Mag Nederland de uitvoer van vaccins of ventilators naar Spanje verbieden omdat ze in
Nederland nodig zijn?
Kan een Italiaan gewoon in Denemarken gaan wonen en een uitkering aanvragen?
Kan Oostenrijk de grenzen sluiten vanwege migratiestromen uit Italië?
Vrij verkeer = grensovergang makkelijk maken.
Mag Apple de prijs van een IPhone verdubbelen, of kan Google concurrenten uit de eigen
zoekresultaten wippen?
Fundamentele basis welvaart in Europa.
Waarom is een handelsakkoord met het VK zo belangrijk?
Waarom raakt de interne markt aan soevereiniteit en aan zo veel maatschappelijke
gevoelige vragen?
Kennisclip 2 een interne markt: wat is dat en waarom zou je het willen?
Art. 26 VWEU:
´De interne markt omvat een ruimte zonder binnengrenzen waarin het vrije verkeer van
goederen, personen, diensten en kapitaal is gewaarborgd volgens de bepalingen van dit
Verdrag.´
Art. 26 VWEU: Hof van Justitie:
´De interne markt beoogt de afschaffing van alle belemmeringen van het
intracommunautaire handelsverkeer teneinde de nationale markten te verenigen tot een
enkele markt die de omstandigheden van een binnenlandse markt zo dicht mogelijk
benadert.´
Vrijhandelszone (invoerrechten)
Douane-unie
Gemeenschappelijke markt
Economische en Monetaire Unie (Euro)(geen wisselkoersen)
--> EU (interne markt)? --> ver economisch geïntegreerd
,Centrale idee interne markt
Laten we alle obstakels voor vrij verkeer productiefactoren weghalen, zodat handelen
binnen EU net zo makkelijk is als handelen binnen een land;
Productie kan dan plaatsvinden op meest efficiënte plek;
Ieder land/gebied kan zich richten op eigen relatieve competitieve voordelen;
Dan worden we samen rijker en competitiever (ook gezien concurrentie buiten de EU);
Bouwblokken: de vier vrijheden
1. Goederen
2. Personen
3. Diensten/vestiging
4. Kapitaal (investeringen/aandelen)
5. (En mededinging)
Twee instrumenten voor vrij verkeer
Verbodsbepalingen (negatieve integratie)
- Bijv. Art. 56 VWEU (diensten): ´In het kader van de volgende bepalingen zijn de beperkingen
op het vrij verrichten van diensten binnen de Unie verboden ten aanzien van de onderdanen
der lidstaten die in een andere lidstaat zijn gevestigd dan die, waarin degene is gevestigd te
wiens behoeve de dienst wordt verricht.
Harmonisatie (gelijktrekken) van nationale regels die handel belemmeren (positieve
integratie).
- Dienstenrichtlijn;
- Tabaksrichtlijn;
- Richtlijn financiële producten;
- Richtlijn voeding en labels.
En wie gaat dat handhaven...
Europese Commissie (inbreukprocedure)
Maar vooral: bedrijven en individuen zelf!
- Direct effect vrij verkeersbepalingen (Van Gend & Loos).
- Voorrang EU recht (Costa vs. ENEL)
Eenieder kan naar de nationale rechter stappen om nationale regels die het vrij verkeer
belemmeren buiten werking te stellen.
Kennisclip 3 goederen: de basis van de (oude) economie en het interne marktrecht
In den beginne waren er … goederen
Jaren 60: goederen meer dan 70% economie.
Verdrag en rechtspraak focussen primair op goederen.
Diensten zelf restcategorie (zie art. 57 VWEU).
De nieuwe werkelijkheid: diensten > 70%
Belang goederen EU interne marktrecht
Omdat goederen zo belangrijk waren:
, - Veel aandacht in Verdrag voor goederen
- Veel vroege rechtspraak over goederen
- Veel funderende beginselen en regels geformuleerd in rechtspraak over goederen
Als gevolg: basis interne marktrecht voor belangrijk deel gebaseerd op goederen
Later grotendeels maar niet helemaal toegepast op andere vrijheden
- Keck alleen bij goederen
- Horizontaal direct effect verschilt nog per vrijheid
Definitie van een goed
HvJEU: ´dat onder goederen in de zin van deze bepaling moeten worden verstaan de waren
die op geld waardeerbaar zijn en als zodanig het voorwerp van handelstransacties kunnen
vormen´ (zaak 7/68 Commissie t. Italië)(niet alleen stoffelijke objecten).
