Leerboek ethiek in de gezondheidszorg
Hoofdstuk 5. Doelen van gezondheidszorg.
5.1 Doelen ter discussie:
De laatste jaren is er meer discussie over doelen van gezondheidszorg. Dit hangt samen met 3 ontwikkelingen:
Schaarste: De omvang van de gezondheidszorg is enorm gegroeid en de uigavan zijn gestegen. Er moeten
dus keuzes worden gemaakt. Schaarste is er ook in personeel.
Medicalisering: Toenemende medisch-technische mogelijkheden en een uitdijend zorgstelsel hebben
ervoor gezorgd dat de gezondheidszorg een grote positie inneemt in de samenleving. Dit is niet alleen
positief want kan ook ziekte oproepen en mensen afhankelijk maken.
Gezondheidscultus: De gezondheidszorg leidt tot een andere beeldvorming met betrekking tot leven en
gezondheid. Door de vele mogelijkheden etc. denkt men dat vele problemen met geneeskunde zijn op te
lossen.
Een afweging en bepaling van de doelen van de gezondheidszorg is een groot thema voor de medische ethiek.
Er ontstaat een grote druk als iets in de praktijk gedaan kan worden. Er moet dan toepassing volgen.
Door steeds de vraag te stellen naar de doeleinden van gezondheidszorg blijft de blik gericht op datgene
wat de moeite waard is om te doen en dus nagestreefd zou moeten worden.
5.2 Medicalisering en gezondheidscultus:
De geneeskunde neemt de plaats en functie in van de traditinelere instituties godsdienst en recht.
Er is een uitbreiding van medisch toezicht over steeds meer aspecten van het dagelijks leven.
Door verschillende moderne verschijnselen van een medische optiek te bepalen probeert de moderne
samenleving deze beheersbaar te maken. Er is dus een proces van medicalisering gaande.
Door medicalisering worden maatschappelijke problemen volgens Zola omgevormd in
individuele problemen. Een medische benadering lokaliseert de kwaal en dat het probleem
sociale dimensies heeft, raakt uit het zicht.
o Ook worden morele vragen buitengesloten. Iets wordt gezien als ziek en is ‘ongewenst’
en of bepaald gedrag of een conditie moet worden aangepakt wordt niet gevraagd.
Voor Illich is medicalisering een kwestie van macht. De uitbreiding van de gezondheidszorg
maakt mensen steeds machtelozer want het ontneemt men het eigen genezingsvermogen.
Men vindt gezondheid tegenwoordig erg belangrijk. Echter weten we niet precies wat het is en wat het inhoudt.
Gezondheid is een projectiescherm waarop moderne mensen hun verwachtingen en verlangens
afbeelden. Het is een algemeen begrip dus iedereen kan erin onderbrengen wat hij het belangrijkst vindt.
In de ontwikkelingen in de gezondheidszorg zijn twee processen te onderscheiden:
Steeds meer zaken vallen onder de oordeelsbevoegdheid van artsen: De macht van medische
professie breidt zich uit naar sectoren van het maatschappelijk leven en het individu.
Een steeds groter deel van het menselijk bestaan wordt beschreven in termen van gezondheid
en ziekte.
De processen hangen met elkaar samen en het tweede wordt ook aangeduid als sanisering/healthism.
Met dit onderscheid zijn ethische vragen duidelijker te rubriceren.
De medicalisering richt zich tegenwoordig vooral op de toegenomen commercialisering van zorg.
Financiële belangen zijn een steeds grotere rol gaan spelen en winst maken rekent zwaarder dan de
belangen van de patiënt.
Bij disease mongering worden de grenzen van wat normaal en hanteerbaar is langzaam verschoven,
zodat meer en meer dimensies van het bestaan als problematisch en ziek kunnen worden beschouwd.
5.3 Soorten doelen:
Bij het vaststellen van de doelen van de gezondheidszorg doet zich een paradox voor.
Het ligt voor de hand te bepalen wat het is door te verwijzen van de doeleinden. Dit zijn er vijf:
Behoud van gezondheid.
Herstel van gezondheid.
Verzorging.
Verpleging.
Verlichting van lijden.
Als een activiteit niet op een van deze doeleinden is gericht valt het niet tot de gezondheidszorg.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper melikaseinen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.