Homeostase
Homeostase is het in stand houden van het interne milieu door middel van communicatie.
Communicatie
Om homeostase te handhaven is communicatie nodig van elke cel in het lichaam met zijn buurcellen
en met cellen en weefsels verder weg in het lichaam. Het grootste deel van deze communicatie vindt
plaats door middel van chemische signaalstoffen. Elke cel ‘praat’ voortdurend met zijn buurcellen
door chemische stoffen aan de extracellulaire vloeistof af te geven. Deze chemische stoffen vertellen
de cel op elk willekeurig moment wat de buurcellen aan het doen zijn. Het resultaat is dat de functies
van weefsels op plaatselijk niveau worden gecoördineerd. Dit zorgt voor communicatie op lange
termijn. De communicatie tussen cellen over grotere afstanden wordt door het endocriene stelsel en
het zenuwstelsel gecoördineerd. Specifieke ‘berichten’ van het zenuwstelsel worden van de ene
plaats naar de andere gebracht, dit zorgt voor communicatie op korte termijn. Het zenuwstelsel en
het endocriene stelsel zijn samen gecoördineerd.
Endocriene communicatie
Voor veel levensprocessen is een langdurige communicatie tussen de cellen nodig. Dit type
regulering wordt verzorgd door het endocriene stelsel dat gebruikt maakt van chemische
signaalstoffen, hormonen, om informatie en instructies tussen cellen onderling te geven. Elk
hormoon dat aan het bloed wordt afgegeven en door het bloed wordt vervoerd, heeft specifieke
doelcellen die op het hormoon reageren. Deze doelcellen bevatten de receptoren die nodig zijn om
de hormonale berichten te binden en te lezen wanneer ze aankomen. Op elk willekeurig moment kan
elke afzonderlijke cel slechts op enkele van de aanwezige hormonen reageren. Omdat doelcellen zich
overal in het lichaam kunnen bevinden kan de stofwisseling van verschillende weefsels en organen
tegelijkertijd door één enkel hormoon worden gewijzigd. Het duurt soms enige tijd voordat de
effecten beginnen. Doordat hormonen een langdurig effect hebben, zijn hormonen van nut bij het
coördineren van de activiteit van cellen, weefsels en organen gedurende langere tijd. Hormonen in
het bloed houden bijvoorbeeld het watergehalte van het lichaam en de concentraties van mineralen
en organische voedingsstoffen binnen de normale grenzen.
Terwijl het effect van een bepaald hormoon nog voortduurt kan een cel additionele instructies van
andere hormonen ontvangen. Het resultaat is een verdere modificatie van de celactiviteit.
Geleidelijke veranderingen van de hoeveelheid en de aard van de hormonen in de
lichaamsvloeistoffen kunnen leiden tot complexe veranderingen van de structuur van het lichaam en
de fysiologische vermogens. De werking van het zenuw- en endocriene stelsel zijn vergelijkbaar als ze
in detail worden bestudeerd:
- De werking van beide systemen berust op de afgifte van chemische stoffen die zich binden
aan specifieke receptoren op doelcellen.
- Beide stelsel hebben verschillende chemische signaalstoffen gemeenschappelijk:
noradrenaline en adrenaline worden bijvoorbeeld hormonen genoemd als ze aan het bloed
worden afgegeven, en neurotransmitters als ze bij een synaps worden afgegeven.
- Beide stelsels worden voornamelijk via negatieve terugkoppeling gereguleerd.
- Beide stelsel coördineren en reguleren de activiteit van andere cellen, weefsels, organen en
stelsels en handhaven de homeostase.
, Het endocriene stelsel
Endocriene cellen zijn de cellen die
klierproducten aan de extracellulaire
vloeistof afgeven. Dit onderscheidt deze
cellen van exocriene cellen, die het
klierproduct op een epitheeloppervlak
afgeven. We definiëren hormonen als
chemische signaalstoffen die in het ene
weefsel worden afgegeven en door de
bloedstroom naar doelcellen in andere
weefsels worden vervoerd. Doelcellen
zijn cellen die op een specifiek hormoon
reageren door middel van een
hormoonreceptor. Een
hormoonreceptor is een eiwit in een
celmembraan, cytoplasma of celkern
waaraan bepaald hormoon zich bindt
om de werking op een doelcel in gang te
zetten.
De structuur van hormonen
Op basis van de chemische structuur van hormonen kunnen ze in drie groepen verdeeld worden:
1. Aminozuurderivaten
Deze hormonen zijn betrekkelijk kleine moleculen die op de bouw van aminozuren lijken.
Voorbeelden: adrenaline, schildklierhormoon.
2. Peptidehormonen
Deze bestaan uit ketens van aminozuren. Deze moleculen lopen uiteen van korte polypeptiden, tot
kleine eiwitten. Dit is de grootste groep hormonen die alle hormonen van de hypothalamus, de
hypofyse, hart, nieren, thymus, het spijsverteringskanaal en de pancreas omvat. Voorbeelden:
insuline, ADH.
3. Vetderivaten
Er zijn twee groepen op basis van vetten steroïden en eicosanoïden. Voorbeelden: steroïden zoals
testosteron.
Steroïdhormonen zijn vetten die afgeleid zijn van cholesterol. Steroïdhormonen worden afgegeven
door de voorplantingsorganen en de bijnieren. Ze zijn onoplosbaar in water, daarom worden ze in
het bloed aan specifieke transporteiwitten gebonden.
Eicosanoïden zijn verbindingen op basis van vetzuren, afgeleid van het vetzuur arachidonzuur, een
vetzuur met twintig koolstofatomen. Eicosanoïden, waartoe prostaglandinen behoren, coördineren
plaatselijke cel activiteiten en zijn van invloed op enzymatische processen in extracellulaire
vloeistoffen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper juliewei. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.