Samenvatting
Samenvatting SWK5: Filosofie
Volledige samenvatting van SWK5 Filosofie
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 12 pagina's
Voorbeeld 2 van de 12 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting SWK5: FilosofieHoorcollege 1 en 2: Epicurus
Wereldbeeld = Wereldbeeld is het algemene idee dat de mensen hebben over de wereld. Het
betreft het geheel aan op- en misvattingen over het eigen bestaan van de mens en van de
wereld.
Mensbeeld = Een mensbeeld is een doordachte en samenhangende voorstelling van wat het
betekent mens te zijn. Mensbeelden zijn verbonden met filosofische, levensbeschouwelijke of
religieuze overtuigingen. Mensbeelden worden ook gebruikt om historische perioden te
typeren.
Ethiek = Ethiek is een wetenschap waarbij wordt geprobeerd om bepaalde handelingen als
goed of fout te kwalificeren. Daarnaast wordt er gekeken naar de beweegredenen van
bepaalde handelingen.
Volgens Epicurus was angst de grootste spelbederver van het menselijke streven naar geluk.
Het allerbelangrijkste in zijn werk vindt hij dan ook het doorgronden van de aard van de
werkelijkheid om de mens van zijn angsten te bevrijden. Om van je angsten af te komen is
natuurwetenschap de beste manier, zo leer je namelijk onderscheid maken tussen reële en on-
reële angsten. Dan leer je het verschil tussen waar je echt bang voor kan zijn en waarvoor niet.
Wereldbeeld Epicurus:
1. De wereld is niet geschapen door een god. De goden spelen geen rol in deze wereld.
Er is geen besturende macht. Het heelal is een toevallige, tijdelijke ordening.
2. Alles bestaat uit atomen, ook de ziel. Bij de dood vallen lichaam en ziel uiteen.
3. Aristoteles wil dat mensen niet meer bang zijn om te sterven omdat er na de dood
volgens hem niks is. Zonder angst zal men gelukkiger zijn.
4. Geen god, geen noodlot, geen voorzienigheid
Keerzijde: we leven in een wereld die zich niets van ons aantrekt. De kosmos is er
niet voor ons en is doelloos.
Mensbeeld & ethiek Epicurus:
1. Zijn fysische wereldbeeld werkt door in zijn ethiek
Binnen een eindig bestaan in een werkelijkheid die geen ‘natuurlijke woning’ is,
een eigen beperkte orde scheppen, waarin we ons even thuis kunnen voelen.
2. Zijn ethiek wordt hedonistisch genoemd
Lust of genot als criterium voor het handelen
Onze gevoelens van lust en onlust/pijn zijn onbetwijfelbaar
Maar: omdat ons lichaam steeds meer wil, hebben we ons verstand nodig om de juiste
afweging te maken.
‘Hedonistische calculus’:
Voor- en nadelen van een genotservaring afwegen
Het genot op kortere en langere termijn tegen elkaar afwegen
Doel: gevoel van welbevinden dat voortkomt uit de afwezigheid van pijn, gemis en
behoefte
De afwezigheid van onlust (het bevredigd zijn van onze behoeften) is de hoogste
gradatie van lust
, Genot is goed. Maar: niet iedere lust is verkieslijk en niet iedere pijn dient altijd
vermeden te worden
Zelfredzaamheid:
We moeten slechts de behoeften toelaten waarvan we de bevrediging in onze
macht hebben en veel behoeften zijn ingebeelde behoeften
Drie soorten verlangens:
1. Natuurlijke en noodzakelijke genoegens
Houden het leven in stand (eten, drinken, slapen, bescherming tegen de kou)
Nastreven: altijd
Ligt het meest binnen onze macht
2. Natuurlijk en niet-noodzakelijke genoegens
Het overbodige (beter eten en drinken). Zonder moeite te krijgen? Geen probleem.
Zo niet, ook geen probleem.
3. Niet-natuurlijke en niet-noodzakelijke genoegens
Resultaat van een ongegronde mening. Bepaald door publieke opinie (luxe,
rijkdom en status)
Nastreven: nooit!
Luxe verlangens (de waarde voorstellingen die we eraan verbinden) kennen geen
genoeg, veroorzaken onbeheersbare lustgevoelens
Bron van competitie, onrust en angst
Genot is het levensdoel, maar van te veel komt onrust en onlust.
Zelfredzaamheid en gemoedsrust zijn de twee belangrijkste factoren voor geluk volgens
Epicurus. Dat zorgt voor geestelijk genot en maakt je vrij van je angsten.
Voorkeur voor geestelijke genoegens: die liggen meer in de macht van het denken.
Het viervoudig medicijn:
1. Wees niet bang voor goden, ze doen niks
2. Wees niet bang voor de dood, want als de dood er is zijn wij er niet en als wij er zijn is
de dood er niet.
3. Genot is makkelijk te bereiken.
4. Pijn is makkelijk te negeren of te vermijden, want als het aanhoudt hoeft het ons geluk
niet in de weg te staan. Pijn te lijf gaan door er lustgevoelens tegenover te stellen
(bijvoorbeeld aangename herinneringen)
Nietzsche vs Epicurus:
Epicurus vindt dat je gelukkig kan zijn met een glas water. Nietzsche zegt dat men juist pas
gelukkig kan zijn als hij steeds beter en meer wil.
Volgens Epicurus is de buitenwereld onoverzichtelijk en gevaarlijk, vandaar de 3
belangrijkste kringen:
1. Vrienden (nodig om gelukkig te zijn)
2. Samenleving/maatschappij (we zijn afhankelijk van elkaar)
3. Vijanden (vermijden)
Hoorcollege 3: Stoïcijnen
Denken met stoïcijnen:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper aniekmiddelburg. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 73918 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen