Samenvatting

Samenvatting Diagnostiek naar Behandeling II: hoorcolleges + alle literatuur

2 keer verkocht

Instelling
Universiteit Van Amsterdam (UvA)

Boek
Inleiding tot de gedragstherapie

Uitgebreide samenvatting voor de module van diagnostiek naar behandeling II. De samenvatting bestaat uit de aantekeningen van de hoorcolleges en de werkcolleges. Alle artikelen en de hoofdstukken uit het boek zijn samengevat.

[Meer zien]

Voorbeeld 4 van de 86 pagina's

Bekijk voorbeeld

Heel boek samengevat? Nee
Wat is er van het boek samengevat? De tentamenstof
Geupload op 23 december 2021
Aantal pagina's 86
Geschreven in 2021/2022
Type Samenvatting

Volgen

LisanneStroot Lid sinds 6 jaar 42 documenten verkocht

€4,79

In winkelwagen

Opslaan

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

Week 1
Literatuur
Hoofdstuk 6; De empirische cyclus
Elke gedragstherapeut brengt zijn persoonlijkheid, specifieke vooropleiding, interesses, expertise
ervaringen mee in de therapie - > verschil in stijl en werkwijze van afzonderlijke gedragstherapeuten.
 De werksetting bepaalt het verloop van de behandeling; die is altijd weer anders
 Patiënten verschillen in veelheid aan kenmerken
 Aanmeldingsproblemen zijn altijd anders

Elke gedragstherapeutische behandeling is een geheel nieuw verhaal. Er zijn ook overeenkomsten
tussen de grote verscheidenheid aan therapeuten, patiëntsystemen, problematieken, behandelmethoden
en setting. Namelijk: het gedragstherapeutisch proces volgens de empirische cyclus.

Gedragstherapeutisch proces = het verloop van een gedragstherapeutische behandeling vanaf het
allereerste contact tot en met het moment van afscheid, kern van de behandeling.

Gedragstherapeuten gaan op vergelijkbare wijze te werk als wetenschappers
 Duidelijk gemodelleerd naar de empirische cyclus

Fasen van de empirische cyclus in de Fasen van de empirische cyclus binnen het
wetenschap: gedragstherapeutisch proces:
1. Probleemstelling; aanvang van het 1. Aanmeldingsprobleem
proces

2. Observeren 2. Informatieverzameling < - >
3. Theorievorming 3. Theorievorming: holistische theorieën
(HT) en functie analyse (FA)

4. Falsificeren 4. Behandelplan; hypothese of
a. Concrete voorspellingen voorspelling
(hypothesen afleiden)
5. Toetsen van de hypothesen 5. Toepassen van therapeutische
a. Opnieuw observeren interventies
b. Manipuleren om de
accuraatheid van de hypothese
te achterhalen = experiment
6. Evaluatiefase 6. Evaluatie
a. Twee uitkomsten: 1.
Bevestigen en 2. Niet
bevestigen

Algemene aspecten van gedragstherapeutisch werken;
o (gedrags)therapie is veel meer dan het alleen maar toepassen van behandeltechnieken
o De fase van evaluatie heeft een cruciale plaats in het gedragstherapeutisch proces
o De behandeling kan alleen maar geëvalueerd worden wanneer men vooraf de behandeldoelen
duidelijk heeft geconcretiseerd
o Concretisering in de communicatie na de cliënt is belangrijk
o Praktijkexperiment (N=1)

Fasen hoe een gedragstherapeut na een aanmelding aan de slag gaat:
1. Uitgebreid verzamelen van relevante informatie
2. Op basis van de informatie wordt een hypothese gevormd over de factoren die het bewuste
probleemgedrag in stand houden
3. Formuleren van een behandelvoorstel en concrete behandeldoelen

