College aantekeningen
College aantekeningen Module 6 Gemeenschapszorg
- Instelling
- Hogeschool Zuyd (HZ)
In dit bestand vind je de college aantekeningen (A/F/P) van Module 6 Gemeenschapszorg
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 53 pagina's
Voorbeeld 4 van de 53 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Voorbeeld van de inhoud
Toetsstof module 6 anatomie, fysiologie en pathologieHoorcollege 6.2 tractus locomotorius
Variaties in botstructuur
2 typen beenweefsel bij lange pijpbeenderen (macroscopisch):
• Compact beenweefsel (compacta / substantia compacta) vooral in diafyse
- Diafyse → middenstuk van lange pijpbeenderen
• Spongieus beenweefsel (spongiosa / substantia spongiosa) vooral in epifyse
• Buitenste beenvlies / periost en binnenste beenvlies / endost. Als er een
periost is, is er altijd endost (binnenste randje. Over het dunne randje
spongieus bot.
• Bloedvaten door gehele bot en mergholte
• Beenmerg heeft als rol bloed te vormen
• In de epifyse komt de belasting uit verschillende hoeken, in
de diafyse is de belasting meer boven/onder.
2 typen beenweefsel bij lange pijpbeenderen (microscopisch):
• Compacta : parallelle osteonen (cilindervormige systemen van Havers) met centrale kanalen
van Havers en verbindingskanalen van Volkmann (met arteriën, venen).
• Spongiosa : netwerkvormig gerangschikte
botbalkjes / trabeculae
• Rustende botcellen / osteocyten in
lacunen (met lamellen en kanaaltjes)
• Beenweefsel (microscopisch)
▪ Beenweefsel = cellen + vezels +
tussenstof (kalk)
▪ Cellen
➢ Osteoblasten: botaanmaak
➢ Osteoclasten: botafbraak
➢ Rustende osteoblasten =
osteocyten
▪ Vezels
, ➢ Bij jonge kinderen vooral elastine (zorgt voor
buigzaamheid) - maar ook collageenvezels (bepaalt tot
hoever de buigzaamheid mag gaan)
➢ Bij volwassenen vooral collageen- maar ook elastinevezels
▪ Tussenstof / matrix : calcium- en fosfaatdepot
De ‘jaarringen’ in het compact bot zijn kalkafzettingen. Hiertussen zitten
de rustende botcellen. Deze kunnen ook weer actief worden. Rustend
heten ze osteocyten, actief heten ze osteoblasten. Osteoblasten maken
kalk aan en geven dit af op de plekken waar minder kalk zit.
Relatie kracht en botstructuur
• Buig- en rotatiekrachten voor compact bot
▪ Belasting uit beperkt aantal richtingen > compacta met
parallelle osteonen die doorbuigen voorkomt bij
loodrechte belasting
• Compressiekrachten voor spongieus bot
▪ Geringe belasting of krachten van uiteenlopende
richtingen (in mergholte of bij gewrichten) > spongiosa
met trabeculae gerangschikt in de richting van de
kracht(en)
Collageen vezel (compacta)
Functies beenweefsel
• Mechanische functies
▪ Weerstand tegen externe krachten (w.o. zwaartekracht)
▪ Hefboomsysteem voor transfer van kracht
▪ Bescherming voor vitale interne organen (hersenen)
• Fysiologische functies
▪ Vorming van bloedcellen (hematopoiesis)
▪ Calciumopslag (homeostasis van mineralen)
,Bone remodelling > homeostase
• Hermodellering en belasting
▪ Re- /Hermodellering = voortdurende afbraak (osteoclasten) en opnieuw vormen
(osteoblasten) van botweefsel
▪ Botvormen aangepast aan belasting
▪ Turn-over van mineralen > aanpassing aan nieuwe belasting mogelijk
▪ Jong volwassen bot : ieder jaar 1/5 van skelet gerecycled
▪ “Wat niet wordt gebruikt, gaat verloren”
• Homeostase
▪ Homeostase = evenwicht in aanmaak, opslag en afbraak van botmassa
▪ Botten : 99% van calcium in lichaam
▪ Controle van opslag / afgifte van botmassa door hormonen
Hormoonregulatie calcium in bot
• Hormonen > opslag/afgifte calcium
▪ Parat(hyreoideaal) hormoon (PTH uit bijschildklier) laat botten Ca2+ afgeven aan bloed
(osteoclasten) en bevordert terugresorptie van Ca2+ uit nieren
▪ Calcitonine (uit schildklier) bevordert de calciumopslag in bot bij verhoogde Ca2+-
concentratie in het bloed
• Vitamine
▪ Vitamine D3 bevordert calciumopname in dunne darm
▪ In huid gevormd o.i.v. UV-licht
Je ziet een bepaalde balans die verstoord kan
raken. Calcium neemt links toe. Dan zullen de
schilklieren calciclinine maken waar door het
bloed calcium afgeeft en zal het bot worden
afgezet in de botten door osteoblasten
waardoor de calcium wordt hersteld.
Verminderde botbelasting
• Microscopisch
▪ Geringere botdichtheid
▪ Verslechterde botstructuur (zie ook osteopenie > osteoporose (te weinig
kalkafzetting in bot))
▪ Verstoring in balans calciumregulatie, niet meer door homeostase gereguleerd
• Macroscopisch
▪ Plaatselijke zwakheid in bot of botonderdeel
, ▪ Degeneratief proces met fractuur / botbreuk of fissuur / botscheur als resultaat
jong osteoporotisch
normaal
Botfracturen
35:04
Pertrochantere fractuur rechter heup Subcapitale humerusfractuur links
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kkaijer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen