ONDERNEMINGSRECHT
Lesweek 1
Rechtspersonen zijn rechtssubjecten en worden gelijk gesteld aan natuurlijke personen voor
wat betreft het vermogensrecht, artikel 2:5 BW.
Vertegenwoordigen is het verrichten van een rechtshandeling namens een ander.
Middellijke vertegenwoordiging
- De vertegenwoordiger verricht de rechtshandeling namens de vertegenwoordigde op
verzoek en voor rekening van de principaal. Niet de bevoegdheid om de principaal
direct te binden
Onmiddellijke vertegenwoordiging
- De rechtshandeling wordt rechtstreeks op naam van de principaal verricht,
onmiddellijk op zijn naam en voor zijn rekening. Wel de bevoegdheid om principaal
direct te binden.
Inschrijving in het handelsregister is geen oprichtingsvereiste, maar wel een verplichting
Niet-rechtspersonen
- Eenmanszaak
- Personenvennootschap
Maatschap
Vof
Commanditaire vennootschap
Personenvennootschap
- Rechtsvormen waarbinnen personen op relatief kleine schaal samenwerken in de
uitoefening van een vrij beroep of bedrijf.
- Oprichting door middel van een overeenkomst
- De maatschap (artikel 7a:1655 t/m 1688 BW)
Openbare maatschap: onder gemeenschappelijke naam, beroepsuitoefening
Stille maatschap: ieder onder eigen naam/ onbekend voor buitenwereld, beroeps-
en bedrijfsuitvoering.
Oprichting: iets inbrengen, met voordeel als oogmerk en dit met elkaar te delen
Beheersdaden: de normale uitoefening ondernemersactiviteiten, alle maten voor
gelijke delen intern draagplichtig.
Beschikkingsdaden: andere handelingen dan beheersdaden die niet behoren tot de
normale beroeps- of bedrijfsuitvoering, handelend maat intern volledig
draagplichtig.
Aansprakelijkheid (artikel 7A:1679 BW) een maat verbind alleen zichzelf.
Alleen alle maten gezamenlijk kunnen de vennootschap binden:
1. Door volmacht van overige maten vooraf
, 2. Door achteraf bekrachtigen door overige maten
3. Als de rechtshandeling strekt ten voordele van de maatschap
4. Als sprake van toerekenbare schijn van bevoegdheid van onbevoegd
handelende maat door de overige maten.
Zodra de maatschap rechtsgeldig is gebonden dan is iedere maat voor een gelijk
deel extern aansprakelijk, artikel 7A:1680 BW.
- Vof (artikel 15 t/m 18 WvK en 22 t/m 34 WvK)
Onder gemeenschappelijke naam, bedrijfsuitvoering.
Oprichting: iets inbrengen, met voordeel als oogmerk, alsmede het doel dit
voordeel met elkaar te delen, ter uitvoering van een bedrijf en onder
gemeenschappelijke naam.
Iedere vennoot is aansprakelijk, artikel 17 WvK.
Afgescheiden vermogen: privé schuldeisers kunnen niet bij het gezamenlijke
vermogen van de vof, maar zakelijke schuldeisers kunnen bij beide vermogens. +
arrest boeschoten-besier.
- CV (artikel 19 t/m 21 Wvk)
Onder gemeenschappelijke naam, bedrijfsuitvoering
Oprichting: iets inbrengen, met voordeel als oogmerk, alsmede het doel dit
voordeel met elkaar te delen, ter uitvoering van een bedrijf, onder
gemeenschappelijke naam, een of meer commanditaire vennoten.
Beherend vennoot: mag vertegenwoordigen en is extern hoofdelijk aansprakelijk.
Commanditaire vennoot: stille investeerder en is extern niet aansprakelijk. Intern
maximaal tot inbreng, tenzij zijn naam eraan is verbonden of een beheersdaad
verricht of werkzaam is in de vennoot, artikel 20 WvK.
Afgescheiden vermogen + arrest spreeuwenberg-hovema
Rechtspersonen
- Besloten vennootschap
- Naamloze vennootschap
- Stichting
- Vereniging
Informele vereniging
Formele vereniging
Coöperatie
Onderlinge waarborg maatschappij
- Publiekrechtelijke rechtspersonen en kerkgenootschappen
- Oprichting door middel van een notariële akte
Voordelen rechtspersonen
- Indekken risico’s
- Waarborgen continuïteit
- Goederenrechtelijk voordeel
- Fiscaal voordeel
Vertegenwoordiging van de rechtspersoon
, - BV en NV bestuurders zelfstandig vertegenwoordigingsbevoegd tenzij de statuten
anders bepalen, artikel 2:240/2:130 BW
- Stichting en vereniging bestuurders slechts zelfstandig bevoegd als de statuten dat
bepalen, artikel 2:45/2:292 BW
Vertegenwoordigingsbevoegdheid is onbeperkt en onvoorwaardelijk, 3 vereisten:
1. Beperking opgenomen is statuten
2. Beperking moet voortvloeien uit de wet
3. Beperking ingeschreven in het handelsregister
- Mogelijkheden: slechts een paar bestuurders zijn bevoegd, bepaalde bestuurders
slechts met een of meer andere samen of een andere persoon, niet-bestuurder mag
vertegenwoordigen. Dit heeft externe werking! Andere beperkingen hebben geen
externe werking alleen intern.
Persoonlijke aansprakelijkheid van bestuurders
- Intern
Door onbehoorlijk bestuur, artikel 2:9 BW
- Extern
Handelen in oprichtingsfase, artikel 2:93/203 BW
Niet inschrijving in het handelsregister, artikel 2:29/69/180/289 BW
Misleidende voorstelling van zaken, artikel 2:50a/139/249/300a BW
Kennelijk onbehoorlijk bestuur voor faillissement, artikel 2:50a/138/248/300a BW
Onrechtmatige daad, artikel 6:162 BW + arrest beklamel
Onbehoorlijk bestuur: als de bestuurders een ernstig verwijt gemaakt kan worden, arrest
Staleman/ Van de Ven.
Omzetting en ontbinding, artikel 2:18 en 2:19 e.v. BW
Ontbinding door de rechter
- Bij schenden van verboden, artikel 2:20 BW
- Vanwege oprichtingsgebrek, artikel 2:21 BW
- Vanwege handelen van de rechtspersoon, artikel 2:21 BW
Geen inschrijving bestuurders hoofdelijk aansprakelijk, artikel 2:69/180 BW
Aandelen BV zijn op naam en er geldt een blokkeringsregeling.
Blokkeringsregeling:
- Aanbiedingsregeling: Bij verkoop eerst aanbieden aan mede-aandeelhouders;
prijsbepaling door deskundigen tenzij andere statutaire regeling, art. 2:195 lid 1 BW
- Goedkeuringsregeling: Niet meer expliciet in de wet, vloeit voort uit art. 2:195 lid 4
BW; bijv. Goedkeuring van AV nodig voor overdracht
- Combinatie van beide regelingen: combinatie van goedkeuren en aanbieden is
mogelijk
HR 31 december 1993, NJ 1994, 436 (Verenigde Bootlieden-arrest)