, 4. Evalueren van de behandeling
Hoofdstuk 7: Informatieverzameling en werkrelatie
Het eerste contact met elke nieuwe patiënt omvat >> de aanmelding en de kennismaking. Deze twee
stappen vormen de basis voor het verdere verloop van de behandeling.
1. Aanmelding
a. Overleg kort proberen te houden
b. Drie vragen:
i. Over wie gaat het; de persoon in kwestie dient zelf contact op te nemen
(wanneer het om een volwassene gaat)
ii. Waar woont de persoon; de afstand mag geen belemmering gaan vormen
iii. Aard van de problemen; beoordelen of de aanmelding binnen de expertise valt
c. Aangeven dat het eerste gesprek vooral kennismakend van aard is
d. Aan het einde van het eerste gesprek wordt afgesproken of de behandeling wordt
doorgezet of niet
e. Kinderen < 12jr. ; ouders uitnodigen voor een eerste gesprek
f. Kinderen 12 – 15 jr.; ouders en kind meevragen op gesprek

2. Het eerste gesprek
a. Volgen van de communicatie van de patiënt en sturen
b. Belangrijke inhoudelijke doelen van het eerste gesprek;
i. Uitmaken of verdere behandeling nodig is
ii. Patiënt informeren over de aard en het verloop van de behandeling*
iii. Bijstellen van verkeerde verwachtingen
iv. Patiënt (verder) motiveren voor de behandeling
v. Patiënt hoop geven op verandering
vi. Informatie verzamelen*
vii. Opbouwen van de therapeutische werkrelatie*

c. Het eerste gesprek staat veelal in het teken van het geven van informatie
i. Patiënt inzicht geven in de manier van werken en de verwachtingen
uitspreken
1. Verduidelijken van het gedragstherapeutisch proces; de behandeling
is in feite een praktijkexperiment met een inspanningsverbintenis
(geen resultaat) - > kan motiverend werken
2. Transparantie is een cruciaal kenmerk van de gedragstherapeutische
behandeling: informed consent
ii. Collaboratief empirisme
1. Samen met de cliënt op ontdekking uit, dingen opzoeken, uitsluiten
en uittesten
iii. Aan het einde van het eerste gesprek dient na te worden gegaan of de patiënt
de behandeling aan wil gaan. Voor de therapeut kunnen er ook redenen zijn
om de behandeling niet voor te zetten;
1. De problemen zijn niet psychologisch van aard, organische oorzaak
van de problemen, objectief te zware problemen
iv. Wanneer het gaat om een crisisgesprek, dan zal het gedragstherapeutisch
proces zich sneller ontrollen
v. Structuur van het eerste gesprek;
1. Bespreken van de periode sinds het laatste gesprek, agenda opstellen,
bespreking thuiswerk, afhankelijk van fase in therapie (informatie
verzamelen, planning van de volgende stappen in de behandeling,
planning nieuwe thuiswerkopdracht en nieuwe afspraak
2. Gebruik van de agenda

,3. Informatieverzameling: onderdeel van de individuele probleemanalyse, basis van de HT en het
opstellen van het behandelplan
a. Analyse van klachtgebieden: zicht krijgen op de inhoud van de afzonderlijke
klachtgebieden. Er zijn verschillende topics hoe elk afzonderlijk probleem in kaart
kan worden gebracht
i. De inhoud van het probleem
ii. Sinds wanneer/ aanleidingen/ oorzaken
iii. Ernst
iv. Uitlokkende/ inhiberende factoren
v. Wat is er al gedaan
vi. Ziektetheorie
vii. Behandeldoel

b. Analyse van het gezond functioneren
i. In de hulpverlening is er vaak veel aandacht voor het problematisch
functioneren van mensen
ii. Het is belangrijk dat de therapeut ook voldoende aandacht besteed aan het
gezond functioneren van de patiënten:
1. Bespreken van bepaalde sterke punten, vaardigheden of
krachtbronnen van de patiënt
2. Tegenwicht bieden tegen de anders wel erg negatieve focus tijdens de
behandeling
a. Positievere vibe in het gesprek
3. Doorbreken van de negatieve kijk die sommige patiënten op zichzelf
hebben
iii. Oplossingsgerichtherapie en constructionele gedragstherapie
1. Focus op gezond klachtenvrij functioneren van de patiënt; gewenst
gedrag verder uitbreiden
2. Klachtenvrij functioneren:
a. Aanwezige sociale vaardigheden, aanwezigheid sociale
netwerken, rollen waarin met goed functioneert, hobby’s/
vrijetijdsbesteding, vaardigheden, intellectuele mogelijkheden

