2021 – 2022 Foundations of Social Science & Public
Administration
Hoorcollege 1: What’s the difference? Philosophy of science and the Seperation between
science and non-science + H2&H3, artikel Boghossian & artikel Yellin
Overzicht Hoorcollege
- Filosofie van (sociale) wetenschap (en bestuurskunde)
o Wat is het?
o Waarom bestuderen we het?
- Connectie met andere vakken
- Thema topics en structuur van het vak
- Moderne wetenschap en de moderne (administratieve) staat
Generale vraag van dit vak
- Wat maakt verschillende onderdelen van kennis
wetenschap? En wat onderscheidt ze van non-science?
Wat is de filosofie van science?
- Er zijn drie hoofddisciplines
o Ontologie (ontos = being)
§ Waar is de (social) wereld van gemaakt?
o Epistemologie (episteme = true/scientific knowledge)
§ Wat constitutues waar/scientific/sound kennis?
o Methodologie (methodos = road, path, track)
§ Wat zijn de wegen om echte/ware kennis aan te nemen over de sociale wereld?
Waarom FSSPA?
- Persoonlijke redenen
- Professionele redenen
- Algemene reden
o ‘General reasoning skill’
§ As robots take over routine jobs, we will need people who can think creatively,
imaginatively, logically and laterally. Acquiring a narrow skillset of the kind society
increasingly demands will, in fact, leave students not equipped for the future, but
vulnerable to it.
Thema van het vak
- De epistemologie van sociale wetenschappen (met een
focus op bestuurskunde): wat geldt als scientific kennis
(over de sociale wereld)?
- Het probleem van de scheiding tussen science en non
science
o = epistemologie = het zoeken naar een oplossing
voor probleem van scheiding
§ Andere termen voor scheiding zijn
delimitation (Dilthey) of demarcation (Popper)
Topics van het vak
- Exploratie van verschillende oplossingen voor/kritieken van het probleem van scheiding
o Verschillende oplossingen: positivisme, Interpretivisme, kritieke rationalisme,
conventionalisme
, § Probeert een passende oplossing te vinden voor de scheiding van science en non-
science
o Kritieken van het probleem van scheiding: pragmatisme, postmodernisme, epistemologisch
anarchisme
De oorsprong van het separation probleem
1. De Wetenschappelijke Revolutie (16e en 17e eeuw)
- In de 16e & 17e eeuw kwamen er nieuwe fundamenten voor de wetenschap
- Voor 17e eeuw de hoofdvraag in filosofie was niet een vraag die te doen had met science, het
hoofdonderwerp was religie en God.
o Om wetenschappelijke vraagstukken op te lossen, werd teruggevallen op de Bijbel.
- Aan het einde van de 16e eeuw en het begin van de 17e eeuw ontstond een nieuwe gedachtegang
over de fundatie van het bestaan van science
o Wat is kennis? Wat is waar? Wat geldt als geldige scientific redenering?
o Wat zijn de foundations van scientific kennis? En hoe zit de separation tussen deze?
o De basis van hoe we naar de wereld kijken wordt uitgebreid: zon centrum universum
- Er werden ook allemaal nieuwe science uitvindingen gedaan en hoe deze uitgelegd konden worden,
mede doordat de wereld ook veranderde.
- Francis Bacon (1561-1626) was een van de grondlegger hiervan – publicatie boek 1620
o Het boek heet een Nieuwe Scientific Methode (Novum Organum Scientiarium), bedoeld als
vervanging voor Aristoteles “Organon”.
§ Science onderscheiden van non-science, hierdoor konden andere wetenschappers
vormen van kennis die non-science zijn weglaten.
§ Het biedt een basis voor de scheiding science – non-science, het helpt om te groeien
in de kennis van wetenschap en om alles bij een te brengen.