Zeer brede definitie --> rechtvaardigingen worden strikt geïnterpreteerd).
HvJEU: in beginsel een vrijheid van toepassing, kijk naar de hoofdvrijheid.
- Dus bijv. Betaling bij koop goed --> vrij verkeer goederen
Het systeem voor goederen in de verdragen
Twee categorieën belemmeringen:
Financiële handelsbelemmeringen (verbieden)
- Douanerechten en heffingen van gelijke werking (28-32 VWEU)
- Fiscaal discriminatieverbod (110 VWEU) (belastingen)
- Nb: geen rechtvaardigingen in verdrag!
Niet-financiële handelsbelemmeringen (34-36 VWEU)
- Kwantitatieve beperkingen
- Maatregelen van gelijke werking
- In- en uitvoer
- Wel te rechtvaardigen
Doel systeem goederen
Zie art. 26 VWEU (interne markt).
Samen zorgen voor het verwijderen van alle niet gerechtvaardigde belemmeringen op het
vrij verkeer.
Financiële belemmeringen bijna altijd verboden.
Niet-financiële belemmeringen: veel meer ruimte voor lidstaten om beperkingen te
rechtvaardigen (zie week 2).
Kennisclip 4 financiële belemmeringen: van old school tot brexit
Recap: systeem goederen in de verdragen
Twee categorieën belemmeringen:
Financiële handelsbelemmeringen
- Douanerechten en heffingen van gelijke werking (28-32 VWEU);
- Fiscaal discriminatieverbod (110 VWEU).
- Nb: geen rechtvaardigingen in verdrag!
Niet-financiële handelsbelemmeringen (23-36 VWEU)
- Kwantitatieve beperkingen
, - Maatregelen van gelijke werking
- In- en uitvoer
- Wel te rechtvaardigen
Douanerechten en heffingen van gelijke werking
Art. 28 VWEU.
Deze bepalingen zijn van toepassing op de producten welke van oorsprong zijn uit de
lidstaten alsook op de producten uit derde landen welke zich in de lidstaten in het vrije
verkeer bevinden.
Art. 30 VWEU.
Douanerechten?
Betaling van geld voor importeren van goederen.
Bijvoorbeeld: VS auto invoeren naar EU: 10%.
Dus: de auto kost 30.000 --> 3000 douaneheffing (los van andere nationale belastingen).
Daarmee is de VS auto al 10% duurder dan een in de EU gemaakte auto.
De facto een 10% competitief voordeel voor EU auto´s.
Gemeenschappelijk douanetarief
De rechten van het gemeenschappelijk douanetarief worden door de Raad vastgesteld met
gekwalificeerde meerderheid van stemmen op voorstel van de Commissie.
De inkomsten uit de toepassing van het GDT behoren tot de eigen middelen van de
Gemeenschap.
Eenmaal het GDT is betaald (+ CCP), bevindteen goed zich in het vrije verkeer --> geen
verdere douanerechten.
Heffing van gelijke werking?
HvJ zaak 24/68, Commissie tegen Italië.
Italië vraagt een ´statistiekrecht´ bij invoer van goederen.
Dit is geen douaneheffing, maar is het een heffing van gelijke werking?
Par. 9:
´Dat ongeacht benaming en structuur een eenzijdig opgelegde geldelijke last – ook al moge zij gering
zijn – die wegens grensoverschrijding op nationale of buitenlandse goederen wordt gelegd en geen
douanerecht is in eigenlijke zin, derhalve een heffing van gelijke werking in de zin van de artikelen 9,
12, 13 en 16 van het Verdrag oplevert, zelfs wanneer deze last niet ten behoeve van de Staat wordt
geheven, geen enkele discriminerende of beschermende werking heeft en het belaste product niet
met enige nationale productie concurreert;
Zeer brede, functionele definitie!
´Dat de hierbedoelde belasting, doordien zij in het algemeen bij alle grensoverschrijding wordt
geheven, de door het Verdrag beoogde wederzijdse penetratie bemoeilijkt en derhalve op het vrije
verkeer van goederen eenzelfde werking heeft als een douanerecht;
Dat het zeer gering percentage van de heffing aan haar kwalificatie naar de beginselen van het
Verdrag niets afdoet, daar het Verdrag niet gedoogt dat bij de controle op de wettigheid dezer
belastingen een procentuele maatstaf in de plaats wordt gesteld van de aan de aard der heffing
ontleende criteria´
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Maaikedp. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.