c. Anamnese
i. Lange anamnestische ondervragingen zijn doorgaans niet nodig en niet
wenselijk
1. De problemen van de cliënt blijven centraal staan
2. Zicht verkrijgen op de aanmeldingsproblematiek

d. Methode van informatie verzamelen
i. Interview; gesprek
ii. Bij minder verbale vaardigheden = > observatie
iii. Rollenspel
iv. Vragenlijsten en semigestructureerde interviews

e. Gespreksvaardigheden
i. Twee fundamentele stijlen in de communicatie zijn
1. Volgen = op het gedachte spoor blijven van de cliënt
a. Open vragen, gesloten vragen
b. Doorvragen bij onduidelijkheden
c. Inhaken
d. Aanmoedigen
e. Stiltes hanteren
f. Indruk weergeven
g. Samenvatten

, 2. Sturen = sturing geven aan het gesprek
a. Gerichte vragen
b. Doel van het gesprek benoemen
c. Procedure aangeven
d. Voorstellen doen
e. Argumenteren
f. Afremmen
g. Nieuwe onderwerpen aansnijden

4. Opbouwen van de therapeutische (werk)relatie
a. Als therapeut dien je te zorgen dat de cliënt zich veilig en begrepen voelt, en tegelijk
wil je informatie verzamelen
b. De therapeutische relatie;
i. Werkrelatie > er wordt ‘samengewerkt’ met de cliënt en de cliënt wordt
zoveel mogelijk deelgenoot gemaakt van de hele procesgang (collaboratief
empirisme)
1. Samen met de cliënt dingen uitpluizen en testen
ii. Belangrijkste gemeenschappelijk factoren van psychotherapie
c. Communicatiekanalen
i. Communicatielus; zenden en ontvangen
ii. Vier relevante kanalen;
1. Kanaal 1 = informatie over wat de patiënt hier en nu beleeft
2. Kanaal 2 = de wens tot verandering
3. Kanaal 3 = geeft weer hoe de patiënt zichzelf ziet, zichzelf omschrijft
4. Kanaal 4 = gaat over hoe de patiënt wil dat anderen hem zien

d. Referentiekader > komen tot stand door erfelijke factoren, leergeschiedenis en
momentane toestanden

In de beginfase heeft de therapeut een dubbele opdracht: informatie verzamelen en de relatie
opbouwen. In de beginfase wordt de basis gelegd voor wat volgt > verzamelen van informatie vormt
de basis voor de HT en de probleemselectie, de FA en het opstellen van het behandelplan. Een goede
werkrelatie vorm een belangrijk fundament voor het welslagen van een behandeling.

Hoofdstuk 8.1 t/m 8.2.3: De holistische theorie en de probleemselectie
Onderdelen van de probleemanalyse in een gedragstherapeutische behandeling:
1. Holistische theorie = theorie over de wijze waarop problemen of klachten samenhangen
a. Macroniveau van de probleemanalyse
2. Functieanalyse = factoren die de klachten in stand houden
a. Microniveau van de probleemanalyse
b. Inzoomen op het voor de behandeling geselecteerde probleemgebied of
probleemgedrag
c. Opsporen van de cruciale antecedenten en bekrachtigers in de betekeniscontext waar
het gedrag speelt
d. Focust zich op één bepaald probleemgebied binnen het geheel

In vergelijking tot de functieanalyse is de holistische theorie een analyse op hoger niveau > model van
probleemsamenhang dat de relatie tussen meerdere aanwezige probleemgebieden beschrijft.

HT is een model van probleemsamenhang; vormt een belangrijk werkinstrument voor de behandeling
omdat het de neerslag is van een gedeelde visie aangaande de problemen van de cliënt.
= > de rest van de behandeling verloopt vlotter als de therapeut en cliënt op één lijn zitten.

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.