Vragen
▪ Wat is de functie van de onderdelen van de tractus urinarius? Maak hierbij onderscheid in
productie, transport en opslag in urine.
▪ Waar zijn de nieren en de andere onderdelen van het uitscheidingsstelsel gelegen en hoe
verloopt de aan- en afvoer van bloed? Wat is het belang van de aanvoer van arterieel bloed?
▪ Hoe kun je microscopisch de interactie tussen de bloedbaan en de nefronen van de tractus
urinarius beschrijven?
▪ Welke processen kun je bij vorming van en transport van urine door het nefron
beargumenteren?
▪ Hoe verloopt het transport van urine van nier naar opslagplaats?
▪ Hoe ben je in staat om onvrijwillige urinelozing te vermijden?
Opzet
▪ Onderdelen en functies urinewegstelsel
▪ Macroscopische anatomie van de nier
▪ Bloedtoevoer naar en van de nier
▪ Microscopische anatomie nefron
▪ Route urine door nefron en proces bij urineproductie
▪ Structuren betrokken bij transport en opslag van urine
▪ Blaasreflex en urinelozing // veroudering
Functie urinewegstelsel
▪ Excretie (= uitscheiding) van afvalstoffen richting het buitenstelsel van de urinewegen. Dit
kan op 2 plekken geloosd worden.
▪ Eliminatie, lozing van afvalstoffen → Mictie (= uitscheiding urine)
▪ Homeostase regelen
Bloeddruk en bloedvolume
De nieren regelen de bloeddruk en het bloedvolume. In de nieren wordt de regeling
van het terugresorberen van water en zouten geregeld. Naarmate we meer zouten
en water terugresorberen, zal de bloeddruk stijgen. Dit gebeurt door middel van een
stofje dat wordt aangemaakt door de nieren → Renine.
Dit is een enzym, maar wordt soms ook tot een hormoon gerekend. Renine activeert
ons RAAS-systeem (Renine Angiotensine Aldosteron // bloeddrukstelsel van de
nieren). Dit systeem bevordert de werking van aldesteron en ADH.
1. Aldesteron is een hormoon van de bijnier die ervoor zorgt dat de absorptie van
water en zouten vanuit de voorurine wordt geresorbeerd richting ons bloed. Het
RAAS activeert de bijniercellen om aldesteron aan te maken en vrij te geven.
2. ADH zorgt ook voor een bloeddrukverhoging. Deze wordt vanuit de hypofyse
afgegeven. Zorgt er ook voor dat water en zouten geresorbeerd worden in ons
bloed vanuit de voorurine waardoor de bloeddruk stijgt.
Het bloedvolume kan ook geregeld worden vanuit de nieren. Dit gebeurt door het
stofje Epo (= erytropoëtine). Op het moment dat er een zuurstoftekort is, te weinig
rode bloedlichaampjes in ons bloed zitten, dat er meer rode bloedlichaampjes
worden aangemaakt. Hierdoor neemt het bloedvolume toe.
, Hoorcolleges Anatomie & Fysiologie
Reguleren NA, K, CL, CA
De zouten Natrium, Kalium, Chloor en Calcium worden in de nieren gereguleerd.
Door osmose schommelt het water tussen urine en de interstitiële ruimte van de
cellen op verschillende plekken in ons nier stelsel.
Dit wordt geregeld door het parathormoon. Dit wordt gevormd en afgegeven door
de bijschildklier. Dit hormoon zorgt ervoor dat Calcium terug geresorbeerd wordt
d.m.v. het vrijgeven calciferol.
PH bloed
Dit gebeurt door de waterstofionen en waterstofbicarbonaat.
Glucose en aminozuren behouden
De glucose en aminozuren komen door de poriën heen en komen in onze voorurine
terecht. Dit moet ook weer terug geresorbeerd worden, aangezien het lichaam deze
stoffen nodig heeft.
Structuren urinewegstelsel
▪ Nieren (2)
De linkernier ligt hoger dan de
rechternier. Dit komt doordat de
rechternier zicht bevindt
achter/onder de lever.
▪ Ureters (2)
Deze lopen van de nieren naar de
blaas.
▪ Urineblaas
▪ Urethra
Buis tussen de urineblaas en de buitenwereld om de urine te kunnen
elimineren.
X-thorax urinewegstelsel
Ligging van de nieren
- Nieren liggen retroperitoneaal (= achter
perimetrium/buikvlies); linker hoger dan rechter
- Nieren zijn omringd door een vezelig nierkapsel
- De a. renalis en de v. renalis komen de nier binnen bij de
nierpoort (= hilus // inbochting van een orgaan waaruit
vaten en zenuwen naar buiten komen).
- De v. renalis en ureter verlaten de nier bij de nierpoort
(hilus)
De nieren zitten vast aan een band. Dit is zodat de nieren op hun
plek blijven en niet zomaar kunnen verplaatsen. Op het moment
dat er beschadiging aan de achterkant van de nier is, kan het ook
komen doordat er een breuk in een van de ribben zit. Deze liggen
immers boven de nieren. De nieren liggen dus niet heel erg goed
beschermd. Het kapsel om de nieren kleurt de nier ook mooi
rood.
Er gaan 2 arteriën vanuit de aorta naar de nieren toe. Deze ontspringen rechtstreeks vanuit de aorta.
, Hoorcolleges Anatomie & Fysiologie
Varianten in bouw
^ Dit worden hoefijzernieren genoemd. Ze zijn namelijk in de vorm van een hoefijzer omdat ze
onderaan aan elkaar vastzitten. De voeding naar de nieren in hetzelfde, afvoer van het zuurstofarme
bloed ook en er zijn ook gewoon 2 urineleiders. Het enige verschil is dat de 2 nieren aan elkaar
vastzitten.
Sommige mensen hebben een extra kleine nier op een andere nier zitten. Hierdoor zijn er 2 ureters
die richting de blaas gaan.
Zo zijn er ook mensen die maar 1 nier hebben. Met 1 nier kun je ook prima leven.
Bouw van de nieren (macroscopisch (grof niveau))
▪ Nierkapsel
Dit is het rode kapsel rond de nieren.
▪ Schors
▪ Merg
▪ Mergpiramides
▪ Calix = nierkelk
▪ Pyelum = nierbekken
Als je een nierbekkenontsteking hebt, moet je goed
opletten omdat de ontsteking dan al vrij ver in de nieren
zit.
De nierschors heeft een lichtere kleur dan de niermerg.
Het pyelum is nog lichter en heeft een andere structuur
als de schors en het merg.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kayleighpaulussen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.