Pathogenen zijn ziekteverwekkers:
● Bacterie
● Schimmel
● Dier
● Virus
Virus:
Wordt niet gezien als organisme want kan zichzelf niet voortplanten.
● is een eiwitmantel met daarin RNA/DNA
● virus hecht zich aan de receptor van een gastheercel
● DNA/RNA wordt afgelezen en de virussen vermenigvuldigen zich in de cel.
(virusinfectie)
● De gastcel gaat dood of beschadigd. (door de afgifte van eiwitverterende enzymen)
of (de geïnfecteerde cellen toxinen laten produceren)
We hebben de
Externe afweer:
● mechanische afweer: huid, slijmvliezen
● chemische afweer: zoutzuur maagsap, pH huid
huid:
Hoornlaag: beschermt tegen beschadiging, uitdroging, infectie
Kiemlaag: levende epitheelcellen en melanocyten (produceren melanine, geeft de huid kleur
en beschermt tegen UV straling)
paragraaf 2:
Aangeboren afweer (snelle eerste afweer tegen infectie)
Fagocyten (witte bloedcellen)
Vallen ziekteverwekkers direct aan. Gebruiken receptoren om pathogenen te detecteren.
2 typen fagocyten: (kunnen de wand van een haarvat passeren)
● granulocyten: reageren snel op binnendringende ziekteverwekkers en maken deze
binnen enkele minuten na binnenkomst onschadelijk door ze te fagocyteren.
Lysosomen smelten samen met het blaasje waarin de bacterie is ingesloten.
Enzymen uit de lysosomen doden vervolgens de bacterie.
● monocyten: Worden gemaakt in het beenmerg en daarna wordt een deel
opgeslagen in de milt en een ander deel gaat door de bloedbaan naar weefsels.
------------->
Monocyten vormen: ( in aangeboren en verworven afweer)
● macrofagen: verplaatsen zich door het hele lichaam en kunnen (in tegenstelling tot
granulocyten) meerdere ziektewekkers vernietigen.
Kunnen koorts veroorzaken. Wanneer ze reageren op een ziekteverwekker scheiden
ze cytokinen af die verhogen de lichaamstemperatuur. Cytokinen zijn mediatoren
(eiwitten met regulerende functie).
, ● dendritische cellen: bevinden zich op plaatsen waar ziekteverwekkers kunnen
binnendringen.
Herkennen allemaal ziekteverwekkers door antigenen. Een antigeen is een molecuul dat
het immuunsysteem kan activeren. Als een ziekteverwekker het lichaam binnendringt wordt
hij herkend aan zijn antigenen. De macrofaag fagocyteert de ziekteverwekker, waarna de
antigenen zich binden aan receptoren in het cytoplasma van de macrofaag. De receptoren
met antigenen van de ziekteverwekker worden naar de buitenkant van het celmembraan van
de macrofaag getransporteerd. Daardoor verandert deze in een antigeen-presenterende
cel.
De afweer kan tijdelijk worden versterkt door antibiotica. Een antibioticum is een medicijn
dat bacteriële infecties bestrijdt. Werkt niet tegen virussen. Bacteriën kunnen er ongevoelig
voor worden.
Fagocyten reageren snel op binnengedrongen ziekteverwekkers maar omdat bacteriën en
virussen zich zo snel vermeerderen zijn er vaak niet genoeg fagocyten. Daarvoor hebben ze
hulp nodig van het tweede afweersysteem: de verworven afweer.
De verworven afweer:
het deel van je immuunsysteem dat je gedurende je leven ontwikkelt. Het is gericht op 1
ziekteverwekker en komt alleen bij gewervelde dieren voor.
Belangrijke organen:
beenmerg
de thymus
de milt
de lymfeknopen
Deze 4 samen: lymfoïde organen.
Functie:
- opslag en transport witte bloedcellen
In het rode beenmerg ontstaan uit stamcellen verschillende typen bloedcellen Fagocyten
(aangeboren afweer) en lymfocyten (verworven afweer).
Lymfocyten (verworven afweer)
Na de eerste afweerreactie worden de lymfocyten actief gemaakt.
Lymfocyten kunnen zich verplaatsen nadat ze gemaakt zijn in het rode beenmerg:
- Thymus: hier krijg je T-lymfocyten
- Blijven in beenmerg: B-lymfocyten
Elk lymfocyt bevat een type receptoreiwit -> bindt specifiek met het antigeen van 1 type
ziekteverwekker.
T-lymfocyten waarvan de antigeen-specifieke receptor bindt met een lichaamseigen eiwit
worden afgebroken. De rijpingsproces vindt plaats in de thymus en voorkomt dat
lichaamseigen cellen worden vernietigd.
Antigeen-presenterende cellen (apc) gaan in de lymfoïde organen op zoek naar de T- en
B-lymfocyt met een receptor die exact past op het antigeen van de ziekteverwekker. Tijdens
deze zoektocht blijf je ziek.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lindevanspijk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.