§ Methode is niet langer gebaseerd op geloof, de theologische canon en het kerkelijke
gezag, maar op observaties en experimenten.
o “Het is tevergeefs om enige grote vooruitgang in de wetenschappen te verwachten door
nieuwe zaken op oude te overdrijven of te enten. Er moet een vernieuwing worden
gevonden vanaf de grondvesten, als we niet voor altijd in een cirkel willen draaien en slechts
een kleine en verachtelijke vooruitgang boeken”
o Positief: een fundatie van een methode voor de groei van scientific kennis à kennis
gebaseerd op ervaringen en gevolgtrekkingen
§ Hij wil identificeren wat geldt als geldige kennis
§ Alleen een nieuwe methode is een goede remedie voor het afweren en wegruimen
van de idols. De onderzoeker zou veel mogelijk empirische data moeten verzamelen
om zo theorieën te kunnen formuleren.
o Negatief: een kritiek op vooropgezette ideeën = idol
§ Iets wat je bewondert, maar het maakt je leven minder positief dan het anders is
§ Idols of the tribe
• Dit heeft betrekking op algemene neigingen die we allemaal hebben en delen
en die hierdoor menselijk zijn. We willen structuren zien en we denken dat de
natuur intenties heeft voor ons.
• Iedereen maakt fouten, dat is menselijk, maar zorgt ook voor vroegtijdige
conclusies.
• Er is een plan out there voor alles en iedereen
• Maar dit is een verkeerde redenering, we moeten kritischer kijken
§ Idols of the cave
• Dit heeft betrekking op onze opvoeding, onze omgeving en op mensen met
wie we omgaan: individuele errors.
• Hoe iedereen anders naar iets kijkt, maar extremen dient men te ontwijken.
§ Idols of the market
, • Dit heeft betrekking op hoe we spreken en hoe we dingen interpreteren in
verschillende talen en hoe we dus een realiteit creëren die niet bestaat.
o Er zijn woorden die niet kunnen worden gelinkt aan de realiteit.
§ Idols of the theatre
• Vooropgezette ideeën die komen vanuit onze koppigheid om vast te houden
aan sommige personen, dingen en/of theorieën
o Geaccepteerde dogma’s en oude methoden
o Kepler (heliocentrische kijk), Galilei (telescoop) en Newton (zwaartekracht) volgden allemaal
de methode van Bacon.
o Het tweede karakteristieke punt is de universal mechanics: het universum volgt
mechanische principes, welke beschreven worden in precieze wiskundige termen.
2. De Verlichting (18e eeuw)
- In de 18e eeuw werden de ideeën van Bacon verder doorgezet door Franse filosofen en daarmee
ontstond de Encyclopedie met alle kennis die we hebben over de wereld.
o Alle kennis is gebaseerd op empirische observaties en dat alle kennis moet georganiseerd
worden door mensen door wetten op te stellen.
Demarcatieprobleem (separation problem)
- Hoe kunnen we wetenschap scheiden van niet-wetenschap?
o Wetenschap is iets wat los staat van onze meningen, je begint bij iets en de wetenschap
ontwikkelt zich naar iets groters en het zegt iets over de waarheid.
Een reeks debatten over de waarheid
- Meningsverschillen tussen verschillende epistemologische theorieën van science kunnen worden
begrepen aan de hand van de onderliggende theorie van waarheid.
o Meningsverschil over wat waarheid is en hier kwamen de volgende theorieën uit.
- Vier theorieën van waarheid
o De Correspondence theorie van waarheid
§ Criteria van waarheid: een geloof/theorie is waar als het correspondeert met de
feiten, dus het spiegelt de waarheid daarbuiten
§ The picture theory of truth = echte geloven/theorieën hebben een voorstelling bij
mensen of een geprente foto in hun hoofd hoe het gerepresenteerd is in de
werkelijkheid
• Bijvoorbeeld dagelijks populaire concepten, positivisme
o De Coherence theorie van waarheid
§ Criteria van waarheid: een geloof/theorie is waar als het past in een systeem van
geloven/theorieën in een niet-tegensprekende manier, dus het accepteren van de
waarheid van iets maakt het systeem niet tegensprekend.
§ The web theory of truth: echte geloven/theorieën passen in een zelfvoorzienend
web
• Bijvoorbeeld Interpretivisme, conventionalisme
o De Pragmatist theorie van waarheid
§ Criteria van waarheid: een geloof/theorie is waar als het een positief praktisch
verschil maakt in ons leven (persoonlijk en sociaal)
§ The tool-box theory of truth: het is waar, want het werkt
• Bijvoorbeeld scientific uitoefening, pragmatistisch epistemologie
o De No-truth theorie van waarheid
§ Criteria van waarheid: geen
• Waarheid is wat iemand als waar bestempeld
§ Bijvoorbeeld postmodernisme, epistemologisch relativisme, voornamelijk
epistemologisch anarchisme
