.
Rol van DA bij milieu
Dieren spelen een belangrijke rol in een duurzame samenleving / dieet.
- Dieren zijn een eiwitbron
- Dieren begrazen grond
- Dieren kunnen reststromen weer omzetten naar voedingsstoffen
1. Praktiserend dierenarts
De meeste afgestudeerde studenten (75%) gaan in de praktijk werken. Je hebt in de praktijk niet alleen te
maken met het dier, maar ook met de eigenaar, de maatschappij met hun opinies, collega’s, een overheid
(wetten en regels) en met jezelf als mens en ondernemer.
2. Dierenarts in de veterinaire volksgezondheid
De overheid speelt hierbij een grote rol (volksgezondheid, voedselveiligheid, dierenwelzijn en handel).
Maar ook de consument, de dieren, de eigenaren en de voedselverwerkende industrie spelen een
belangrijke rol.
3. Dierenarts in onderwijs en onderzoek
Dierenartscompetentieprofiel
Alleen kennis en kunde is niet (meer) genoeg als dierenarts. Er zijn zeven competentiedomeinen naar voren
gekomen die belangrijk blijken te zijn:
1) Communicatie
Je hebt veel te maken met mensen. Daarbij komt communicatie nodig: eigenaren, veehouders, activisten,
collega’s, etc.
2) Persoonlijke ontwikkeling
Je moet jezelf op een bepaalde manier ontwikkelen, zodat je de juiste kwaliteiten hebt voor het type werk
wat je wil gaan doen. Bepaalde eigenschappen die belangrijk zijn voor bepaalde beroepen zijn bv/
besluitvaardigheid, standvastig zijn, etc.
3
, 3) Samenwerken
Samenwerken is eigenlijk belangrijk in alle beroepsgroepen.
4) Ondernemen
Wanneer je als praktiserend dierenarts een eigen praktijk wil, moet je weten hoe je moet ondernemen.
5) Veterinaire expertise
Je hebt je kennis en kunde nodig.
6) Volksgezondheid & dierenwelzijn
Je moet je bewust zijn van het dierenwelzijn en volksgezondheid (bv zooönoses).
7) Wetenschappelijke denken en handelen
Je moet als dierenarts bewust zijn van de laatste wetenschap en hier ook naar handelen.
WC 3: De DA als professional
De Dierenarts als professional
De dierenarts is een professional. Een dierenarts heeft specifieke kennis en daarnaast bepaalde rechten om
handelingen te verrichten die andere burger juridisch en moreel niet mogen. Gelijk met die rechten, komen er ook
plichten bij kijken tegenover de eigenaar/ dieren. Als dierenarts heb je een bepaalde verantwoordelijkheid, die deels
afhankelijk is van de beroepskeuze.
Een aantal kenmerken waaraan professionals zijn te herkennen:
• Autonoom kunnen werken
• Gespecialiseerde kennis
• Goede vaardigheden in het beroep
• Hoogwaardige producten
• Hoge morele waarden
• Goede arbeidsmoraal
• Vooroplopen op bepaald terrein
• Goed in intercollegiale verhoudingen
➔ Eerder inspanningsverplichting dan resultaatverplichting
➔ Autonomie en niveau van werken belangrijker dan meetbare productiviteit
◼ Is een DA een professional?
Ja, een DA kan zelfstandig werken, heeft gespecialiseerde kennis en goede vaardigheden in het beroep. Een
aantal zaken verschillen echter per individu, zoals communicatie (collega’s, klant, etc.) en de
arbeidersmoraal.
Samenwerking is essentieel bij het beroep als dierenarts. Communicatie is hiervoor erg belangrijk, zowel intern als
met de klant. Communicatie behoort ook tot één van de zeven domeinen van het beroepscompetetentieprofiel van
de KNMvD. Naast communicatie is ook transparantie belangrijk: de DA laat zien wie hij/zij is en waar de praktijk
voor staat. Hierbij wordt de missie en de visie van de praktijk naar buiten gebracht.
Veranderingen ten aanzien van de DA
• De visie van de maatschappij op professionals is veranderd. Vroeger leverde een academische status
automatisch aanzien op. Men vertrouwde de professional op zijn expertise en kunde. Tegenwoordig is een
academische studie minder bijzonder en neemt het aanzien van een academicus af. Daarnaast is de DA
tegenwoordig niet automatisch meer de expert, doordat eigenaren / betrokkenen zelf informatie inwinnen.
• De positie van dieren in de huidige samenleving is ook veranderd. Het economische dier staat verder van de
maatschappij af, terwijl de huisdieren juist veel meer emotionele waarde hebben. Het welzijn van dieren is
steeds meer een punt van discussie.
4
