Hoorcolleges Sturing en Stofwisseling Thema 4 : Stofwisseling
Thema 4 : Stofwisseling
HC – Hoe zat het ook al weer: Koolhydraat-, vet- en eiwitstofwisseling :
Voedingstoffen zijn de brandstoffen voor het lichaam, zonder energie kun je niet functioneren. Ieder
persoon verbruikt een andere hoeveelheid energie per dag.
Voedsel bestaat uit koolhydraten, eiwitten en vetten. Deze worden in het verteringsstelsel
afgebroken en door de darm opgenomen.
Niet alle voedingsstoffen die opgenomen worden, worden meteen
verbruikt. Een deel wordt ook opgeslagen. Glucose wordt omgezet
in glycogeen en in de lever en spieren opgeslagen. Ook kan het omgezet worden naar vet, net als
vetzuren en kan het zo onderhuids worden opgeslagen. Mensen kunnen geen vetten omzetten in
glucose. Aminozuren worden omgezet in andere aminozuren en ook in eiwitten.
Het afbreken van voedingsstoffen levert energie op in de vorm van ATP. De energie wordt eerst
opgevangen door elektronendragers als NADH en FADH 2. Ook is co-enzym A een belangrijke in het
afbraakproces.
Korte sprint : Wanneer je inspanning levert en dus energie verbruikt, wordt de snelste bron van
energie eerst helemaal opgemaakt. ATP wordt dan omgezet naar ADP en P i. Creatininefosfaat wordt
afgebroken en geeft 450mmol ATP, dit is de eerste bron en is genoeg voor 6 sec sprinten. Daarna
wordt glucose omgezet in lactaat en geeft 6700 mmol ATP. Ook wordt er NADH gemaakt, soms is er
niet genoeg NAD+ om NADH te maken. NADH zet dan pyruvaat weer om in lactaat zodat er weer
NAD+ ontstaat. Lactaat is een zuur, dus dit proces kan niet te lang duren want dan krijg je een te lage
pH. Lactaat moet dus weer omgezet worden. Het lactaat wordt via het bloed afgegeven aan de lever,
hier wordt het weer omgezet in pyruvaat en dan weer in glucose. Dit is de gluconeogenese. Dit is de
Cori cyclus. Dit kost 6 ATP. Ook rode bloedcellen produceren lactaat (rode bloedcellen hebben geen
mitochondriën en dit is dus hun enige manier van omzetting) dit lactaat wordt ook door de lever
weer omgezet.
Glucose kan ook omgezet worden in CO2 en H2O. Dit is wanneer er voldoende zuurstof aanwezig is,
aeroob. Glucose wordt afgebroken tot 2 pyruvaat. Pyruvaat gaat het mitochondrium in en bindt aan
co-enzym A. Het is dan acetyl CoA. Dit gaat de citroenzuurcyclus in en daarna bij de oxidatieve
fosforylering komt er ATP vrij. Per glucosemolecuul ontstaat er 30-32 ATP. Glucose kan dus komen
via spierglycogeen of leverglycogeen. Uit de spieren kun je langer mee sporten.
Vetzuren kunnen ook verbrand worden, hier kun je 158 uur mee doen. Dit gaat via de bèta-oxidatie.
, Hoorcolleges Sturing en Stofwisseling Thema 4 : Stofwisseling
Bij een gezond persoon is er 20% vet in het lichaam en 14% eiwit. Eiwit is niet bedoelt als een
energiebron maar is nodig voor metabole processen in het lichaam.
Wanneer er meer acetyl CoA is dan er nodig is, wordt dit omgezet tot vetzuren. Dit gebeurt via
citraat. Het glucosegehalte moet op peil blijven omdat de hersenen een constante aanvoer van
glucose nodig hebben. Het spierglycogeen wordt alleen door de spier gebruikt. Uit vetzuur kan geen
glucose meer worden gemaakt. Eiwitten zijn alleen functioneel en gluconeogenese vindt met name
plaats in de lever.
Wanneer je niet gegeten hebt, wordt het leverglycogeen opgebruikt en afgegeven aan het bloed om
naar de hersenen te gaan. Bij vasten worden er los circulerende aminozuren wel gebruikt om in
glucose om te zetten. Dit is wel maar heel beperkt vanwege functieverlies. Dit gaat via de glucose-
alanine cyclus. In de spier en lever wordt alanine omgezet in pyruvaat. In de lever kan dit pyruvaat in
glucose omgezet te worden.
Bij langer vasten is er niet genoeg glucose aanvoer
voor de hersenen. De hersenen kunnen dan
ketonzuur gebruiken als brandstof. Dit gaat dus wel
gebruik maken van de vetzuurvoorraad. Ketonzuren
kan in hele hoge dosis fataal zijn, na een paar dagen
vasten is deze dosis nog niet zo hoog en is het dus
niet gevaarlijk.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper evanoortje. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.