Tractus digestivus van mond tot
kont
Pathologie – 10/9/2021
Aandoeningen van het tractus digestivus
Kunnen verdeeld worden in:
- Naar locatie
- Naar verloop
- Acuut en chronisch
- Ontstekingen
Het maagdarmstelsel bestaat uit:
- Buisvormige structuren met glad spierweefsel, slijmvliezen en veel zenuwcellen. Er is een goede
doorbloeding. Deze buizen dienen voor transport.
- Vertering door chemische en enzymatische processen. Er vindt resorptie, uitscheiding en transport
plaats.
- Stukje milieu exterieur dat geïnternaliseerd is. Hierbij is risico op infectie.
Pathologie mond slokdarm
Stomatitis
Stoma is de Latijnse benaming voor mond en/of uitmonding.
Stomatitis is een schimmelinfectie veroorzaakt door candida in de mond. Deze infectie veroorzaakt spruw,
dit zijn kleine witte plekjes in de keel soms zijn deze rood. Verder veroorzaakt dit pijn in de mond en keel,
pijn met eten en slikken en rood en wit beslag in de keelholte.
Candida komt commensaal (onschadelijke gast-organisme) voor bij een verminderde weerstand en infectie.
Dit zijn opportunisten (zien de kans als de weerstand minder is om de infectie te laten toe te slaan). Het
komt vooral voor bij patiënten met een verminderde afweer, zoals bij gebruik van prednison, corticoïden,
langdurig antibiotica gebruik, chemotherapie en bij HIV.
De behandeling bestaat uit antimycotica (antischimmel middelen).
Er kunnen ook andere infecties door virussen (aften) of bacterieel (keelamandelen) zijn. Ook zijn er non-
infectieus op basis van chemisch, toxische verbinden of wel reflux.
(Reflux) oesophagitis
Dit zijn slikproblemen met retrosternale pijnen (zuurbranden en pyrosis). Sommige mensen verwarren het
met een hartaandoening. Er zijn ontstekingsverschijnselen aanwezig bij het slijmvlies en beschadigingen
door ulcera. Het kan ontstaan door een infectie zoals bij stomatitis maar ook vooral door ontstekingen door
reflux maagzuur.
Het kan houdingsafhankelijk zijn, door bijvoorbeeld te bukken
en/of plat liggen. De diagnostiek bestaat uit een röngtenfoto
of een scopie. De behandeling bestaat uit een deel preventie
door de houding aan te passen zonder de buikdruk te
verhogen. De behandeling bestaat ook uit antacida
, (zuurremmers) en eventueel Helicobacter te bestrijden. Ook kan afvallen een optie zijn, om de buikdruk te
verlagen.
Een ontsteking (oesophagitis) kan een maligniteit maskeren.
De reflux ontstaat door het slecht functioneren van de maagingang (cardia) en een hernia hiatus oesofagi
(maagbreuk). Er kan geopereerd wordt door de druk in de maag lager te maken, door de opening te
verkleinen door de maag om te vouwen. Deze operatie heet Fundiplicatie volgens Nissen.
Pathologie maag dunne darm
Gastritis
Deze ontsteking van de maag kan steriel of niet-steriel zijn. De symptomen bestaan uit stekende krampende
bovenbuik pijn voor de maaltijd, eventueel uitgelokt door scherp/gekruid eten, misselijk, eetlust
vermindering en bloed braken.
De oorzaak kan chemisch (steriel) veroorzaakt zijn door alcohol, medicijnen, NSAID’s. En door infecties (niet-
steriel) verschillende bacteriën, vaak Helicobacter Pylori.
Ulcus ventriculi en doudeni
Een ulcus ventriculi (in de maag) of ulcus duodeni (in de duodenum) is
vaak een infectie door Helicobacter Pylori in combinatie met zuur.
Hierbij is het slijmvlies ontstoken en is er letsel, “krater”-vormig letsel
en eventueel perforatie. Vanuit de ulcus kan een bloeding ontstaan, dit
kan melaena en anemie als gevolg hebben. Ook de eetlust kan
verminderen waardoor er gewichtsverlies ontstaan.
Bij een ulcus ventriculi is er risico dat het op basis van een maligniteit is.
De symptomen zijn vergelijkbaar met gastritis zoals maagpijn,
eetlustverlies, misselijk, bloed braken, melaena. Bij een ulcus ventriculi
is er pijn bij de maaltijd. Bij een ulcus duodeni is er hongerpijn. De
diagnostiek bestaat uit een gastroscopie, röngtenfoto van de maag,
Helicobacter aantoonbaar met een microscopie biopt, ademanalyse en
een kweek. De behandeling bestaat uit door Helicobacter eradicatie
(uitroeien), combinatie van zuurblokker (omeprazol/pantroprazol en 2
antibiotica).
Maagcarcinoom
De symptomatologie van een maagcarcinoom is vergelijkbaar met gastritis en ulcus. Vermagering en
bloedingen zijn alarmsymptomen. Eiwitrijke voeding zoals vlees wordt slecht verdragen, dit heet horror
carnis. Overgeven door een afsluiting door een tumor is met name bij een cardia antrum/pylorus carcinoom.
Bij een fundus of een corpus carcinoom moet er sprake zijn van een grote tumor, dus een slechte prognose.
De diagnostiek bestaat uit een scopie en biopsie, beeldvorming kan ook maar alleen een biopt bewijst
maligniteit. De behandeling bestaat uit een gastrectomie, partieel of totaal. Er kan gekozen worden voor een
combinatie van chemotherapie en/of bestraling. De prognose is slecht omdat de tumor vaak al is
gemetastaseerd, 10-20% overleving kans. Na de gastrectomie is herstel van continuïteit nodig, de slokdarm
wordt met de duodenum verbinden. Eventueel kan later een maagreconstructie in verband met een
opslagfunctie met behulp van een stuk colon.