Samenvatting
Samenvatting Bvj 6vwo thema 3 Gaswisseling en uitscheiding
Samenvatting van thema 3. Belangrijke begrippen zijn dikgedrukt en bevat een aantal afbeeldingen die de stof ondersteunen.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
Voorbeeld 2 van de 7 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Hoofdstuk 3 Gaswisseling en uitscheidingParagraaf 1 Gaswisseling
De bouw van het ademhalingsstelsel
Gaswisseling - gassen opnemen en afgeven aan de lucht.
Neusholte met neusslijmvlies met laag trilhaarepitheel.
- neusharen houden grote stofdeeltjes tegen.
- neusslijmvlies vangt kleine stofdeeltjes en
ziekteverwekkers.
- verbonden met bijholten - holten in schedelbeenderen.
- slijm uit holten wordt afgevoerd via neus.
Keelholte heeft huig en strotklepje.
Tussen de keelholte en de luchtpijp liggen de stembanden.
Luchtpijp gaat over in bronchiën die vertakken in bronchiolen.
Aan het einde van de bronchiolen zitten longblaasjes (alveoli).
- 1 cellaag dik en binnenkant bedekt met laagje vocht, alveolair vocht.
Zuurstof, koolstofdioxide en stikstof
Partiële zuurstofdruk, pO2 is aandeel van zuurstof in luchtdruk.
In de longen is diffusie van de alveolaire lucht naar het alveolaire vocht.
En vanuit het alveolaire vocht naar het bloed.
De diffusie wordt veroorzaakt door het verschil in partiële gasdruk.
- lucht voortdurend ververst.
- bloed blijft stromen.
Ook vanuit het bloed vindt diffusie plaats door het verschil in pCO2.
De partiële druk van stikstof blijft gelijk, evenveel gaan het bloed in als uit.
Wet van Fick
n - diffusiesnelheid
D - diffusiecoëfficiënt
A - diffusieoppervlak
Δc - concentratieverschil of drukverschil
Δx - diffusieafstand (in m)
Het transport van zuurstof
Grootste deel van het zuurstof bindt aan hemoglobine (Hb).
- groot eiwit hemoglobine en vier heemgroepen met elk een ijzeratoom.
Als zuurstof heeft gebonden ontstaat oxyhemoglobinen (HbO2).
Deze reactie is een evenwichtsreactie.
Bijna al het zuurstof bindt meteen aan hemoglobine waardoor er een
verschil blijft in de zuurstofconcentraties tussen het alveolaire vocht
en het bloedplasma, zodat de diffusie door kan gaan.
In de spieren zit myoglobine dat zuurstof kan binden en afgeven.
, Een verzadigingskromme
Hoeveelheid vrijkomende zuurstofmoleculen hangt af van de pO2 in
het weefsel.
- afhankelijk van activiteit van de cellen.
De invloed van pH
pH van het bloed wordt beïnvloedt door CO2-concentratie.
Bohr-effect - bij meer CO2 de pH lager, dus evenwicht naar links.
Hoe hoger de temperatuur, hoe meer zuurstof vrijkomt.
Het transport van koolstofdioxide
Grootste deel vervoerd door carbonaationen (HCO3-).
- koolstofdioxide kan binden aan het instabiele H2CO3 dat uiteenvalt.
- in rode bloedcellen zit enzym koolzuuranhydrase wat deze reactie versnelt.
- bij het uittreden van HCO3- dreigt het ladingsverschil van celmembraan te verstoren.
- Cl- ionen verplaatsen van het bloedplasma verplaatst naar de rode bloedcellen.
- H+ ionen van die reactie binden aan hemoglobine, O2 komt vrij.
- opgeloste CO2 diffundeert naar alveolaire vocht.
- CO2 en H+ komt vrij.
- HCO3- diffundeert vanuit bloedplasma naar rode bloedcellen, vormen H2CO3 met H+.
- gesplitst in CO2 en H2O, CO2 diffundeert naar het alveolaire vocht.
Gaswisseling bij insecten
Gaswisseling in vertakte adembuizen - tracheeën.
In het achterlijf openingen in tracheeën - stigmata.
Lucht verversen door pompende bewegingen achterlijf.
Uiteinden gevuld met vocht voor diffunderen.
Gaswisseling bij vissen
Kieuwen
Opgebouwd uit kieuwbogen met veel kieuwplaatjes.
Op de kieuwplaatjes liggen kieuwlamellen.
Kieuwlamellen bevatten veel kleine haarvaatjes en het water wordt erlangs geperst.
Het bloed stroomt in tegengestelde richting van het water - tegenstroomprincipe.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper iriswaardijk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 66579 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen