Een samenvatting van de colleges en alle literatuur die nodig is om het tentamen van experimentieel en correlationeel onderzoek met een voldoende te behalen. Ik heb zelf een 9,2 voor dit tentamen behaald, en een 9,5 voor het vak.
Samenvatting Experimenteel en Correlationeel
onderzoek
Week 1: Correlaties en maten voor effectgrootte
Verband vorige cursussen:
- Algemeen:
1) Hypothesetoetsing
2) Steekproevenverdeling
3) Maten voor effectgrootte
- Specifiek
1) Scatterplot, covariantie, pearson r (IMT week 7)
2) Standaardscores (IMT week 6)
3) T-verdeling (TS week 4 en 5)
4) X2 en Φ (TS week 3 en 8)
Correlatie ≠ causatie
- Correlatie -> is er samenhang tussen variabele
- Causaliteit -> is er een effect?
o Criteria:
1) Covariantie: variabele moeten samenhangen
2) Directionaliteit: oorzaak gaat vooraf aan gevolg
3) Interne validiteit: alternatieve verklaringen uitgesloten
Scatterplots
> Visualiseert samenhang tussen 2 variabele
- Richting (positief vs. negatief)
- Sterkte (hoe méér punten op 1 (rechte) lijn liggen, hoe sterker het verband)
- Vorm (lineair vs. niet lineair) (homogeen vs. heterogeen)
- Uitbijters (punten die ver van de andere liggen)
Covariantie (sxy)
> Mate waarin 2 variabele variëren
- s xy=
∑ (x i−x )( y i− y )
N−1
o Boven de breuk = kruisproduct
o Howell noemt hem covxy
- Covariantie geeft informatie over de sterkte en richting van de samenhang
- Nadeel: waarde is afhankelijk van meeteenheid -> dus, standaardiseren
Alternatieve correlatiecoëfficiënten
- Meest gebruikt: Pearson (product-moment) correlatiecoëfficiënt r
- Maar er zijn er meer, afhankelijk van meetniveau:
o Kwantitatief + kwantitatief = Pearson r
o Ordinal + ordinal = Spearman’s rho (rs)
o Dichotoom + kwantitatief = Punt-biseriële correlatie (rpb)
o Dichotoom + dichotoom = phi-coëfficiënt (Φ)
Dichotoom = maar twee opties/alternatieve
- Te berekenen met:
o Pearson r procedure
o Specifieke formule (bij Φ)
1
, - Drie factoren die sterkte van correlatie ten onrechte kunnen verhogen of verlagen:
o 1) Restricted range, 2) uitbijters, 3) betrouwbaarheid meetinstrumenten
Pearson r
> Gestandaardiseerde maat die het lineaire verband beschrijft tussen twee kwantitatieve
variabele
- Altijd tussen de -1 en +1
s xy
- r=
sx s y
- r=
∑ zx zy
N−1
- Voordeel: makkelijk te interpreteren, waarde is niet afhankelijk van meeteenheid
- Factoren die Pearson r beïnvloeden:
o Pas op voor:
1) Niet lineaire verbanden
2) Uitbijters
3) Heterogene subgroepen
4) Restriction of range
- Deze r is geen goede schatting van de correlatiecoefficient van de populatie (ρ), om
hiervoor te corrigeren gebruik je de aangepaste correlatiecoëfficiënt raang:
√
2
o r aang = 1− (1−r )(N −1)
N −2
Spearman’s rho (rs)
> Samenhang tussen 2 ordinale/gerangorde variabele
- Scores omzetten in rangnummers
- Dan: gebruik Pearson correlatieformule op de rangnummers om rs te berekenen
- Gemiddelde en standaard deviatie voor rangscores:
N +1
o x r=
2
√
o sr = N (N + 1)
12
- Rs is robuuste variant van Pearson r bij uitbijters en/of zwakke lineairiteit
- Spearman’s rho is niet gevoelig voor uitbijters
Punt-biseriële correlatie (rpb)
> Samenhang dichotome en kwantitatieve variabele
- Gebruik Pearson correlatieformule om rpb te berekenen
- Rpb=r
- Relatie rpb en independent t-test
√
2
o r pb= 2 t
t + df
o t is hier verkregen uit de t test voor verschil tussen gemiddelden, df=N1+N2-2
- Correlatie hangt af van wijze waarin 0 en 1 zijn toegewezen aan groepen
- Verband niet meer omschrijven als positief of negatief, maar aan de hand van het
verschil in gemiddeldes.
, - Gebruikt Pearson correlatieformule om Φ te berekenen
o Φ=r
- NB correlatie hangt af van wijze waarin 0 en 1 zijn toegewezen aan groepen (we
kijken dus niet echt of Φ + of – is)
- Berekenen:
o
Significantietoetsing van r
- r, rs, rpb en Φ zeggen iets over samenhang steekproef
- Wat zeggen ze over correlatie in populatie (ρ)?
- Uitgangspunt: er is geen correlatie:
o H0: ρ=0 (ρ = rho = populatiecorrelatie)
o Ha: ρ≠0 óf Ha: ρ>0 óf Ha: ρ<0
- T-toets voor het toetsen van de significantie van r:
r √ N −2
o t=
√1−r 2
o Met df = N-2
o r in de formule kan staan voor r, rs, rpb of Φ
Correlatie en significantie
- Statistische significantie hangt af van N, r en 𝛼
- Resultaat
o Significantie van lage correlaties in grote steekproeven
o Niet-significantie van hoge correlaties in kleine steekproeven
- Dus: alleen significantietoetsing is te beperkt
Maten voor effectgrootte
> reffect = r, rs, rpb en Φ
- Nadeel: moeilijk te interpreteren
- Oplossing: kwadrateren
o r2
Coëfficiënt of determination (COD)
Proportie verklaarde variantie (VAF)
o Voordeel: r2’s vergelijken
o Kritiek
Moeilijk te interpreteren
Geen informatie over richting
Kleine waarde r -> r2 nog kleiner
VAF soms niet terug te brengen tot correlatie
Vuistregels effectgrootte (Cohen):
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper martinespaapen84. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
